ARAM EKİN DURAN
eduran@ekonomist.com.tr
Buna karşın Ticaret Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, tüm zamanların en yüksek ocak ayı rakamına ulaşıldığı vurgulandı. İthalatta yaşanan yüzde 5,6'lık azalma ise daha dikkat çekici.
Zira bu durum, iç talepteki zayıflığın hala sürdüğünün bir işareti olarak yorumlanabilir. Böylelikle yılın ilk ayında ortaya çıkan yüzde 32'lik dış ticaret açığı ise dikkatlerden kaçmaması gereken bir sonuç.
Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan'ın yazılı açıklamasına göre, ocak ayında ihracat, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 2,5 artarak 15 milyar 48 milyon dolar oldu.
İthalat ise yüzde 5,6 azalarak 18 milyar 123 milyon dolar olarak gerçekleşti. Böylece ocak ayında dış ticaret açığı yıllık bazda yüzde 32'lik düşüşle 3 milyar 75 milyon dolar oldu. Geçen yılın aralık ayında, ihracat bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 16 artarak 17,9 milyar dolar, ithalat ise yüzde 11,6 artarak 22,4 milyar dolar olarak gerçekleşmişti.
2020 yılı genelinde ihracat yüzde 6,3 azalırken, ithalat yüzde 4,3 artış kaydetmişti. Böylece 2020 yılı tamamında dış ticaret açığı yüzde 69,1 artarak 29 milyar 512 milyon dolardan, 49 milyar 915 milyon dolara yükselmişti.
TURİZMDE REKOR GELİR KAYBI
Genel Ticaret Sistemine (GTS) göre, ocak ayında dış ticaret hacmi yıllık bazda yüzde 2,12 azalarak 33 milyar 171 milyon dolar, ihracatın ithalatı karşılama oranı ise yüzde 83 oldu. Altın hariç ihracatın ithalatı karşılama oranı ise yüzde 87 seviyesinde.
2021 yılı ocak ayında en fazla ihracat yapılan ülke Almanya (1 milyar 455 milyon dolar) olurken, bu ülkeyi sırasıyla ABD (933 milyon dolar) ve İtalya (864 milyon dolar) izledi. Bu noktada, ABD'nin ihracatta ikinci sıraya yerleşmesine de dikkat çekmek gerekiyor.
İhracat dünyasının son yıllarda ABD pazarına yönelik aksiyonlarının meyvelerini vermeye başladığını görüyoruz. Yine aynı dönemde en fazla ithalat yapılan ülke Çin (2 milyar 200 milyon dolar) olurken, bu ülkeyi sırasıyla Rusya Federasyonu (1 milyar 871 milyon dolar) ve Almanya (1 milyar 512 milyon dolar) izledi.
Burada bir parantez açarak, hizmet ihracatı kapsamındaki turizm gelirlerine de bir göz atmakta fayda var. Zira ocak ayı içinde koronavirüsün 2020'deki turizm gelirleri de netleşti. Gelirler, 2020'de bir önceki yıla göre yüzde 65,1 gibi rekor bir oranda azalarak 12 milyar 59 milyon 320 bin dolar oldu.
TÜİK verilerine göre, 2020 yılının gelirin 9 milyar 998 milyon 320 bin dolarını kişisel harcamalar, 2 milyar 60 milyon 999 bin dolarını ise paket tur harcamaları oluşturdu. 2020'de bir önceki yıla göre paket tur harcamaları yüzde 77,5 azaldı.