Türkiye'de ekonomi yönetimi uzun zamandır enflasyonla mücadeleyi bir kenara bırakmıştı. TCMB'nin Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın talimatlarıyla faiz indirimi sürecine girmesi ile piyasa normalleri hızla bozulmuş ve enflasyon yukarı yönlü hızlı bir hamle yapmıştı.
Bu nedenle geçen yıl bu zamanlarda, yani Mayıs 2022'de TÜİK'in resmi verilerine göre TÜFE yüzde 73,5, ÜFE ise yüzde 132,2 olmuştu. O zaman TCMB'nin politika faizi de yüzde 14 seviyesindeydi. Ekim 2022'de TÜFE yüzde 85,5', ÜFE ise yüzde 157,7'ye kadar çıktı. Politika faizi ise aynı dönemde yüzde 10,5'e indi. Gelelim bugüne...
Aralık 2022'den bu yana enflasyondaki artış, baz etkisiyle düşüş eğilimine girdi. Mart 2023'te yüzde 50'ye kadar gerileyen TÜFE, bugün geldiğimiz noktada, Mayıs 2023 itibarıyla yüzde 40'ın altına gerilemiş gözüküyor.
ÜFE ise yüzde 40,76 seviyesinde. Yani aradan geçen zamanda TÜFE-ÜFE makası da neredeyse tamamen kapanmış durumda. Öte yandan bu dönemde de faiz indirimi politikası devam etti ve Kasım 2022'de yüzde 9'a çekilen faiz, Şubat 2023'ten beri de yüzde 8,5 seviyesinde seyrediyor.
Son açıklanan verilere baktığımızda, seçim döneminde hükümetin konutlarda ücretsiz doğal gaz uygula-
ması başlatmasının Mayıs 2023 enflasyonuna direkt yansıdığını görüyoruz. Zira TÜİK, tartışmalı bir kararla mayıs enflasyonunu hesaplarken doğal gazın katkısını sıfır puan olarak kayda geçirdi.
Böyle olunca, enflasyon da yüzde 40'ın altını görmüş oldu. TÜFE mayısta aylık bazda yüzde 0.04 artarken, yıllık enflasyon yüzde 43,68'den yüzde 39,6'ya geriledi. ÜFE ise, aylık bazda 0,65, yıllık bazda 40,76 artış gösterdi.
FAİZ ARTIŞI BEKLENTİSİ
Enflasyon gerçekleşmelerine yakından bakacak olursak ise bir önceki yılın aynı ayına göre en az artış gösteren ana grup yüzde 19,49 ile giyim ve ayakkabı oldu. Buna karşılık, bir önceki yılın aynı ayına göre artışın en yüksek olduğu ana grup ise yüzde 68,98 ile lokanta ve oteller oldu.
Bu arada İstanbul Ticaret Odası'nın (İTO) mayıs ayında aylık enflasyonu yüzde 1,66, yıllık enflasyonu ise yüzde 56,5 olarak kayıtlara geçtiğini de hatırlatalım. Bundan sonra enflasyonun geleceğini belirleyecek şey ise Mehmet Şimşek'in 'rasyonel' politikaları hayata ne oranda geçireceğini bağlı olacak.
Özellikle TCMB Başkanı'nın değişip değişmeyeceği ve 22 Haziran'daki faiz kararının nasıl şekilleneceği, piyasalar açısından ilk göstergeler olacak.