Kur ve enflasyondaki hareket; iletişim, donanım ve yazılım alanlarını zorlamaya devam ederken dijitalleşme ihtiyacının artması büyümeyi yukarı çekiyor. 2023 yılında da dijital dönüşüm odak noktası haline gelirken fiber, 5G ve farklı yeni teknolojiler sektörün ana gündem maddeleri olacak.
25 Aralık 2022 - 07 Ocak 2023 tarihli sayıdan
Dijitalleşmenin hızlanarak sürdüğü, 5G, fiber ve yeni nesil teknolojilerin gündemde olmayı sürdürdüğü 2022 yılında, geçmiş yıllardan gelen pandeminin yarattığı değişimler de etkili oldu.
Tüketici alışkanlıklarının farklılaşmasıyla yeni bir ivme kazanan e-ticaret sektörü ve online ile mobil alışveriş pazarı, evden veya hibrit çalışma, uzaktan eğitim gibi değişimler internet altyapı ihtiyacının ne kadar kritik olduğunu ortaya koydu. Bağlantı ve yeni teknolojilere olan ihtiyacının artması buradaki gelirlerin de büyümesine yol açtı.
BTK'nın açıkladığı son verilere göre, genişbant internet abone sayısının 2022 yılı ikinci çeyreğinde 89,5 milyona ulaştı ve internet abone sayısının yıllık artış oranı ise yüzde 4,5 olarak gerçekleşti. Dijitalleşme; teknoloji ve iletişim hizmetlerine olan talebi artırdı. Bu faktör, sektördeki büyümenin en büyük etkilerinden biri olarak görülüyor.
BÜYÜMEDE ENFLASYON FARKI
Elektronik haberleşme sektörü gelirleri, 2021 yılında önceki yıla göre yüzde 20 artarak 92,4 milyar TL'ye ulaştı. 2022 yıl sonunun da benzer kapatılacağı varsayılıyor.
Ancak Serbest Telekomünikasyon İşletmecileri Derneği (TELKODER) Yönetim Kurulu Başkanı Halil Nadir Teberci, enflasyondan arındırılmış gelirlere göre bakıldığında 2003 yılından itibaren sektörde dikkat çekecek seviyede bir büyüme olmadığını ifade ediyor.
Teberci, "Gelirler 2017 yılında 15,62 milyar TL iken 2021 yılında yaşanan ciddi enflasyon artışı sebebi ile 13,45 milyar TL'ye düştü. 2022 yılında ise enflasyondan arındırılmış elektronik haberleşme gelirlerinin en iyi ihtimalle 13 milyar TL seviyelerinde olacağını tahmin ediyoruz" diyor.
Önümüzdeki yıl sektörde büyüme sağlansa da enflasyondan arındırıldığında yine gelirlerin istenilen seviyede olmayacağı ifade ediliyor. Halil Teberci, "Cumhuriyetimizin 100'üncü yılını kutlayacağımız yıl için beklentimiz telekomünikasyon sektörünün büyümesi, GSYİH-Elektronik haberleşme gelirleri oranının arttırılmasıdır" diyor.
DİJİTAL YATIRIMLAR DESTEKLİYOR
Donanım ve yazılım tarafına baktığımızda ise yaygınlaşan uygulamalar ve teknolojik çözümlerin hayatımıza hızla entegre olmaya devam ettiği bir yıl oldu. Yıl içerisinde çip arzında ve tedarik süreçlerinden kaynaklı sıkıntı yaşansa da şirketlerin dijital altyapılarını güçlendirme çalışmalarına bu yıl da devam etmesi bilişim sektöründe satışların artmasını da beraberinde getirdi.
Diğer yandan PC tarafında ciddi bir tedarik iyileşmesi yaşanıyor. Lenovo Türkiye olarak yıl boyunca ve 2022 yılının üçüncü çeyreğinde de güçlü bir performans ortaya koyduklarını söyleyen Lenovo Türkiye Genel Müdürü Emre Hantaloğlu, Lenovo Türkiye olarak 10 çeyrektir pazardaki liderliklerini sürdürdüklerini aktarıyor.
Emre Hantaloğlu, "Uçtan uca geniş ve inovatif ürün yelpazelerinden birine sahip marka olarak en yeni teknolojilerle geliştirilmiş ürünlerimizi, son kullanıcı ve kurumsal kullanıcıların hizmetine sunmaya 2023 yılında da devam edeceğiz" diyor.
Bilişim Sanayicileri Derneği (TÜBİSAD) Yönetim Kurulu Başkanı Levent Kızıltan, segment bazında pazardaki durumu şöyle anlatıyor: "Donanım alanında bir önceki yıla göre dolar bazında daha az daralma yaşandı. Bulut tarafı ise 2022'de büyüdü.
Veri merkezi tarafında, beklentilerin üzerinde çift haneli bir büyüme var. İhracat yapmayan, sadece iç piyasaya çalışan yazılım şirketleri ciddi sorunlar yaşamaya başladı. Globale açılım yapmayan yazılım firmalarının globalde bunları yapan firmalara yerlerini devretme riskleri var."
Bilişim sektöründe yapay zekâya dayalı uygulama alanlarının artacağı, bulut bilişime yatırımın önceliğini sürdüreceği, siber güvenlik ve mevcut sistemlerin modernizasyonu gibi alanların öncelik kazanacağı öngörülüyor.
ENGİN AKSOY / VODAFONE TÜRKİYE CEO'SU “BEŞ YIL BOYUNCA KATLANARAK ARTAN BİR HIZDA BÜYÜYECEĞİZ”
"Vodafone olarak, 2025 yılına kadar Türkiye'nin en hızlı büyüyen yeni nesil bağlantı ve dijital servisler şirketi olmayı hedefliyoruz. Bu hedefe ulaşmak için "Yeni Nesil Bağlantı, Dijital Operatör ve Kurumsal Çözümler” unsurlarından oluşan planımıza odaklanmaya devam ediyoruz.
Bu doğrultuda, ülkemizi 5G teknolojisi ile buluşturacak çözümler geliştirmek üzere hazırlıklarımızı sürdüreceğiz. Üretim sektörlerinde akıllı sistemlerin kullanımını yaygınlaştıracak, özelleştirilmiş şebekeler ile güvenlik ve şebeke yönetim etkinliğini artıracak projeler hayata geçireceğiz.
Diğer yandan, Vodafone Yanımda'nın 2025'e kadar Türkiye'nin ilk geniş kapsamlı süper uygulaması olmasını hedefliyoruz.
Kurumsal alanda ise ana odaklarımızın yanı sıra Veri Merkezi, Bulut Çözümleri, Siber Güvenlik, Özelleştirilmiş Mobil Ağ ve loT alanlarında yapacağımız yatırımlarla önümüzdeki beş yıl boyunca katlanarak artan bir hızda büyümeyi planlıyoruz.”
MURAT ERKAN / TURKCELL GENEL MÜDÜRÜ “CUMHURİYETİMİZİN 100’ÜNCÜ YILINA YAKIŞIR ŞEKİLDE İLERLEYECEĞİZ”
“Bakanlık, 5G ihalesinin 2023'te yapılacağını duyurdu. 5G'de de öncülüğümüzü sürdürmeye kararlıyız. Paycell ile pek çok yenilikçi ve uçtan uca finans çözümlerini çeşitlendirmeyi hedefliyoruz. Dijital İş Servisleri şirketimizin sürdürülebilir büyümesi için 2022'de yatırımlarımızı devam ettirdik.
2023'te de 4 bin 500 metrekare kapasite artırımı için ilave yatırım yapacağız. Re-Pie Portföy Yönetimi A.Ş. Turkcell Yeni Teknolojiler Girişim Sermayesi Yatırım Fonu ile yüksek büyüme potansiyeline sahip girişimlere yatırım yapmayı hedefliyoruz.
Togg'un dijital ekosistemindeki tüm ödeme hizmetleri, güçlü ve dinamik altyapıya sahip Paycell'le olacak. 2023 için hedef ve stratejilerimiz üzerine çalışmalarımız halihazırda devam ediyor. Cumhuriyetimizin 100'üncü yakışır şekilde, faaliyet gösterdiğimiz tüm alanlarda belirlediğimiz yeni hedeflerimize stratejik odaklarımız doğrultusunda ilerlemeye devam edeceğiz.”
ÜMİT ÖNAL / TÜRK TELEKOM CEO'SU “‘TÜRKİYE YÜZYILI’NA YENİLİKÇİ TEKNOLOJİLERLE HAZIRIZ ”
“Telekom endüstrisi; 5G, akıllı şehirler, otonom sistemler, bulut tabanlı platformlar, sanal ve artırılmış gerçeklik gibi teknolojilerin uygulanmasına imkân veren altyapıları sağlayarak birçok sektöre destek oluyor. Aynı zamanda, ‘veri'yi koruma ve saklama görevini de üstleniyor.
Dijital dönüşüm ekseninde böylesine gelişmelerle adım attığımız bu çağın, Cumhuriyetimizin 100'üncü yılına denk gelmesi, kuşkusuz Türkiye için çok önemli fırsatları beraberinde getiriyor.
Türk Telekom olarak biz de ülkemizin fiberleşmesi noktasında son derece yüksek bir motivasyon ile çalışıyor, teknolojiyi faydaya dönüştüren yatırımlarımızla; dijital dönüşümünü tamamlamış, her alanda kendi teknolojisini üreten ve bu teknolojiyi daha çok ülkeye ihraç eden, 5G'ye ve getireceği fırsatlara kendini hazırlamış ve altyapıdaki fiberleşme oranını yüzde yüze ulaştırma hedefiyle ülkemizi Türkiye yüzyılına hazırlıyoruz.”