Desteklerle birlikte tarım sektörüne yatırımcı ilgisi artıyor. Dev şirketlerin özellikle meyveciliğe yoğun ilgisi var. Bu alanda yatırımları olan Anadolu, Tekfen, Saray ve Oğuz Holding gibi gruplar, yeni yatırımlarıyla meyvecilikte üretim atağına geçecekleri sinyalini veriyor.
SİBEL ATİK
satik@ekonomist.com.tr
Son yıllarda girdi fiyatlarındaki yükseliş, ekim alanlarının daralması, desteklerin yetersiz kalması gibi birçok sorunla boğuşan tarım sektöründe yeni dönem başlıyor.
Hatırlanacağı gibi tarımda yaşanan sorunları gündemine alan hükümet kasım ayında yapılan Tarım Şurası ile 2020'de yeni dönemin başlayacağını duyurmuştu.
Tarım Şurası'ndan çıkan kararlarla 2020'ye büyük beklentiyle giren sektörde, destekleyici ilk hamle tarımsal üretimde yatırıma düşük kredi fırsatıyla geldi.
Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatiflerinin tarımsal üretime ilişkin finansman ihtiyacını karşılamaya yönelik düşük faizli yatırım ve işletme kredisinin yeni yatırımlara kapı aralaması beklenirken, sektör Türkiye'nin dev gruplarından stratejik yatırımlar almaya devam ediyor.
MEYVE ÜRETİMİNE İLGİ VAR
Desteklerle yeni yatırımcıların da rotasına girmesi beklenen tarımsal üretimde, özellikle meyvecilik alanında önemli adımlar atılıyor.
Bu alanda yatırımı olan gruplar arasında olan Anadolu, Tekfen, Saray ve Oğuz Holding'in yeni yatırımlarıyla meyvecilikte üretim atağının hızlanması bekleniyor.
Türkiye, yılda yaklaşık 45 milyon ton sebze ve meyve üretiyor. Bu üretimin 4,5 milyon tonu ihraç ediliyor. Üretiminin yüzde 20'sini ihraç etme potansiyeli olan yaş meyve ve sebze sektörünün ihracat hedefi 5 milyar doları buluyor.
Anadolu Grubu ve Özgörkey Holding, Anadolu Etap şirketinde 2020 yılına Brezilyalı ortağının hisselerini alarak girdi. Tekfen, Alanar Meyve ve Alara Fidan'ı satın alarak tarımsal üretimde stratejik adımlar atmaya devam edeceğini duyurdu.
Saray Holding, tarımsal üretimde niş alanlara yönelik yatırım hamlesine başlayacağını açıkladı. Oğuz Holding, elma ve narenciye dışında yeni ürünlere yatırımı gündemine aldı. Adana'daki en büyük meyve üreticilerinden Özler Tarım ise fidanlık yatırımıyla yeni nesil ürünler yetiştirmeye odaklandı.
300 BİN TON İŞLEYECEK
Brezilyalı ortağı Cutrale ile yolların ayrılmasının ardından yüzde 65,8'ine Anadolu Efes'in yüzde 34,2'sine Özgörkey Holding'in sahip olduğu Anadolu Etap, 2020 yılına bu yeni hisse yapısıyla girdi.
Şirketin Türkiye'nin altı bölgesinde toplam 30 bin dekar alan üzerine kurulu sekiz çiftliği, 5 milyon dikili meyve ağacı, üç meyve suyu fabrikası ve bir meyve suyu paketleme tesisi var. Mersin Meyve Suyu Fabrikası ve Balıkesir Tahirova çiftliğinde olmak üzere iki AR-GE merkezi de bulunuyor.
Bu haliyle Türkiye'nin tarımda en büyük yatırımcılarından biri olan ve bahçeciliğe 350 milyon dolarlık yatırım yapan Anadolu Grubu, yeni dönemde büyümeye devam edecek. Grup, tarımda yeni arazi almak yerine mevcut girişimlerle kontrat yaparak büyümesini sürdürecek.
MEYVEDE YENİ GÜÇ
Tekfen Grubu, Toros Tarım ile sektörün gübre tedariğini yaparken, artık tarımsal üretim tarafında da kendisini gösteriyor.
Grup, geçen yıl Türkiye'nin en büyük meyve üreticilerinden Alanar Meyve ile Alara Fidan'ı satın aldı.
2020 sonunda 10 bin dekar alan ve 350 bin adet fidan varlığına erişerek kendisine küresel bir meyve tedarikçisi olma hedefi belirledi. Bu hedef doğrultusunda, 2023 yılında beş kıtadaki 50 farklı ülkeye 25 bin ton yaş meyve ihracatı yapmak üzere çalışmalarını sürdürüyor.
Tekfen Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Murat Gigin, tarımdaki hedeflerinin global bir oyuncu olmak olduğunu açıklamıştı. Gigin, Hollanda gibi farklı coğrafyalarda üretim yapıp yine farklı coğrafyalara ihracat yapmak istediklerini söyleyerek grubun global hedeflerini özetliyor.
NİŞ ÜRÜNLERE YATIRIM YAPACAK
Gıda, mobilya, enerji ve ambalaj sektörlerinde faaliyet gösteren Saray Holding de Özdağ Tarım şirketiyle bu alanda büyümeyi seçen gruplardan biri oldu. 2019'da 920 milyon TL ciroya ulaşan holding, bunun 95 milyon dolarını ihracattan elde etti.
Saray Holding Yönetim Kurulu Başkanı Sami Özdağ, önümüzdeki dönemde Özdağ Tarım olarak yeni yatırımlar planladıklarını belirtiyor.
Özdağ, ülkemizde ve dünyada üretimi az olan ve niş ürün kategorisine giren sebze ve meyve çeşitlerini üretmeyi hedeflediklerini söylüyor.
Bu kapsamda yaban mersini meyvesi üretimi için 120 bin metrekarelik bir alanda yatırım süreçlerini başlattıklarını da ifade ediyor.
Özdağ, "Tarıma yönelik araştırma ve geliştirme sürecimiz devam ediyor. Süt ve süt ürünleri ile ilgili şirketimiz Milkman Süt'te de mevcut kapasiteyi ikiye katlayacak yatırımlarımız olacak" diye konuşuyor.
ÜRETİMİ ÇEŞİTLENDİRECEK
Lojistik, tarım, içecek sektörlerinde faaliyet gösteren Oğuz Holding de tarımsal üretimde meyvecilik yatırımlarıyla yerini güçlendiriyor.
Gazlı ve meyveli içecekler, enerji içecekleri, gazoz ve soda gibi pek çok farklı içecek grubunun üretimini yapan şirket, Konya ve Adana'da toplam 220 dönümlük alanda meyve üretiyor.
Kendi bahçelerinde elma ve narenciye üreten grup, bu yıl yeni meyveler üretmek için 1 milyon dolarlık yatırım planlıyor.
Oğuz İçecek CEO'su Enes Örer, "Mango ve ananas üretmeyi denedik fakat Türkiye'de olmayacağını gördük. Şimdilerde ise yeni çeşitler üzerinde çalışıyoruz.
Juss ile meyve suyunda muz meyveli içeceğimizi de sunduk. Bahçeciliğin yanı sıra Konya'daki çiftliğimizde bin 200 baş hayvanla süt alanında da büyümek istiyoruz" diyor.
Adanalı Özler Tarım ise ağırlıklı olarak Avrupa ülkeleri, Japonya, Almanya ve Rusya'ya ürün satıyor. Özler Tarım'ın ikinci kuşak temsilcisi Ali Özler, elma, kiraz ve narenciye çeşitleriyle önümüzdeki yıllarda mevcut pazarlarda büyümeyi sürdüreceklerini söylüyor.
Özler, Adana'da yaklaşık 10 milyon TL'lik yatırımla bir fidanlık kurduklarını ve burada yeni nesil ürünler yetiştireceklerini ifade ediyor.
DEMİR SARMAN
ANADOLU GRUBU TARIM, ENERJİ VE SANAYİ GRUBU BAŞKANI
"TARIM BİZİM İÇİN STRATEJİK BİR SEKTÖR"
"Tarımı stratejik bir sektör olarak görüyoruz. Önümüzdeki süreçte sürdürebilir bir tedarik zinciri modeliyle meyve suyu sektörü ve konsantre üretimi bilgisini artırıp, dünyaya bilgi pazarlamayı planlıyoruz.
2019-2020 sezonunda tesislerimizde 300 bin ton mevve işleyeceğiz. Tarımı bugünün ve geleceğin sektörü olarak görüyoruz.
2018'de işlediğimiz meyvelerin yüzde 50'sini ihraç ederken 2019'da bu oranı yüzde 65'e çıkardık. Avrupa'dan Amerika'ya, Orta Asya'dan Uzakdoğu'ya uzanan geniş bir coğrafyada 60'a yakın ülkeye ihracat yapıyoruz."