TCMB, geçen hafta para politikası faizini 250 baz puan daha indirdi. Böylece son üç toplantıda 10 puanlık indirim yapılmış oldu. 12 Aralık'ta yapılacak gelecek toplantıda 100150 baz puanlık daha indirim bekleyenler olduğu gibi artık indirim beklemeyenler de var.
TALİP YILMAZ
tyilmaz@ekonomist.com.tr
Geçen hafta Suriye ile ilgili jeopolitik risklerin yatışmasıyla birlikte birinci öncelik Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) faiz kararı haline gelmişti.
Tabloyu görmek için görsele tıklayın.
24 Ekim'deki Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısından, piyasanın 100-150 baz puanlık (bp) beklentisinin ötesinde, 250 bp indirim kararı çıktı ve faiz yüzde 16,5'den yüzde 14'e çekildi.
TCMB, böylece temmuz ayındaki 375 bp, eylül ayındaki 325 bp faiz indirimiyle birlikte son üç toplantısında toplam 1000 bp ya da başka bir deyimle 10 puanlık indirim yapmış oldu.
Küresel finansal koşulların elverişli olması, enflasyon görünümünün beklenenden olumlu olması, iç talebin henüz enflasyonist baskı oluşturacak momentuma ulaşamaması ve iktisadi faaliyetteki toparlanma eğilimi, güçlü faiz indirimi için TCMB'nin elini güçlendirdi.
TEK HANELİ FAİZ ZOR
Peki, piyasa beklentilerinin üzerindeki bu faiz indirimi ne anlama geliyor? 12 Aralık'taki toplantıda da faiz indirimi devam eder mi? Politika faizindeki sert düşüşün kredi faizlerine ve mevduat faizlerine yansıması ne olur?
Haberimizde bu soruların yanıtlarını aradık.
Genel olarak 12 Aralık'taki PPK beklentisine bakıldığında, enflasyon ve global konjonktüre bağlı olarak 100-150 bp faiz indirimi bekleyen uzmanlar var. Faiz indirimi olmayacağını veya 50 bp gibi sınırlı bir indirim olacağını söyleyenler de bulunuyor.
Yatırım Finansman, 12 Aralık toplantısında 150 bp faiz indiriminin şaşırtıcı olmayacağı yorumunu yapıyor. Kurum, "Bu yaklaşım 2020'nin ilk yarısında yüzde 11'e gerilemesini beklediğimiz faizlerin öne çekilmesi anlamına geliyor. 2020 mart ayı itibariyle politika faizi yüzde 11 'e çekilebilir" diyor.
TCMB'nin enflasyonun yıl sonunu yüzde 10'a yakın bir yerlerde kapatmasını beklemeye başladığı düşüncesinde olan Yatırım Finansman analistlerine göre, orta vadede politika faizinin tek haneye inmesi zor.
Kurum, "Ancak kur çok baskılanır ve enflasyon beklentilerin çok altında gerçekleşirse tek hane politika faizi beklemek gerçekçi olur. Olası bir revizyon için enflasyon verilerini yakından takip etmeye devam edeceğiz" notunu düşüyor.
TCMB'nin beklentilerden daha güvercin faiz indirimi yaptığı değerlendirmesinde bulunan Ata Yatırım Direktörü Cem Tözge, dolar/TL'de büyük volatilite olmamakla birlikte geri çekilmelerin sınırlı kalacağı kanaatinde.
Tözge, TCMB'nin dezenflasyon süreci konusunun altını çizerken önümüzdeki süreçte faiz indirimlerinin devam edebileceği sinyalini verdiğini sözlerine ekliyor.
PİYASA FAİZLERİNE ETKİSİ
TCMB'nin temmuz ve eylül aylarındaki faiz indirimleri sonrasında kredi ve mevduat faizlerinde de önemli düşüşler görülmüştü.
Önümüzdeki süreçte, enflasyon tarafındaki mevcut görünüm bozulmadığı takdirde, söz konusu indirimin mevduat ve kredi faizleri tarafında da kademeli bir düşüşü beraberinde getirmesi beklentisi öne çıkıyor.
Qinvest Portföy Portföy Yöneticisi Buğra Bilgi, kur tarafında sert bir değer kaybı olmaması halinde mevduat faizlerinin bir miktar daha gerilemesini, kredi faizlerinin de bankaların fiyatlamasına göre bu faizin bir miktar üzerinde olmasını bekliyor.
Bilgi, "Büyümede bir toparlanma olursa, pazar payı kazanma rekabetiyle hacim hedefi koyan bankalar kredi faizini daha düşük tutabilir. Nihayetinde indirim, hem mevduat hem de kredi faizinde gerilemeye yardımcı olacaktır" diyor.
Tera Yatırım, ekim ayında da işleyecek olan baz etkisiyle beraber enflasyonun yüzde 9'un altına gerilemesini bekliyor. Tera Yatırım Ekonomisti Enver Erkan, yılın son iki ayında ise tersine işlemesi beklenen baz etkisiyle enflasyonun tekrar yüzde 12'li seviyelere çıkacağını söylüyor.
Bankaların işlettikleri faiz oranlarında düşüşün önden yüklemeli bir şekilde gerçekleştiğini anlatan Erkan, bundan sonrasında banka faiz oranlarındaki düşüşün daha sınırlı aralıklarda olmasını bekliyor
MEVDUATA YANSIR
Gedik Yatırım Ekonomisti Erol Gürcan da enflasyonun beklenen patika içinde kalmayı sürdürmesi durumunda, bankaların faiz indirimlerini öncelikle maliyet kalemi olan mevduat faizlerine, devamında da kredi faizlerine yansıtmasını bekliyor
A1 CAPITAL Genel Müdür Yardımcısı Belgin Maviş, yurtiçi ve yurtdışındaki mevcut görünüm ve koşullarda değişiklik olmayacağı varsayımının devam etmesi durumunda TCMB'nin hala faiz indirimi açısından alanının olmaya devam ettiğini söylüyor Maviş, "Fakat kurum olarak beklentilimiz yılın son toplantısını bankanın faiz açısından pas geçeceği yönünde. Yapılan faiz indiriminin ise kısa ve orta vadede mevduat faizleri tarafına yansıyacağını düşünüyoruz" diyor