TALİP ILMAZ
tyilmaz@ekonomist.com.tr
Sektörün iş hacmindeki hareketlilikte ihracat faktoringindeki artış eğilimi ile tedarikçi finansmanı önemli rol oynuyor. Faktoring sektörü, zorlu bir 2015 yılını geride bıraktı.
Tabloyu görmek için görsele tıklayın.
Rakamlara bakıldığında, 2015, faktoring açısından büyüme yılından ziyade durumu koruma yılı oldu. Sektör geçen yıl yüzde 3 büyüme ile işlem hacmini yaklaşık 120 milyar TL’ye ulaştırdı. Bunun 23 milyar TL’si ihracat faktoringi. Sektörün toplam kârlılığı ise 380 milyon TL civarında gerçekleşti. Kârlılıklarda geçmiş yıllara göre bir düşüş olmakla birlikte hala öz kaynak ve aktif kârlılığa bakıldığında finans sektörünün genel ortalamasının üzerinde. 2014 yılında faktoring sektörünün 93 bin müşterisi varken, 2015 yılında bu sayı 95 bine ulaştı.
2016’DA ZORLU GEÇİYOR
2016 yılına bakıldığında 2015 yılına benzer bir tablo olduğunu söylemek mümkün. Yılın ilk çeyreğinde yurtiçi faktoringde yüzde 13’lük bir düşüş söz konusuyken, ihracat faktoringinde artış eğilimi var.
2016’nın 2015’teki piyasa koşullarının devam edeceği bir yıl olacağını öngören TEB Faktoring Genel Müdürü Çağatay Baydar, bu yıl da hem bölgesel gelişmelerin etkisinin hissedilmeye devam edeceğini hem de finansal açıdan farklı gelişmelerle karşı karşıya kalınabileceğini kaydediyor.
Karar alırken daha fazla ince eleyip sık dokumak, dikkatli davranmak gerekeceğini söyleyen Baydar, sözlerine şöyle devam ediyor: “İçinde bulunduğumuz sektörün ve ekonomik şartların dikte ettiği koşullara biz de uymak zorundayız. TEB Faktoring olarak alacak kalitemizi yüksek tutarak kârlılığımızı yükseltmek amacındayız. Bu sebeple risk yönetimine ağırlık vererek alacak portföyümüzde daha seçici davranıyoruz.”
Dünyada gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerdeki faktoring sektörünün ekonomideki penetrasyonlarının yüzde 10-12’lerin üzerinde olduğunu kaydeden Yapı Kredi Faktoring Genel Müdürü Bozkurt Çöteli, “Türkiye’de ise bu oran yüzde 6’lar seviyesinde. Bu da bize ülkemizde faktoring sektörünün önünün oldukça açık olduğunu gösteriyor” diyor. Geçen yılın ilk yarısında düşen kâr marjları ve kullandırılan finansmanların tahsilatı konuları öne çıktı. Ancak sektör büyümeye devam etti. Çöteli, bu yıl da sektörün büyümeye devam etmesini bekliyor.
TEDARİKÇİ FİNANSMANI
Son dönemde faktoring sektöründe tedarikçi finansmanı ürününe ilgi artıyor. Mali yapısı güçlü firmalara düzenli mal/hizmet sağlayan KOBİ’le-rin bankacılık sektöründe teminat sıkıntısı yaşadıkları görülüyor. Bu nedenle, tedarikçi finansmanı KOBİ’ler için hızlı ve esnek bir alternatif finansman kaynağı yaratıyor. Son dönem ekonomik konjonktür ile finan-sal piyasalar daraldı ve KOBİ’lerin banka kaynaklı finansman olanakları daha da sınırlandı.
Creditwest Faktoring Genel Müdür Yardımcısı Burcu Evrenosoğlu, bu nedenle tedarikçi finansmanına talebin her geçen gün artmakta olduğunu söylüyor. Tedarikçi finansmanının bankacılık sektörüne ciddi bir alternatif olarak KOBİ’lere sunulduğunu anlatan Evrenosoğlu, “Özellikle e-fatura kullanımının yaygınlaşması ile bu ürün daha da yaygın hale gelecektir” diyor.
Risk yönetimi stratejileri ile uyumlu olarak tedarikçi finansmanı ürününe ağırlık verecek olan TEB Faktoring, tedarikçi finansmanı için özel web bazlı ürün geliştirdi. Yasal olarak ıslak imzalı olması gereken bazı etaplar hariç bütün iş akışı bu platform üzerinden gerçekleştiriliyor ve takip ediliyor. Ayrıca kendi web platformunu alıcılara pazarlayan bazı kuruluşların programlarına finansman sağlayıcısı olmak için de görüşmeler yaptıklarını
anlatan Çağatay Baydar, “Bu kuruluşlarla ortak gerçekleştirebileceğimiz tedarikçi finansmanı programları da söz konusu” diyor.
İHRACAT FAKTORİNGİ
Faktoring sektörünün büyüme trendi son birkaç yıldır yaşanan ekonomik durgunluğun etkisiyle yavaşlama eğilimine girdi. Önceki yıllardaki kadar yüksek bir büyüme oranı olmasa da, dünya ve Avrupa ortalamalarına kıyasla sektör hala büyümesini sürdürüyor.
İhracat faktoringi ise yurtiçi işlemlerden daha hızlı gelişiyor. Şu anda ihracat faktoringi, toplam faktoring hacminde yüzde 20 büyüklüğe sahip. Yurtiçinde yaklaşık yüzde 10 büyüme beklenirken, ihracatta yüzde 20 büyüme öngörülüyor. Bu da ihracat fak-toringinin toplam işlem hacmi içindeki payının 1-2 puan daha artacağı anlamına geliyor.
TEDARİKÇİ FİNANSMANININ 6 AVANTAJI
Tedarikçi finansmanı, kurumsal segmentteki alıcı açısından da, müşteri konumundaki satıcı açısından da birçok avantaj içeriyor.
Alıcı, tedarikçilerini söz konusu sisteme dahil etmekle şu avantajları elde ediyor:
1- Ödeme vadelerinde esneklik, daha uzun vadeli tedarik yapabilme olanağı kazanıyor.
2- Tedarikçilerinin finansman kaynaklarını arttırarak uzun vadeli ve kesintisiz tedarik olanakları elde ediyor.
3- Tedarikçilere farklı tarihlerde ödeme yapma, bu ödemeleri takip etme gibi operasyonel yüklerden kurtulup, tüm tedarikçilerini tek bir sistem üzerinden takip şansı yakalıyor.
Bu sisteme dahil olan tedarikçi tarafın en büyük avantajları ise şunlar oluyor:
4- Teminat sıkıntısı yaşamadan hızlı bir finansman olanağı yaratabiliyor.
5- Bu sayede nakit akışını düzenliyor, asıl işi olan hizmet/üretime odaklanıyor, satış hacmini arttırabiliyor, satış vadesini uzatarak rekabet avantajı elde edebiliyor.
6- Peşin alım yaparakyüksek piyasa ıskontolarından faydalanıyor ve kârlılığı artıyor.
"FKB FAKTORİNGDE SIKINTILAR İÇİN ÇALIŞACAK"
MEHMET CANTEKIN
Finansal Kurumlar Birliği Başkanı
HUKUKSEMPOZYUMU DÜZENLECEK
Sektörün en önemli sorunlarından birisi kendi 6361 sayılı yasamızda bulunan 9/2 ve 9/3 maddeleri. Faktoring, ticareti finanse eder ama bu kanun maddelerinin yanlış yorumlanması yüzünden malda eksiklik olduğunu iddia eden alıcı, faktoring şirketine menfi tespit davası açarak ödeme yapmayı reddedebiliyor. Bu durumu yargı düzeyindeki kurumlara daha iyi anlatabilmek için ekim ayı içerisinde kapsamlı bir Hukuk Sempozyumu düzenlemeyi planlıyoruz.
ALGI PROBLEMİ DÜZELTİLECEK
Faktoringi n algı problemi üzerine kurumsal faaliyetlerimiz devam edecek. Faktoring ne acize düşmüş işletmelerin ne de kriz ortamlarının bir ürünü. Yurtdışı orjinli Türk şirketleri, yurtdışında bu finansman türünü iyi bildikleri için çok rahat faktoring şirketleri ile çalışma kararı alabilirken, Türk firmalarda bu tedirginlik daha fazla var.
TEDARİK ZİNCİRİ FİNANSMANI
Sıkıntılarımızın yanında planlarımızda var. Tedarik zinciri finansmanı konusunda yıl sonuna kadar ortak dijital platformu kurmayı ve gerekli mevzuat değişikliklerini sağlamayı planlıyoruz. Avrupa'da faktoring işlemlerinin yarısını tedarikçi finansmanı oluşturuyor. Biz bu seviyelere gelirsek yaklaşık 5 yıl içinde 120-150 milyar TL'lik bir hacme ulaşabiliriz. Ayrıca bu uygulama ortak bir platform olması nedeniyle dünyada da bir ilk olacak.
"2001'DEN BU YANA SEKTÖR LİDERİYİZ"
BOZKURT ÇÖTELİ
Yapı Kredi Faktoring Genel Müdürü
SEKTÖR LİDERİYİZ
2015'te20 milyar 967 milyon TL ciro ve yüzde 17,56 pazar payı ile toplam işlem hacminde 2001'den bu yana devam eden liderliğimizi koruduk. 2016'nın ilk çeyreğini hedeflerimiz paralelinde kapattık. Sektör liderliğimizi sürdürdük. Bu dönemde toplam ciromuz 5 milyar 448 milyon TL olarak gerçekleşti. Böylelikle pazar payımızı da yüzde 19,28'e çıkardık. Toplam işlem hacmimizin yüzde 14'ü uluslararası faktoring işlemlerinden geldi. Factors Chain International (FCI) tarafından dünya çapında‘hizmet kalitesinde mükemmel'değerlendirilmesiyle de onurlandırıldık.
KOBİ'LERE ODAKLANACAĞIZ
KOBİ'lerin faktoring sektörünün büyümesinde önemli rol oynayacağını düşünüyoruz. Bizim de hedefimizde KOBİ'ler bulunuyor. Müşteri sayısı bakımından sağlayacağımız artışların çoğunu KOBİ müşterilerinden gerçekleştireceğimizi söyleyebiliriz. 2016 yılında daha önce hiç faktoring hizmetlerinden yararlanmamış KOBİ'leri faktoring ile tanıştırma amacıyla hareket edeceğiz. KOBİ'lerimize faktoringin iyi bir çözüm alternatifi olduğunu anlatacağız. Öte yandan 2016 yılında ihracat ve yurtiçi tedarikçi ürünlerimiz ile ilgili çalışmalarımızı yoğunlaştıracağız.
İHRACAT FAKTORİNGİNDE AKTİFİZ
İhracat faktoring hizmetimiz sayesinde ihracatçılar mal mukabili satış yaptıkları alıcılarına güvenle satış yapabildiklerinden mevcut müşterilerinde daha fazla büyüme imkanına kavuşuyor. Yeni çalışmaya başlayacakları müşterilere verilen faktoring garantisi sayesinde açık hesap satış yapma imkanını yakalıyor. Garanti hizmetimiz sayesinde alacakların tahsil edilmeme riskini ortadan kaldırırken, tahsilat hizmetimiz sayesinde çok daha etkin bir alacak yönetimi geliştirmiş oluyoruz. Bunların yanında talep etmeleri halinde alacakların vadesini beklemeden finansman sağlayarak nakit akışlarını düzenliyoruz.
"BÜYÜRKEN NPL ORANINA DİKKAT EDİYORUZ"
ÇAĞATAY BAYDAR
TEB Faktoring Genel Müdürü
HEDEF YÜZDE 10 BÜYÜME
2015'i 7,6 milyar TL satış hacmi, 1,3 milyar TL faktoring alacağı ve 8 milyon TL kâr ile tamamladık. 2016'yı ise yaklaşık yüzde 10'luk bir büyüme ile kapatmayı planlıyoruz. Ancak piyasa risklerinin kontrol edilmesi ve tahsili gecikmiş alacaklar (NPL) oranlarının sektör ortalamasının altında kalması gibi öncelikli bir hedefimiz de var. Sektör bazında dengeli bir portföy yapımız var ve bunu korumayı planlıyoruz. İhracat faktoringinde Türkiye'de lideriz. Özellikle Türkiye'nin ihracatında yer alan her sektörle çalışıyoruz.
TEDARİKÇİ FİNANSMANINA AĞIRLIK VERECEĞİZ
2016'da özellikle tedarikçi finansmanı ürününe ağırlık vereceğiz. Bu ürün risk yönetimi stratejimizle de uyumlu. Hem hacimsel olarak artış sağlanıyor hem de alacak riski güçlü alıcılara bağlanarak bazı zayıf tedarikçilerden kaynaklanabilecek olası sorunların önüne geçiliyor. 2015'te toplam yurtiçi ciromuz içinde yüzde 17 olan bu ürünün payını, 2016 ve devamında yüzde 25'lere kadar çıkarmayı amaçlıyoruz. Bu doğrultuda bünyemizde özel bir organizasyon oluşturduk. Ayrıca tedarikçi finansmanı programlarının olmazsa olmazı, bu programlara özel web bazlı ürünümüzü de geliştirdik.
İHRACAT FAKTORİNGİNDE GÜÇLÜYÜZ
İhracat faktoringi ciromuz, toplam ciromuzun içinde yüzde 50'den fazla paya sahip. Bu durumu 2016'da da devam ettirmek istiyoruz. Çünkü ihracat faktoringi yurtiçindeki ekonomik dalgalanmalardan daha az etkileniyor ve daha düzenli bir gelir akışı sağlıyor. 2015'te ihracat faktoringinde Eximbank sevk sonrası reeskont kredilerine öncülük etmiştik. 2016'da da hedefimiz ülkemizin değişen ihtiyaçlarına uyum sağlayarak hizmet verdiğimiz ülke ağını genişletmek ve ihracatçımıza hareket serbestliği sağlayabilmek. Hedefimiz Türkiye'nin ihracatına en fazla aracılık edip destekleyen faktoring şirketi olmak.
"TEDARİKÇİ FİNANSMANINA İLGİ ARTIYOR"
BURCU EVRENOSOGLU
Creditwest Faktoring Genel Müdür Yardımcısı
2016 STRATEJİLERİ
Sektör 2011-2015 döneminde yıllık ortalama yüzde 20 büyüdü. 2015'te büyüme maalesef yüzde 3‘te kaldı. Sektöre paralel büyüyen şirketimiz 2015'te yüzde 8 büyüyerek pozitif ayrıştı. 2015'te 748 milyon TL faktoring alacağı, 2,8 milyar TL ciro ve 27,2 milyon TL net kâr gerçekleştirdik. 2015'e benzer bir ekonomik iklime sahip olan 2016'da sektöre paralel büyüme bekliyoruz. Creditwest kuruluşundan bu yana teknolojiyi ürün geliştirmede temel girdilerden biri olarak görüyor. 2016 da bu politika doğrultusunda geçireceğimiz bir yıl olacak. Mayıs 2016'da açtığımız İstanbul/Ataşehir şubemizle Creditwest şubelerinin sayısı dörde çıktı. Şubeleşme sürecimiz piyasa talebi ve şirketin genel büyüme stratejileri çerçevesinde yürütülüyor.
EXİMBANK KAYNAKLARINI SUNUYORUZ
Türkiy e'de yapılan ihracatın yaklaşık yüzde 60'ı mal mukabili yapılıyor. Bu nedenle bu pazarın potansiyeli çok yüksek. 2015 yılı başı itibariyle Eximbank ile yapılan anlaşma sonrasında artık düşük maliyetli Exim-bank kaynaklarını da müşterilerimize sunabilir hale geldik. Creditwest olarak, ihracat faktoringi her zaman doğru müşteriler ile çok da agresif olmamaya çalıştığımız bir ürün. 2016 yılında da bu böyle devam edecek.
TEDARİKÇİ FİNANSMANINA İLGİ ARTIYOR
Tedarikçi finansmanı modelinde, kurumsal ölçekteki, mali yapısı güçlü firmalara düzenli mal/hizmet sağlayan ağırlıklı KOBİ segmentindeki müşterilerimize, açık hesap alacaklarına istinaden finansman sağlıyoruz. Sektör olarak tekstil, medya, perakende gibi tedarikçi sayısı yüksek sektörlerden daha fazla talep alıyoruz. Tedarikçi sayısı yüksek, kurumsal ve mali yapısı itibariyle tedarikçi finansmanına uygun potansiyel firmaları belirliyor ve satış ekiplerimizi yönlendiriyoruz.