GÖZDE YENİOVA
gyeniova@ekonomist.com.tr
Üç yılda 10 milyar TL yatırım yapacak olan Türk Telekom, özellikle mobil ve kurumsalda olmak üzere tüm segmentlerde pazar payını artırmayı hedefliyor.
Türk Telekom, geçtiğimiz yıl entegrasyon sürecini tamamlayıp tüm hizmetlerini tek marka altında topladı ve yapılanmasını değiştirdi. Türk Te-lekom’un müşterilerinin yüzde 47’si mobil, yüzde 27’si sabit hat ve yüzde 22’si internet kullanıcılarından oluşuyor. Üç yıl içinde 10 milyar TL yatırım yapacak olan Türk Telekom, entegre telekom şirketi olarak pazar payını artırmaya odaklanıyor.
Türk Telekom CEO’su Rami Aslan ile entegrasyon sonrası planlarını, 4,5G’deki rekabeti ve fiber altyapı yatırımlarındaki tartışmaları konuştuk. Rami Aslan, ortak fiber yatırım çağrılarına, bu modelin rekabeti önleyeceği ve yatırımları azaltacağı yanıtını veriyor. Rami Aslan’ın sorularımıza verdiği yanıtlar şöyle:
Yılın ilk yarısı sizin açınızdan nasıl geçti? Yılın geri kalanı için hedefiniz nedir?
İlk çeyrekte yüzde 10,8 büyüdük. Bu yıl entegrasyon ile birlikte büyüme yılı olarak devam edecek. Yatırımlarımız da sürecek. Özellikle mobil ve kurumsalda olmak üzere tüm seg-mentlerde pazar payımızı artırmayı hedefliyoruz. Şirketler bizi daha çok tercih etmeye başladı. Çünkü onlara yakınsama yaklaşımı ile internet, mobil, sabit hat gibi komple hizmetleri tek elden sunuyoruz.
Türk Telekom yakın zamanda üç ayrı markası olan Avea, TT-NET ve Türk Telekom’u tek bir çatı altında topladı. Bu değişim faaliyetlerinizi nasıl etkiledi?
Entegre telekom şirketi olmak için yapılanmaya gittik. Bu da 12 aylık bir süreçti. Tek marka olarak yola devam etmek, müşteriyi merkeze alan bir sisteme geçmek içindi. Tüm sağladığımız altyapıdan ve internet, telekom, mobil, TV gibi hizmetlerden müşterilerimizin yararlanmasını istedik. Bununla birlikte bütün segment-lerde yenilenmeye gittik. Müşteriler mağazalara gidip telefondan televizyona, internetten mobile kadar bizim bütün servislerimize tek bir mağazadan ulaşabiliyor.
Bu entegrasyonun büyümenize nasıl bir etkisi oldu? Önümüzdeki süreçte büyümede beklentiniz nedir?
Entegrasyon verimliliği sağladı ve bununla beraber büyüme de olumlu etkileniyor. Bu yeni entegrasyon, müşteri ihtiyaçlarına ulaşmada bize daha fazla fırsat veriyor. Entegrasyon tamamlandıktan sonraki büyümeye baktığımızda, geçen yıl yüzde 7,2 büyüdük ama bu yılın ilk çeyreğinde büyüme yüzde 10,8 oldu. Bu açıkça bizim daha fazla büyüdüğümüzü gösteriyor. Global olarak sektöre baktığımızda da bu rakamlar çok iyi durumda olduğumuzu ifade ediyor.
Şu anda sektörde en sıcak konu nisan ayında hizmet verilmeye başlanan 4,5G teknolojisi. Bu dönem sizin açınızdan nasıl geçti, 4,5G aboneniz ne kadar oldu?
Öncelikle 4,5G teknolojisi için inşa ettiğimiz altyapıdan çok memnunuz. 4,5G kapsama alanında yüzde 66 oranına ulaştık ve bu rakiplerimizin çok üzerinde. 81 ildeyiz ve 4,5G kapsama alanındaki yatırımlarımız devam ediyor. Ayrıca tüm Türkiye’de diğerlerinden farklı olarak çok güçlü fiber altyapısı inşa ettik. Baz istasyonlarımızın yüzde 70’i 1 Nisan’dan beri fiber altyapısına bağlı.
Bu rekabette bizi farklı kılıyor. Sadece 4,5G ile değil, sunduğumuz GİGA 4,5G ile müşterilerimiz daha fazla hıza ulaşıyor. Çünkü bu hizmet wifi ile 4,5G hızını birleştiriyor. Müşterilerimizin yüzde 40’ı 4,5G’li telefonlara sahip. Nisan ayından beri kullanılan veri miktarı iki katına çıktı. Veri trafiğimizin yüzde 20’si 4,5G ağı üzerinden sağlanıyor. Kesin abone rakamları veremiyoruz ama iyi bir başlangıç yaptığımızı söyleyebilirim.
4,5G hizmetlerinde rekabet söz konusu. Burada sizin stratejiniz nedir?
4,5G altyapısının sağlanması için süreci hızlandıran yatırımlar yaptık. En iyi hıza, kapasiteye ve kapsama alanına sahibiz. 4,5G hizmetlerinde spektrum çok önemli. İhale ile birlikte 900 Mhz dağılımında en geniş spektruma sahibiz. Fiber altyapımızı buna uygun geliştirdik. Evde, arabada ya da işte en hızlı ve en yüksek kapasiteye sahip hizmeti sunuyoruz.
Şu anda sektördeki diğer operatörler ve dernekler fiber altyapı yatırımlarının ortak yapılması konusunda çalışmalar yürütüyor. Bu konuda sizin yaklaşımınız nedir?
Türk Telekom olarak tek başımıza son 10 yılda 20 milyar TL altyapı yatırımı yaptık. Burada lisans bedelleri gibi harcamaları hariç tutuyorum. Önümüzdeki üç yılda da 10 milyar TL yatırım yapmayı hedefliyoruz.
Türkiye’yi diğer ülkelerle karşılaştırırsak, fibere çok daha fazla yatırım yaptığımızı görüyoruz. Altyapı olarak ülkedeki hanelerin genişbantta yüzde 98’ine ulaşabilecek durumdayız. Hızlı internet ve fiberde kapsama yüzde 66’da. Penetrasyon ise fiberde yüzde 13’te. Burada bir talep açığı var. Bu açığı yaptığımız yatırımlarla kapatmayı planlıyoruz. Fiber yatırımlarının yüzde 80’i bize ait.
Rakipler tarafından dile getirilen ortak yatırım fikrine nasıl bakıyorsunuz?
Altyapı yatırımı yapılmamış olan ülkelerde tekel ya da tek fiber şirketi üzerinden bir yatırım modeli anlamlı olabilir. Ama yüksek seviyede yatırım yapılmış olan Türkiye gibi ülkelerde global olarak böyle bir örnek yok. Dijital devrim için Türkiye’nin ihtiyaçları nedir, gelecekte neler yapılabilir, bunlar ortaya konulmalı. Biz yatırımda rekabet modelinin daha iyi çalışacağını düşünüyoruz.
ABD, Japonya ve Güney Kore gibi başarılı modellere baktığımızda hepsinde yatırımda rekabet olduğunu ve şirketlerin hepsinin yatırım yaptığını görüyoruz. Bu Türkiye’ye de katkı sağlayacak bir model olacaktır. Eğer tek bir şirket üzerinden yapılırsa bunun yatırımları azaltacağını ve rekabeti önleyeceğini düşünüyorum. Biz yatırımda lideriz ve buna devam edeceğiz. Modelin nasıl çalıştığına bakmalıyız.
Fiber yatırımlar dışında hangi alanlara odaklanıyorsunuz?
Türkiye’deki dijital devrimin yönü bunu belirleyecek. Türkiye, finansal piyasalar, ulaşım, banka, teknoloji gibi alanlarda hub olma yolunda. Biz de bunlara yatırım yapacağız. Asya’dan Avrupa’ya kadar hizmet veren kablo şirketine yatırım yaptık. Bulut teknoloji, BT teknolojileri, veri merkezleri gibi alanlara yatırım yapıyoruz. Birçok şirketle işbirliği yapıyoruz. İleride sadece veri ve ses kullanımına bakılmayacak, ortak iş yaptığımız bu alanlardaki şirketlerin gelişimine bakılacak. Geçmiş 10 yıla bakıldığında sektördeki yatırımların yüzde 52’sinin Türk Telekom tarafından yapıldığını görürsünüz. Bunun devamı gelecek.