DR. ORHAN KARACA
okaraca@ekonomist.com.tr
Türkiye'nin cari işlemler dengesi, 2016 yılını 32,6 milyar dolarlık açıkla kapattı. 2016’da cari açık önceki yıla göre az da olsa artış gösterdi. 2015’te cari açık 32,1 milyar dolardı. Buna göre 2016’da cari açıkta yüzde 1,5 artış yaşandı.
Türkiye’nin cari açığı 2011 yılında 74,4 milyar dolara ulaşarak rekor kırmıştı. 2012’deki düşüşten sonra 2013’te altın dış ticareti kaynaklı olarak tekrar yükselmişti ama rekorun epey altında kalmıştı. 2014 ve 2015 yıllarında ise hızla aşağı inmişti. İşte bu düşüş 2016’da durdu.
Oysa 2016’da ekonomideki büyüme iyice yavaşladı ve biz de ekonominin yavaşladığı dönemlerde cari açıkta düşüş görmeye alışkınız. Çünkü ekonominin yavaşladığı dönemlerde genelde ithalat da yavaşlar ve bu da dış ticaret açığını ve dolayısıyla cari açığı aşağı çeker.
2016’da böyle olmamasının ise iki nedeni var. Birincisi, ekonomideki yavaşlama yüzünden ithalat geriledi ama dış talepteki zayıflık yüzünden ihracat da gerilediği için dış ticaret açığındaki düşüş sınırlı kaldı. İkincisi, terör olayları yüzünden turizm gelirlerinde yaşanan büyük düşüş de cari açığı olumsuz etkiledi.
2016’da cari açığın gayri safi yurtiçi hasılaya (GSYH) oranının da çok az bir artışla yüzde 3,8 dolayında çıkacağını tahmin ediyoruz. Cari açığın GSYH oranı rekorun kırıldığı 2011’de yüzde 8,9 olurken 2015’te ise yüzde 3,7’ye kadar inmişti.
Bu oranları Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) aralık ayında yayınlamaya başladığı yeni milli gelir serisine göre hesapladık. Eski seride 2011’deki oran yüzde 9,6, 2015’teki oran ise yüzde 4,5 çıkıyordu. Yani milli gelirdeki revizyon da en azından görünüşte cari açığı iyileştirmiş bulunuyor.
