DR. ORHAN KARACA
okaraca@ekonomist.com.tr
Türkiye’nin cari işlemler dengesi kasım ayında 2,3 milyar dolar açık verdi. Cari işlemler dengesi 2015’in aynı ayında da buna çok yakın ve 2,2 milyar dolarlık açık vermişti. Kasım ayında cari açık önceki yılın aynı ayındakine çok yakın çıkınca, yıllık cari açıkta da çok az artış yaşandı. Ekim ayında 33,6 milyar dolar olan yıllık cari açık, kasım ayında sadece 0,1 milyar dolarlık artış göstererek, 33,7 milyar dolara çıktı.
Yıllık cari açıkta geçen yılın yaz aylarından bu yana yükseliş var. Mayıs ayında 27,7 milyar dolar olan yıllık cari açık, o zamandan bu yana 6 milyar dolar yükselmiş durumda. İhracatın ithalattan daha fazla düşüş göstermesinden ve turizmdeki kötü tablodan kaynaklanan bu yükseliş temmuz ayında geçici bir kesintiye uğramış ama daha sonra devam etmişti.
Yıllık cari açıkta kasım ayında gördüğümüz duraklama ise en azından bir süre için kalıcı olabilir. Çünkü Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın (GTB) verileri, aralık ayında dış ticaret açığında yıllık bazda yüzde 11,1 düşüş olduğunu gösteriyor. Turizmdeki kötü tablo hala devam ediyor ama kış aylarında turizmin cari açığa etkisi azalıyor. Bu durum cari açığın aralık ayında da yerinde saymış olabileceğini düşündürüyor. Hatta aralık ayında cari açıkta bir miktar düşüş de görebiliriz.
Ancak şu sıralarda cari açığın büyüklüğünden çok finansmanı endişe yaratıyor. Döviz piyasasındaki gelişmelerin de gösterdiği gibi, bir süredir finansmanda sorun yaşanıyor. Kasım ayında 1,2 milyar dolarlık sermaye çıkışı oldu. Net hata ve noksan kaleminden 2,7 milyar dolarlık kaynağı belirsiz bir sermaye girişi yaşandı ama bu hem cari açığı hem de sermaye çıkışını finanse etmeye yetmedi. Bu yüzden rezervlerde 0,8 milyar dolarlık erime gerçekleşti. Rezervlerdeki bu erimenin aralık ayında da sürdüğüne ilişkin belirtiler de var.