TALAT YEŞİLOĞLU
tyesil@ekonomist.com.tr
İmzalar atılmış, “Hayırlı olsun” dilekleriyle el sıkışılmıştı. Genel müdür, satın aldığı arazi için 80 bin dolara yakın ödeme yaptığı arsa sahibinin “Ben bu satıştan 3-4 kat para kazandım, bakalım sen nasıl kazanacaksın?” dediğini aktarıyor.
İçine bir kurt da düşmemiş değil, doğru mu yaptım diye... Lakin, üç yılı bile bulmadan cazip bir teklif gelir ve arazi 370 bin doları bulan bir değerle yeniden el değiştirir. Bahsettiğim genel müdür, “Bu satıştan elde ettiğim para, bir işin kurulmasının yolunu açtı” diyor.
Büyük altyapı projelerinin büyük rantlar yarattığı doğru. Kimisi çok ciddi paralar kazandı, kimisi kazanmayı bekliyor. Beklentiler ne kadar realize olur, onu da bilmem. Tahmin etmek mümkün değil. Ne de olsa önümüzde bir kristal küre yok!
Türk insanı için gayrimenkulün ayrı bir özelliği var. Biraz da mali piyasalardaki kayıpların katkısı yok denilemez. Şöyle ki, dövize yapılan yatırımın getiri sağlama özelliğinin yanı sıra kaybettirme veya birkaç yıl boyunca yerinde sayma olasılığı da var.
Geçmişte bunun örnekleri görüldü. Durağanlıktan sonra gelen ‘zıplama’ hareketleri, dövize olan ilgiyi yeniden diriltmiş durumda. Ancak, “yüksekten alır mıyım, düşer mi?” soruları da yatırımcının içini kemirmiyor değil.
Borsa malum, seven çok seviyor, bazıları ise önünden geçmeye korkuyor! Nedeni de belli. Çok riskli görenler kadar, iyi kazanç için “başka yol yok” diyenler de var. Mevduat müşterisi belli, yarım puanlık ek faiz için sıkı pazarlık yapıyor. Garanti getiri nedeniyle diğer yatırım araçlarına bir miktar soğuk.
Gayrimenkul yatırımcısı ise sürekli arayışta. Özellikle büyük kentlerdeki rant yükselişi, onların pazarlık gücünü artırdı.
Kadıköy, Beşiktaş gibi gözde ilçelerdeki kentsel dönüşüm projelerinde oluşan tablo, gayrimenkul yatırımlarının cazibesini yükseltti. “Balon var mı, yok mu?” tartışmaları devam etse de, gayrimenkul alanına yönelik kişisel yatırımların azalması beklenmiyor.
Bu realiteden yola çıkarak, TSKB Gayrimenkul Değerleme gibi uzman bir kuruluşun katkısıyla, önümüzdeki dönemin cazip bölgelerini ortaya çıkarmaya çalıştık ve bu bölgelere kapak haberimizde yer verdik.
Bu araştırmayı Ekonomist için yapan TSKB Gayrimenkul Değerleme şirketine katkıları için teşekkür ediyorum. Sadece konut için değil, ofis ve arazi için de bu çalışmaları yaparak yıldız olma potansiyeli yüksek 10 merkezi ortaya koyan kapak haberimizin, karar süreçlerine iyi bir katkı yapacağına inanıyorum. Önümüzdeki yıllarda, bu merkezlerle ilgili haberleri eksik etmeyeceğiz.
Cumhuriyet’i bize 93 yıl önce hediye edenlerin ruhu şad olsun.