Türkiye Aile İşletmeleri Derneği (TAİDER), 1-2 Kasım'da Türkiye'nin önde gelen aile şirketlerinin temsilcilerini bir araya getirecek. TAİDER'in düzenlediği Ulusal Aile İşletmeleri Zirvesi'nde, dijital dönüşüm sürecinde değişim rüzgarını yönetmek masaya yatırılacak.
SİBEL ATİK
satik@ekonomist.com.tr
Dünyadaki en eski aile şirketi, bin 400 yıl önce Japonya'da kurulan inşaat şirketi Kongo Gumi olarak biliniyor. Türkiye'de ise aile şirketlerinin kuruluş tarihleri o kadar eskiye uzanmıyor.
Ülkemizde en eski aile şirketi olarak 1777 yılında kurulan Hacı Bekir Şekerleme ve Lokum gösteriliyor. Bunun yanı sıra Kurukahveci Mehmet Efendi, Vefa Bozacısı gibi şirketlerde Türkiye'nin en eski aile şirketleri arasında yer alıyor.
Ortalama ömürleri 25 yıl olarak tahmin edilen Türkiye'deki aile şirketlerinde en önemli konunun sürdürülebilirlik olduğu belirtiliyor. Bu nedenle, 181 aile şirketinin üye olduğu Türkiye Aile İşletmeleri Derneği (TAİDER) de bu süreci uzatmak hedefiyle odağına sürdürülebilirliği almış bulunuyor.
ZİRVE KASIM AYINDA
Kasım ayında gerçekleşecek Ulusal Aile İşletmeleri Zirvesi'ne hazırlanan TAİDER, bu zirvede dijital dönüşüm karşısında aile şirketlerinde değişim rüzgarını yönetme yollarını masaya yatıracak.
1 Kasım'da başlayacak olan ve iki gün sürecek zirvenin açılışında, Boyner Holding Yönetim Kurulu Üyesi Ümit Boyner, iş hayatında yaşadığı dönüşümleri ve değişime nasıl ayak uydurduğunu anlatacak.
Şirketlerin gelecek nesillere sağlıklı aktarılması konusunda ise Doğan Holding ailesinin üç kuşak temsilcisi söyleşecek. Doğan Holding Kurucu ve Onursal Başkanı Aydın Doğan, Doğan Holding Yönetim Kurulu Üyesi Arzuhan Doğan Yalçındağ ve ailenin genç ismi Blu TV Kurucu ve CEO'su Aydın Doğan Yalçındağ nesiller arası iletişimi konuşacak.
SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK ANA HEDEF
TAİDER'de kısa bir süre önce başkanlık koltuğuna oturan Candan Çilingiroğlu, bu yıl yedincisini düzenleyecekleri zirve ile kurumsal yönetim, sürdürebilirlik ve gelecek planlaması gibi konularda şirketlere ışık tutmayı hedeflediklerini kaydediyor. Çilingiroğlu, Türkiye'nin önde gelen aileleri tarafından zirvenin sahiplenilmesinin önemli olduğunu söylüyor.
Türkiye'de tüm şirketlerin yüzde 95'ini aile işletmeleri oluşturuyor. Türkiye'deki aile şirketlerinin ortalama ömürleri ise 25 yıl olarak tahmin ediliyor. Candan Çilingiroğlu, bu noktada sürdürülebilirliği ve kurumsallaşmayı temel alan aile şirketlerinin dijital dönüşümü her anlamda yakından takip ettiklerini aktarıyor.
Çilingiroğlu, Küresel Aile Şirketleri Araştırması verilerinin,Türkiye'deki aile şirketlerinin dijital gelişmelerin önemi konusunda yüksek bir farkındalığa sahip olduğuna işaret ettiğini söylüyor.
Bu araştırmanın sonuçlarına göre, dijitalleşme sürecinde küresel ortalama yüzde 59 civarındayken, Türk aile şirketlerinin yüzde 62'sinin dijital gelişmelerin farkında ve faydalarını ölçmeyi sağlayan gerçekçi planlara sahip olduğu görülüyor.
Çilingiroğlu, "Bu açıdan bakıldığında aile işletmelerinde sürdürülebilirliği nesiller arası sağlıklı ve kurumsal geçişlerle sağlamak ülke ekonomileri açısından da büyük önem taşıyor. Biz de bu zirveyle buna katkı sağlamayı hedefliyoruz" diye konuşuyor.
KUZEY YILDIZI ÖDÜLLERİ
Bu doğrultuda aile şirketlerinde sürdürülebilirlik bilincinin gelişmesini desteklemek amacıyla 'Kuzey Yıldızı: Aile Şirketlerinde Sürdürülebilirlik Projesi' kapsamında verilen Kuzey Yıldızı Ödülleri de bu zirvede sahiplerini bulacak. Şimdiye kadar toplamda 19 aile şirketi Kuzey Yıldızı Ödülleri sürecinde yer alıp incelendi.
Ekonomide yaşanan kriz dönemlerinde işletmeler profesyonel yöneticiler yerine icranın başına direkt aile üyelerini geçirmeyi tercih ediyor. TAİDER Yönetim Kurulu Üyesi Tekin Urhan, aile şirketlerinin kaynaklarını hızlı mobilize edebilme ve böyle zorlu günlerde çabuk karar alabilme gereğinin bu kararı etkilediğini söylüyor. Aile şirketlerinin durgunluk ya da krizlerin olduğu dönemlerde yüksek performans gösterebilmelerinin önemli bir avantaj olduğunu da ifade ediyor.
UZUN VADELİ DÜŞÜNMEK
Tekin Urhan, aile şirketlerinin kısa vadeli düşünmek yerine uzun vadeli düşünmeye daha yatkın olduklarını belirtiyor. Urhan, bu konuda şunları söylüyor: "Kökenlerinde girişimciliğin olması nedeniyle büyümek, gelişmek ve yenilik yapmak da doğru bir kurumsal kültürle birleştiği zaman aile şirketlerini ileriye taşıyan öğeler haline geliyor.
Aile kültürünün kurumsallaşmayla dengeli birlikteliğinin bir sonucu olarak oluşan kurum kültürü, aile şirketlerinde çalışanların işe aidiyet ve tutkularını da tetikliyor. İşe duyulan bu adanmışlık duygusu aile şirketi sahipleri ve çalışanlarının ortak bir dil ve hedef etrafında toplanabilmelerine olanak tanıyor."
TÜRKİYE'DE AİLEİŞLETMELERİNİN ÖMRÜ 25 YIL
■ Türkiye'de tüm işletmelerin yüzde 95'ini aile işletmeleri oluşturuyor. Aile işletmeleri sadece Türkiye'de değil dünyada da aktif rol oynuyor. ABD'de şirketlerin yüzde 90-95'ini, Portekiz'de yüzde 70'ini, İngiltere'de yüzde 75'ini, İspanya'da yüzde 80'ini, İsviçre'de yüzde 85'ini ve Almanya'da yüzde 60'ını aile şirketleri oluşturuyor.
■ Türkiye'deki aile şirketlerinin sağladığı istihdamın toplam istihdamın yüzde 80'ini aştığı tahmin ediliyor.
■ Türkiye'deki aile şirketlerinin büyüklüğünün gayri safi yurtiçi hasıla (GSYH) içindeki payı yüzde 75 üzeri olarak hesaplanıyor.
■ Ülkemizde aile şirketlerinin ortalama ömrü 25 yıl. Aile şirketlerinin sadece yüzde 30'u ikinci nesile, yüzde 12'si üçüncü nesile geçebiliyor. Dördüncü nesile geçebilenlerin oranı ise yüzde 3'te kalıyor.
50 YENİ ÜYE VE YENİ İLLER HEDEFLENİYOR
TAİDER, 2012'de 40 aile şirketiyle kurulan ve bugün 181 aile şirketinin üye olduğu bir yapı. İzmir, İstanbul, Ankara ve Bursa'da temsilcilikleri olan derneğin beşinci temsilciliğini Adana'da kurması bekleniyor. Yeni yönetim kurulu görev dönemi boyunca en az 50 yeni aile şirketini daha üye yapmak istiyor.
TAİDER, İstanbul, Ankara, İzmir ve Bursa başta olmak üzere, Adana, Antalya, Aydın, Çanakkale, Denizli, Eskişehir, Gaziantep, Hatay, Kayseri, Kocaeli, Manisa ve Ordu'da etkin. Önümüzdeki süreçte Anadolu'nun önde gelen sanayi kentlerinde hızla yeni temsilcilikler oluşturulacak.