DR. ORHAN KARACA
okaraca@ekonomist.com.tr
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın (GTB) verilerine göre, temmuz ayında ihracat 9,9 milyar dolar, ithalat ise 14,6 milyar dolar oldu. Geçen yılın aynı ayında 11,1 milyar dolarlık ihracat ve 18,2 milyar dolarlık da ithalat yapılmıştı. Buna göre temmuz ayında yıllık bazda ihracatta yüzde 11,5, ithalatta ise yüzde 19,5 gerileme yaşandı. Aynı ayda dış ticaret açığı da yıllık bazda yüzde 32,2 gerileyerek 7,1 milyar dolardan 4,8 milyar dolara indi.
Tabloyu görmek için görsele tıklayın.
Uzun Ramazan Bayramı tatili nedeniyle temmuz ayında geçen yıla göre 3 gün daha az işgünü vardı. Bunun dış ticaret verilerini olumsuz etkileyeceği belliydi. Bunun üzerine bir de 15 Temmuz’daki darbe girişiminin etkisi binince tablo biraz daha bozuldu. Bizim yaptığımız hesaplar darbe girişiminin özellikle ithalat üzerinde etkili olduğunu gösteriyor. Dış ticaret verilerini işgünü sayısına bölerek basit bir “işgünü düzeltmesi” yaptığımızda, ihracatta yüzde 11,5 düşüş yerine yüzde 1,8 artış çıkıyor. Aynı hesap ithalattaki düşüşü ise yüzde 19,5’ten yüzde 7,5’e çekiyor. İşgünü düzeltmesi sonrası ithalatta hala düşüş çıkmasını sadece darbe girişimine bağlamak çok doğru olmayabilir ama temmuz ayında buna yol açabilecek en önemli faktörün bu olduğunu da kabul etmek gerekiyor. Türkiye’deki belirsiz durum yurtdışındaki bazı şirketlerin mal göndermeyi bir süre bekletmesine yol açmış olabilir. Bu hengamede gümrüklerde yaşanan aksaklıkların da böyle bir sonuç doğurmuş olması mümkün.Haziran ayında artış gösteren dış ticaret açığının temmuz ayında tekrar düşmesi cari açık açısından olumlu. Ancak ihracat ve ithalattaki düşüş ekonomideki büyüme açısından iyi bir gelişme değil.