Ev sahibi-kiracı uyuşmazlıklarına çözüm

Gayrimenkul Pazarlama ve Satış Profesyonelleri Derneği'nin (GAPAS) geliştirdiği Kira Garanti Sistemi ile kiracı- ev sahibi ihtilaflarının azalması ve kira gelirine dayalı vergi tahsilatının artması mümkün olabilecek.

10 Kasım 2024

Gayrimenkul sektörünün gelişimine hizmet eden ve sektördeki ticari hacmin artması için yaratıcı öneriler getiren Gayrimenkul Pazarlama ve Satış Profesyonelleri Derneği (GAPAS), mülk sahibi ve kiracı ilişkilerini düzene sokmak amacıyla dernek bünyesinde hazırladıkları Kira Garanti Sistemi'ni basın toplantısı ile duyurdu. 

Toplantıda konuşan GAPAS Danışma Kurulu Başkanı Bilge Özdemir, değişen dünya ve gelişen ekonomik koşullarda kiralama piyasasında eski yol ve yöntemlerle ilerlenemeyeceğini söyledi. Özdemir, Kira Garanti Sistemi’ne atıfta bulunarak, “kira ve kiralamaya bağlı gayrimenkul pazarında öncelikli olarak alt yapı ve veri oluşturmaya yönelik bu gelişmeler sistemi ve sistem oyuncularını kayıt altına alacak, disiplin sağlayacaktır” dedi. 

Özdemir, “E-devlet üzerinden standartlaşabilecek sistem devlet müdahalelerini kolaylaştırırken, kira artış oranlarında etkili olacak. Emlak sektörünün kurumsal rolü artarken dolaylı olarak bu sektör denetim altına girecektir. Bu sayede denetim ve kontroller ile kira gelirine yönelik bireysel yatırımcıların kurumsal yatırımcılara, fonlara dönüşmesine vesile olacaktır” dedi.

EV SAHİBİ-KİRACI İLİŞKİSİ SİSTEMATİK HALE GETİRİLECEK

GAPAS Yönetim Kurulu Başkanı İsmail Özcan ise, Kira garanti Sistemi’ni geliştirme amaçlarını özellikle, konutunu kiraya verme yerine boş tutma eğiliminde olan, güvensizlik yaşayan ev sahiplerinin, sahibi oldukları boş tutulan konutların kiralama arzına dahil edilmesi ve hali hazırda kiralık konutlarla ilgili süreçlerin elektronik ortama taşınması olduğunu vurguladı.

Bu sistemin inşa edilmesindeki asıl hedeflerinin, devletin aktif katılım ve gözetiminin de dahil edilerek, hukuk sisteminde en fazla karşılaşılan ihtilaflardan olan ev sahibi-kiracı ilişkilerinin daha sistematik hale getirilmesi olduğunu belirten Özcan, aynı zamanda ev sahipleri ve kiracıların eş zamanlı koruma altına alınmasını amaçladıklarını söyledi. 

SİSTEM NASIL İŞLEYECEK?

Özcan, Kira Garanti Sistemi’nin işleyişi hakkında şu bilgi verdi;

“Sisteme dahil olan tarafların alacak ve borçlarını önce sigorta şirketleri teminat altına almış olur. Sigorta şirketlerinin reasürans işlemleri Kira Sigortaları Kurumu üzerinden Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın garantisi altında yürütülür. Kira Sigortaları Kurumu Sistemi’nde kira ödemeleri anlık takip edilir. Kira Sözleşmesi’nde belirlenen tarih, süre ve tutarda kira ödemesi yapılmadığının tespiti halinde, sistemden otomatik sms/eposta bildirimiyle kiracı ödemeyi yapması için uyarılır. Kiracının kira ödemesini zamanında yapmamasının nedenleri araştırılır; kiralık konuta ilişkin bir durum nedeniyle kiranın ödenmemesi durumu söz konusuysa ev sahibi sms/eposta yoluyla bilgilendirilir, sistem kira ödemesini ‘beklemeye’ alır. Kiracının kişisel durumu, unutma, işsizlik, iflas, banka hesaplarının bloke edilmesi gibi nedenlerle bir öde (ye)meme sorunu varsa, bankalara kiracıya uygun koşullarda, 3-6 aylık kira tutarında, 3 ay geri ödemesiz 12 ay vadeli (9 taksit ödemeli) ihtiyaç kredisi açılması yönünde tavsiye bildirimi yapılır.”

NE GİBİ FAYDALAR SAĞLAYACAK?

Özcan, sistemin sağlaması öngörülen faydaları ise şöyle sıraladı:

“Sistemin sağlayacağı güven ile boş tutulan konutların kiralık arza dahil edilmesi, kiralık konut arzının artması, kiracı- ev sahibi ihtilaflarının azalması, adliyelerin iş yükünün azalması, kira gelirine dayalı vergi tahsilatının artması, kayıtlı kiracılık ile daha izlenebilir bir sektöre ulaşılması, bankaların kira tahsiliyle mevduat artışı sağlaması, kira ödemelerine bağlı kayıp, kaçağın azalması, ev sahibi ve kiracı mağduriyetlerinin önlenmesi, gelir vergisi ödenme dönemlerinde, otomatik beyannamelerin daha güncel ve doğru hazırlanabilmesi, vergi tutarlarının daha doğru hesaplanabilmesi ve sigorta sektörünün gelişmesi sağlanabilecek.”

SİSTEMİN UYGULANABİLMESİ İÇİN DÜZENLEME GEREKİYOR!

Sistemin hayata geçirilebilmesi için kanun ve yönetmelik değişikliklerinin gerektiğini belirten Özcan, yapılması gereken düzenlemeleri de şöyle özetledi:

“Kira Sigortaları Kurumu’nun kuruluşuna ilişkin kanun hazırlanması ve kabul edilmesi, Kira Sigorta Sistemi uygulama yönetmeliğinin hazırlanması, uygulamaya alınması, Borçlar Kanunu, Türk Medeni Kanunu, bankacılık ve sigortacılık kanun ve yönetmeliklerinde gerekli düzenlemelerin yapılması, Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü, Gelir İdaresi Başkanlığı ve diğer bağlantılı kurum ve kuruluşların ilgili kanun ve yönetmeliklerinde gerekli revizyonların yapılması, Gerek klasik sistem kiralamalarda gerekse de Kira Garanti Sistemi çerçevesinde yapılan kiralamalarda yaşanabilecek hukuki ihtilafların çözümünün yeni kurulacak “Kira Mahkemeleri” eliyle çözümlenebilmesini sağlayacak düzenlemeler yapılmalı.”