Danışmanlık ihtiyacı dijitalleşmeyle artıyor

02 Şubat 2017
Her yıl istikrarlı bir büyüme gösteren küresel danışmanlık piyasası 2016'da 250 milyar dolarlık hacme ulaştı. Son yıllarda sektördeki büyümenin itici gücü dijitalleşme ve iş modellerindeki değişim oldu.

Türkiye'de ise 10-12 milyar TL büyüklüğe ulaştığı tahmin edilen sektör her yıl yüzde 10 civarında büyüyor. Sektörün önde gelen şirketleri 2017'de farklı projelere imza atmaya hazırlanıyor.

Rekabetin giderek arttığı küresel ekonomide şirketlerin gündeminde verimlilik artışı, inovasyon ve teknoloji yatırımları var.

Zaten dünyada olduğu gibi Türkiye’de de pek çok kurumun danışmanlık şirketlerinin kapısını çalmalarının ilk üç nedeni bunlar. Ardından ise regülasyon, birleşme ve satın alma, riskler, çalışanların davranışlarının değişimi gibi nedenler geliyor.

Rekabet ve riskler arttıkça danışmanlık sektörünün önemi de daha iyi anlaşılıyor. Bu nedenle küresel danışmanlık piyasası her yıl istikrarlı bir büyüme gösteriyor. Yapılan araştırmalara göre pazar 250 milyar dolarlık bir büyüklüğe ulaşmış durumda.

EKONOMİDEN ETKİLENİYOR

Elbette pek çok sektörde olduğu gibi danışmanlık sektörünün gelişimi de küresel ekonomideki gelişmelere bağlı olarak değişiyor. Ekonomik koşulların geliştiği dönemlerde şirketler danışmanlık için yüksek gelir ve bütçeler ayırırken, ekonomik durgunluk dönemlerinde ise danışmanlık bütçeleri kesintiye uğruyor.

1970'lerden 1990'lara kadar olan dönemde küresel danışmanlık pazarı, iki durgunluk dönemine rağmen, stratejik hizmetler ve operasyonel yönetim talepleri nedeniyle her yıl büyümeyi başardı.

2002'de sektör ilk kez daraldı. 2009 ile 2011 yılları arasında küresel mali krizin bir sonucu olarak daha da büyük bir düşüş yaşandı. 2011 yılından sonra ise istikrarlı bir büyüme sürecine girildi. 2011 yılında 205 milyar dolar olan danışmanlık sektörünün hacmi 2016’da 250 milyar dolara ulaştı.

TEKNOLOJİ DANIŞMANLIĞI ÖNDE
Bugün sektörün yüzde 30'unu operasyon danışmanlığı ve finansal danışmanlık oluşturuyor. Sektördeki en prestijli segment olan strateji danışmanlığı ise sektörün yüzde 15'inden azını temsil ediyor ve boyut bakımından İK danışmanlığı alanıyla birbirine çok yakın. Teknoloji danışmanlığı ise pazarın yüzde 20'sini elinde tutuyor.

Küresel danışmanlık sektörünün itici gücü uzun yıllar boyunca küreselleşme, konsolidasyon, yasalar ve mevzuatta gelişmeler, verimlilik, teknoloji oldu. Son yıllarda ise dijitalleş-me ve iş modellerindeki değişim pazardaki büyümenin arkasındaki en önemli faktörler olarak ortaya çıktı.

Yapılan araştırmalara göre, danışmanlık hizmetleri talebi gelişmişlikle doğru orantılı. Gelişmiş ekonomilerde, ekonomik büyüklüklerine oranla daha yüksek seviyede danışmanlık hizmeti talep ediliyor.

Rakamlar da bunu destekler nitelikte. Kuzey Amerika danışmanlık piyasası genel olarak küresel ölçekte en olgun bölge olarak kabul ediliyor.

EMEA bölgesi (Avrupa, Ortadoğu ve Afrika) ise pazar büyüklüğü açısından danışmanlık ekonomisinin yüzde 41'lik bölümünü elinde tutuyor. Kanada; Kuzey Amerika pazarının sadece yüzde 7'sini alırken, Asya Pasifik sektörün yüzde 16'sını oluşturuyor.

KAMU ÖNEMLİ BİR AKTÖR
Kamu sektörü, danışmanlık hizmetleri talebinde dünyanın tüm ülkelerinde önemli bir aktör. Bazı gelişmiş ülkelerde özel sektör kamuya göre çok daha fazla danışmanlık hizmeti alıyor. Gelişmekte olan ülkelerde ise hem kamu hem de özel sektör nispeten düşük danışmanlık hizmeti talebi gösteriyor.

Türkiye’de danışmanlık şirketlerinin büyüklüğü ve sayılarıyla ilgili net bir rakam yok. Ancak Yönetim Danışmanları Derneği danışmanlık sektörünün Türkiye’deki büyüklüğünün 10-12 milyar TL civarında olduğunu hesaplıyor.

Türkiye’de özellikle teknik danışmanlık hizmetlerine yönelik ciddi bir talep söz konusu. inşaat gibi sektörlerde bazı danışmanlık hizmetlerinin zorunlu olması, bu alanda büyümeyi hızlandırıyor.

YÖNETİM DANIŞMANLIĞI
Son dönemde danışmanlık sektöründe öne çıkan alanlardan biri de yönetim danışmanlığı. Bugünkü ekonomik rekabet ortamında işletmenizi, kaynaklarınızı, müşterinizi ve hatta rakiplerinizi yönetme beceriniz pazardaki geleceğinizi de belirliyor.

İş dünyasındaki nitelikli yönetim danışmanlığı uygulamaları, şirketlerin pazar ve rekabet performansını ciddi oranda artıran önemli unsurlardan biri.

Ancak Türkiye’de yönetim danışmanlığı isteğe bağlı olduğu için ne kamuda ne de özel sektörde henüz istenilen seviyeye ulaşmış değil.

Kamunun ve özel şirketlerin stratejik hedeflerini belirlerken danışman kullanma konusunda çok istekli olmadığını söyleyen Ankara Ticaret Odası Danışmanlık Hizmetleri Komitesi Başkanı Murat Yülek, “Bu nedenle Türkiye’de sektör hala yeterince büyümedi. Mesela İtalya’da belediye otobüs duraklarının yerini belirlerken bile danışmanlık alıyor. Bizde henüz bu bilinç yok” diyor.

Dünyada olduğu gibi Türkiye’de de büyüyen yönetim danışmanlığı sektörünün önde gelen markalarının geleceğe yönelik pek çok hedefi var. Ekonomist Dergisi olarak, uzmanlık alanları birbirinden farklı olan yönetim danışmanlığı sektörünün önde gelen şirketlerinin bugünkü durumlarını ve gelecek hedeflerini sizler için derledik.