DR. ORHAN KARACA
okaraca@ekonomist.com.tr
Oysa geçen yılın aynı ayında ihracat 12,2 milyar dolar, ithalat da 16,6 milyar dolardı. Buna göre hem ihracatta hem de ithalatta hızlı bir düşüş var. İhracattaki düşüş yüzde 21,2’yi, ithalattaki düşüş de yüzde 19,6’yı buluyor.
İhracat 2014’ün sonlarından bu yana genelde düşüş eğiliminde. 2016’nın ilk ayında iyice hızlanan bu düşüş sonunda aylık ihracatı 10 milyar doların altına kadar indirdi.Böylece aylık ihracat tam beş yıl önceki seviyesine geri dönmüş oldu. Aylık ihracatın 10 milyar doların altında olduğu bundan önceki son ay Ocak 2011’di.
İthalattaki düşüş eğiliminin başlangıcı daha da eskiye, 2014’ün başlarına kadar gidiyor. İki yılını dolduran bu düşüş eğilimi de sonunda aylık ithalatı 15 milyar dolar seviyesinin altına indirdi.
Aylık ithalatın 15 milyar doların altında olduğu bundan önceki son ay Mayıs 2010’du.
Dış ticaretteki bu düşüşte hem nominal hem de reel faktörlerin etkisi var. Son dönemde hem ihracat hem de ithalat fiyatlarının gerilemesi, dış ticarette nominal olarak düşüşe yol açıyor. Ancak fiyat hareketlerinden arındırıldığında da dış ticarette parlak bir tablo çıkmıyor.
Eldeki son verilere göre, geçen yılın ocak-kasım döneminde reel ihracatta sadece yüzde 1,2, reel ithalatta da yüzde 1,5 artış vardı. Rusya ve Ortadoğu başta olmak üzere dış pazarlardaki sorunlar ihracatın reel olarak yerinde saymasına yol açıyor. Türkiye ekonomisindeki yavaş büyüme de ithalatın reel olarak yerinde saymasına neden oluyor.