Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması’nda 2016 yılı sonuçlarını geçen hafta yayınladı. Bu araştırmanın sonuçları geçen yıl gelir dağılımında bozulma yaşandığını gösteriyor.
DR. ORHAN KARACA
okaraca@ekonomist.com.tr
Araştırmaya göre yüzde 20’lik fert grupları için hesaplanan Gini katsayısı 2016’da 0,397’den 0,404’e yükseldi. En yüksek gelirli grubun payının en düşük gelirli grubun payına oranı da 7,6 kattan 7,7 kata çıktı.
2016 yılında en zenginlerin gelirden aldığı pay 0,7 puan artış gösterdi ve yüzde 46,5’ten yüzde 47,2’ye yükseldi. Bir de en yoksulların payında 0,1 puanlık küçük bir artış yaşandı. Diğer yüzde 20’lik grupların gelir pastasından aldığı pay ise azaldı.
Ortanın altı gelir grubunun payı 0,1 puan düştü. Orta gelirlilerin payı 0,2 puan geriledi. Ortanın üstü gelir grubunun payı ise 0,4 puan düşüş gösterdi. Gelir dağılımında 2015 yılında da bozulma yaşanmıştı. Son veriler bu bozulmanın 2016 yılında da sürdüğünü gösteriyor.
Oysa TÜİK’in önceki yıllara ilişkin araştırmaları yavaş da olsa bir düzelmeye işaret ediyordu. Örneğin 2014’te Gini katsayısı 0,400’den 0,391’e düşmüş, en yüksek gelirli grubun payının en düşük gelirli grubun payına oranı da 7,7 kattan 7,4 kata inmişti.
Bu düzelmenin son iki yılda durması ve yerini bozulmaya bırakması, muhtemelen ekonomideki “kalitesiz büyüme süreci”nden kaynaklanıyor. Son yıllardaki “inşaata dayalı büyüme” maalesefyeterince istihdam yaratamıyor.
2012 yılında yüzde 8,4 olan işsizlik oranı geçen yıl yüzde 10,9’a kadar çıktı. Bu ortamda işini koruyanların gelirleri de reel olarak artmıyor. Böyle giderse gelir dağılımındaki bozulma önümüzdeki yıllarda da sürebilir.
