DR. ORHAN KARACA
okaraca@ekonomist.com.tr
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2003 yılından bu yana Yaşam Memnuniyeti Araştırması adında bir çalışma yürütüyor. Bu araştırma 18 ve daha yukarı yaştaki bireyleri kapsıyor ve her yıl kasım ayında yapılıyor.
Söz konusu araştırmanın 2016 yılı sonuçları geçen hafta açıklandı. 2015 yılında mutlu olduğunu ifade eden bireylerin oranı yüzde 56,6 iken 2016’da bu oran yüzde 61,3’e yükseldi. Bu da yüzde 8,4’lük artışa karşılık geliyor.
Araştırmanın önceki yıllardaki sonuçlarına bakıldığında, mutluluk düzeyi ile ekonomik büyüme arasında önemli bir ilişki görülüyor. Mutluluk düzeyi ile ekonomik büyüme arasında 2003- 2015 dönemindeki korelasyon katsayısı 0,66’yı buluyor.
Burada korelasyon katsayısının -1 ile +1 arasında değerler aldığını, -1’e yaklaştıkça kuvvetli negatif ve +1’e yaklaştıkça da kuvvetli pozitif ilişkiyi gösterdiğini hatırlatalım.
Mutluluk düzeyinin istihdam olanaklarının ve gelirlerin arttığı hızlı büyüme dönemlerinde yükselmesi ve bunların tam tersinin yaşandığı resesyon ve durgunluk dönemlerinde azalması makul da görünüyor.
Ancak bu saptamayı yaptıktan sonra 2016 sonuçları insanı şaşırtıyor. Çünkü henüz 2016’nın milli gelir verileri belli olmasa da geçen yıl ekonominin iyice yavaşladığını biliyoruz.
2016’daki büyüme muhtemelen yüzde 2-3 arasında çıkacak. Üstelik 2016’da büyük toplumsal sorunlar da yaşadık. Böyle bir ortamda bireylerin mutluluk algısının artması bize ancak “vatanseverlik” duygularıyla gerçek düşüncelerin değil de “resmi” düşüncelerin beyan edilmesiyle açıklanabilir gibi geliyor.
Araştırmanın alan uygulamasının yılın tamamında değil de bu duyguların çok güçlü olduğu sonbaharda yapılması da bu görüşümüzü pekiştiriyor.
