Enflasyon 24 yılın zirvesinde

13 Haziran 2022
ARAM EKİN DURAN eduran@ekonomist.com.tr

Merkez Bankası'nın fiyat istikrarı görevini bir yana bıraktığı, tüm ekonomi politikasının tüketim ve ihracat odaklı büyümeye odaklandığı bu dönem, enflasyonu da tarihi seviyelere taşıdı.

Tüketici fiyatları, mayısta aylık yüzde 2,98 artarak son yedi ayın en yavaş yükselişini kaydetmiş olsa da TÜİK verilerine göre bile yıllık enflasyon yüzde 73,5 ile Ekim 1998'den bu yana en yüksek seviyeye çıktı.

Üretici fiyatları ise yüzde 132,16 ile son 28 yılın en yüksek düzeyine geldi ve ne yazık ki TÜFE'deki yukarı yönlü gidişin önümüzdeki aylarda da devam edeceğinin habercisi oldu.

ÜFE-TÜFE makasının 58,7 puanla yeni rekor kırmasıyla, üreticiler açısından yeni zamların geleceği ve toplumun alım gücündeki erimenin de devam edeceğini söyleyebiliriz.

Mayıs enflasyonuyla birlikte Türkiye, dünyanın en büyük 20 ekonomisinde açık ara en yüksek enflasyona sahip ülke oldu. Türkiye'nin ardından ikinci sırada uzun süre ekonomik kriz ile mücadele eden Arjantin var. Orada bile enflasyon yüzde 51,3 seviyesinde.

MADDE SEPETİ TARİH OLDU


Öte yandan mayıs enflasyon verilerine ilişkin önemli bir gelişme de TÜİK'in 26 Mayıs'ta duyurusunu yaptığı değişikliği mayıs verisiyle uygulamaya alması ve 'madde sepeti' tablosunu yayımlamayı bırakması oldu.

TÜİK verilerine ilişkin endişelerin olduğu bir dönemde 400'den fazla kalemin tek tek ortalama fiyatı ve değişiminin görülemeyecek olması hiç de sağlıklı bir adım olarak görünmüyor.

Verilerin ayrıntılarına bakarsak, aylık enflasyon artışında gıda, ulaştırma ve konut ana kalemlerindeki katkıların öne çıktığını görüyoruz.

Ayrıca, gıda fiyatlarındaki seyir ve ithal ürün fiyatlarındaki artışla da lokanta ve ev eşyası sektörü enflasyonu yukarı çeken diğer kalemler oldu.

Aylık bazda artışın en yüksek olduğu ana gruplar; yüzde 6,53 ile alkollü içkiler ve tütün, yüzde 6,15 ile eğlence ve kültür, yüzde 5,47 ile lokanta ve oteller oldu. Mayıs ayında yıllık bazda en yüksek artış ise 107,62 ile ulaştırmada yaşandı.