AYŞEGÜL SAKARYA
asakarya@ekonomist.com.tr
İnsanoğlunun gençlik ve güzellik tutkusu, kozmetik pazarının kriz dönemlerinde bile büyümesini sağlıyor. Türkiye’de kozmetik pazarının yaklaşık 3 milyar dolarlık bir büyüklüğe ulaştığı tahmin ediliyor, 2014 yılında 460 milyar dolar olan global kozmetik pazarının büyüklüğünün ise 2020 yılında 675 milyar dolar civarında olması öngörülüyor.
Son yıllarda kozmetik pazarındaki en dikkat çekici büyüme ise dermokozmetik alanında yaşanıyor, Cilt, saç ve vücut bakımı için geliştirilen, tedaviye yardımcı etken maddeler de içeren ürünlerin bulunduğu dermokoz-metik pazarı, toplam kozmetik pazarının yüzde 4,4’ünü oluşturuyor.
Genelde eczanelerde satılan bu ürünler son dönemde Türkiye’de de hızlı bir büyüme sürecinde, Yapılan yasal düzenlemelerin bir sonucu olarak ilaç kâr marjlarının kademeli olarak düşmesiyle eczacılık sektörü de bu alana yöneldi, Online satış yapan internet sitelerinin faaliyete geçmesiyle pazardaki marka sayısı ve çeşitliliği artmaya başladı.
Bugün Türkiye’de dermokozmetik pazarının 350-400 milyon TL’lik büyüklüğe ulaştığı tahmin ediliyor. İstanbul Eczacılar Odası Yönetim Kurulu Üyesi Zozan Padel, dermokozmetik ürünler satılan eczanelerde ciroların yüzde 30’unu bu ürünlerin oluşturduğunu söylüyor, Pazar her yıl ortalama yüzde 10-15 oranında büyüyor.
YERLİ ŞİRKETLER ÖNE ÇIKIYOR
Dermokozmetik pazarının büyüme potansiyeli pek çok yatırımcının dikkatini çekiyor, L’Oreal Türkiye Aktif Kozmetik Divizyonu Genel Müdürü Sinem Sandıkçı Gökçen, Türkiye’nin ekonomik gelişimi, genç nüfusu, güzelliğe olan ilgi ve harcamanın artması, yükselen sağlık trendi ve bilinci, eczacı ve doktora olan güven, hızlı dijitalleşme gibi
fırsatların pazarı yeniden şekillendireceğini söylüyor,
Ağırlıklı olarak yabancı markaların domine ettiği pazarda son dönemde Türk şirketleri ön plana çıkmaya başladı, Pazara yeni markalar girerken bazıları ise yatırım yaparak büyümeye hazırlanıyor, Deren Kimya’nın kurduğu Cosmed, bunlardan biri, Yaklaşık üç yıl süren AR-GE çalışmalarının ardından ortaya çıkan Cosmed’in saç, cilt, vücut ve güneş koruma kategorilerinde toplam 38 ürünü bulunuyor.
Gebze Şekerpınar’daki 15 bin ton kapasiteli tesisinde üretim yapan şirket, 2015 yılında cirosunu önceki yıla oranla yüzde 76 artırdı. 2016’da yüzde 50 büyüme hedeflediklerini belirten Cosmed’in kurucusu Deren Öztürk, ihracata odaklanacaklarını söylüyor.
YÜZDE 100 BÜYÜYECEK
Konyalı Helvacızade, bu pazarın potansiyeline kayıtsız kalamayan şirketlerden biri. Yaklaşık 10 yıllık bir AR-GE çalışmasının ardından Zade Vital markasıyla 2012 yılında doğal besin destekleri pazarına giren şirket, aynı zamanda dermokozmetik ürünler üretiyor.
Helvacızade Grubu’nun tüm satışları içinde Zade Vital ürünlerinin payı yüzde 10’a ulaşmış durumda. Yeni geliştirdikleri yumuşak kapsül sıvı ürünlerin eklenmesiyle bu rakamların daha da artacağını söyleyen Zade Vital Genel Müdürü Beril Koparal, 2016’da yüzde 100’lük bir büyüme hedeflediklerini vurguluyor. Bugün 10 bin 500 eczanede ürünleri bulunan şirket, 2016’da bu rakamı 13 bin 500’e çıkartmayı planlıyor,
YURTDIŞI ATAĞI
Diğer taraftan şirketin ihracata yönelik çalışmaları da var. Hollanda ve Kore’ye ürün gönderen şirket, Kuveyt ve Katar’da da ruhsatlandırma çalışmaları yürütüyor. Ayrıca Konya’da yapacağı yatırımla, 83 bin metrekarelik
alan üzerinde, Türkiye’de ilk kez onkoloji ürünleri, aşılar ve insülin üretmeyi planlıyor, Op. Dr. Bülent Cihantimur tarafından yaklaşık beş yıl önce kurulan TCT Medical, 2015’in son çeyreğinde kendi geliştirdiği bir kremi piyasaya sürdü.
İki ay gibi kısa bir sürede 5 bin adet ürün satan şirket, 20l6’da 100 bin adetlik üretim yapmayı planlıyor. Cihantimur, geliştirdikleri serum ve maske ürünleri için 1 milyon dolarlık bir yatırım yapacağını söylüyor. 2016’da ihracata hazırlanan şirket, Ortadoğu, Doğu Avrupa ülkeleri, Rusya, Avrupa, Afrika ve Asya ülkelerinde büyümeyi hedefliyor.
ÜRETİMİ TÜRKİYE’YE GETİRECEK
Uzun yıllar kliniklerinde medikal estetik ve plastik cerrahi hizmeti veren Eczacı Murat Güner ve eşi Dermatolog Dr. Elif Ebru Güner, kendi geliştirdikleri formüllerle EstePharma markasını kurdu. Üretimi ABD’de yaptıran şirket, şimdi bunu Türkiye’ye taşımaya hazırlanıyor.
2017’de 5-6 milyon dolarlık bir yatırımla tesis kuracaklarını belirten Güner, “2015’te ortalama yüzde 25 büyüdük. Bizim için 2016 yatırım yılı” diyor. Şirketin diğer planı ise yurtdışına açılmak. Güner, 2017’de Dubai’de ve Arap ülkelerinde büyüyeceklerini söylüyor,
Tekstil sektöründe faaliyet gösterirken 2008 yılında pazardaki fırsatları görerek dermokozmetik alanına yatırım yapan şirketlerden biri de Tekboy Tekstil. Dermotek markasıyla pazara giren şirket, kozmetik sanayi için hammadde üretecek bir fabrika kurmaya hazırlanıyor.
3 milyon dolarlık yatırım yapacaklarını söyleyen Dermotek Genel Müdürü Görkem Esen, 2016 yılının sonunda tam kapasite üretim yapmayı hedeflediklerini belirtiyor. 2015 yılında ihracata başlayan şirket, bu yıl Ortadoğu’ya odaklanacak,
BİOTA MAĞAZALAŞIYOR
2002 yılında Cihat Dündar tarafından kurulan Biota Laboratuvarları, bugün dünyanın pek çok noktasına ihracat yapan bir şirket haline geldi. Şubat 2016 itibariyle perakende mağazacılığa giriş yapan Biota, ilk iki şubesini İçe-renköy Carrefour Alışveriş Merkezi ve Kadıköy’de açtı. Şirket 2016 sonuna kadar Türkiye’de 10 mağaza açmayı ve ardından yurtdışında mağazalaşmayı hedefliyor.
Diğer taraftan yabancı markalar da Türkiye’de büyümeye devam ediyor. Türkiye’yi 1998 yılında yaptığı lansman-la dermokozmetik pazarıyla tanıştıran L’Oréal, hem marka sayısını hem ürün çeşitliliğini artırdı. L’Oréal Türkiye Aktif Kozmetik Divizyonu Genel Müdürü Sinem Sandıkçı Gökçen, “Son dört yılda ciromuzu iki katına çıkardık” diyor.
1,1 MİLYARLIK DOLARLIK İHRACAT VAR
Türkiye halihazırda dünyanın önemli kozmetik üreticilerden biri. Ülkemizde 4 bin civarında üretici bulunuyor. Irak, Rusya, İran, Almanya, Birleşik Krallık, Azerbaycan, Cezayir, Birleşik Arap Emirlikleri, Fransa ve Suudi Arabistan gibi ülkelere yıllık 1,1 milyar dolarlık kozmetik ihracatı yapılıyor.
İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamülleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) Yönetim Kurulu Başkanı Murat Akyüz, komşu ülkelerde yaşanan sıkıntılar sektörü olumsuz etkilese de potansiyelin devam ettiğini söylüyor.