GÖZDE YENİOVA
gyeniova@ekonomist.com.tr
Platformlar arasındaki rekabet artarken, kullanım oranları da giderek yükseliyor.Dünya genelinde internet teknolojilerinin gelişmesi ve bağlantı hızlarının yükselmesiyle birlikte en büyük değişimlerden biri de müzik alanında yaşanıyor.
Dijital müzik gelirlerinin fiziksel satışlardan elde edilen gelirleri geride bırakmaya başladığı günümüzde, dijital mecralar müzik endüstrisinden daha fazla gelir elde ediyor. Global müzik sektörü için dijital müzik dağıtım servislerinin önemi ve bu alandaki rekabet günden güne artıyor.
IFPI’nin (Uluslararası Fonogram Sanayisi Federasyonu) 2016 Global Müzik Raporu, dünya genelinde müzik sektörü gelirlerinin yüzde 3,2 oranında büyüdüğünü gösteriyor.
Rapor, dijital servislerden elde edilen toplam gelirin sektör gelirinin yüzde 45’lik kısmını oluşturduğunu da ortaya koyuyor. Fiziki satışlardan elde edilen gelir ise toplam gelirin yüzde 39’unu oluşturuyor. Böylece ilk defa dijital satışlar fiziksel satışları geçmiş oldu.
GELİRLER NE DURUMDA?
IFPI Global Müzik Raporu ayrıca dijital alan gelirlerinde yüzde 10,2’lik artış olduğunu gösteriyor. Dijital gelirler, streaming gelirlerindeki yüzde 45,2’lik artışla download ve fiziki satışlardaki düşüşü dengeledi ve 6,7 milyar dolara ulaştı. Endüstrinin toplam gelirleri de 15 milyar doları buldu.
Premium abonelik hizmetleri de benzer şekilde son yıllarda önemli ölçüde büyüdü. Yaklaşık 68 milyon kişi abonelik sistemi üzerinden hizmet veren servisler için ödeme yapıyor. 2014 yılında bu rakam 41 milyon kişiydi.
Müzik alanında dünyada olduğu gibi Türkiye’de de büyük bir dönüşüm yaşanıyor. 2013 yılında Türkiye’de yasal dijital müzikte ücretli abonelik dönemine geçildi.
Böylece birçok yabancı dijital müzik uygulaması da pazara giriş yaptı. Bu dönemden itibaren yerel ve global birçok online müzik servisinin rekabet ettiği Türkiye pazarında da kullanım oranları giderek artıyor. Şuan Türkiye’de müzik satışlarının yüzde 40’ı fiziksel satışlardan, yüzde 60’ı ise dijital satışlardan oluşuyor.
MÜZİKSEVERLERE 5 FARKLI TARİFE
1- SPOTİFY: Premium standart aylık abonelik ücreti 13,99 TL, aile için premium/5 kişilik aylık abonelik ücreti
20.99 TL, öğrenci için premium aylık abonelik ücreti 6,99 TL.
2- APPLE MUSİC: Premium 9,99 TL, aile paketi 14,99 TL.
3- DEEZER: 30 gün deneme için ücretsiz üyelik sunuyor. Premium üyelik aylık 9.99 TL, deezer family üyelik ise aylık 14.99 TL.
4- TT MÜZİK: Platformuna yeni kayıt olan tüm kullanıcılara ilk ay ücretsiz premium abonelik sunuyor. Sonrasında altı ay boyunca 4,99 TL ve altı ay sonunda 9,99 TL'den müzik dinletiyor.
5- FİZY : İki ana paketi bulunuyor. Bunlardan ilki olan premium üyelik aylık 13,99 TL. Diğer yandan aylık 9,99 TL'ye video müzik üyeliği de tercih edilebiliyor.
ABONELİK UYGULAMALARI
Dünyada dijital müzik alanında birçok platform bulunuyor. Bunların çoğu da Türkiye pazarına girmiş durumda. Bunlar arasında bulunan Google Play Music, Pandora ve SoundCloud ücretsiz fakat reklam içeren hizmetler.
Spotify, Deezer, Apple Music, Tidal ve Amazon Music Unlimited ise yıllık veya aylık ücret ödemeniz gereken uygulamalar. Yerli dijital müzik tarafında ise Türk Telekom Müzik ve Turkcell’in fizy platformu öne çıkıyor.
2008 yılında İsveç’te kurulan dijital müzik platformu Spotify’ın şu anda 60 ülkede toplam 140 milyon kullanıcısı var.
Spotify’ın amacı, herkesin dilediği zaman dilediği yerde dünyadaki tüm müzik içeriklerine anlık olarak ulaşabilmesini sağlamak.
Spotify’da 30 milyonun üzerinde içerik bulunuyor. Spotify yetkilileri, premium hesapların abonelik ücretleriyle reklamverenden elde ettikleri gelirin yüzde 70’ini içeriksahiplerine aktardıklarını söylüyor. Bu tutarın Eylül 2016 itibariyle 5 milyar dolar olduğu ifade ediliyor.
Spotify Başkan Yardımcısı ve Global Satış Başkanı Brian Benedik, 2016 yılında Spotify’ın reklam gelirinin yüzde 50 büyüme kaydettiğini açıkladı. Spotify’ın en yakın takipçisi Apple Music 27 milyon aboneye sahip. Jay-Z’nin sahibi olduğu Tidal ise geçen yıl mart ayında 3 milyon kullanıcısı olduğunu açıklamıştı.
KULLANICI ALIŞKANLIKLARI
Kullanım alışkanlıklarına bakıldığında, kullanıcıların zaman ve mekandan bağımsız olarak istedikleri anda müzik dinleyebilmek için çevrimdışı özelliğini kullanmayı tercih ettikleri görülüyor.
Kullanıcılar, sevdikleri şarkı ve albümlerden kendi kişisel listelerini oluşturabi-liyor. Ayrıca kendi oluşturdukları listeler dışında platformlarda özel olarak hazırlanan listelerden müzik dinliyorlar. Ek olarak radyolar da dinleniyor.