DR. ORHAN KARACA
okaraca@ekonomist.com.tr
Türkiye'nin cari işlemler dengesi ocak ayında 1,8 milyar dolarlık açık verdi. Geçen yılın aynı ayındaki cari açık bundan çok daha düşük ve yaklaşık 0,3 milyar dolar düzeyindeydi.
Ocak ayında cari açıkta geçen yıla göre büyük bir artış yaşanınca bunun yıllık bazdaki cari işlemler dengesi üzerinde de olumsuz bir etkisi oldu.
Cari işlemler dengesi 2019'u 8 milyar dolarlık fazla ile kapatmıştı. Bu fazla 2020'nin ilk ayında 6,5 milyar dolara geriledi.
Burada bu rakamların ödemeler dengesi hesabında yapılan büyük bir revizyonun ürünü olduğunu belirtelim. Bu revizyon, büyük ölçüde, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yeni yayınlanmaya başlayan uluslararası hizmet ticareti istatistiklerinin ödemeler dengesine yansıtılmasından kaynaklandı.
Bu revizyonla 2013 yılından sonraki dönem ‘revizyon' öteledi için net hata ve noksan kaleminde düşüş yaşanırken hizmetler kaleminde artış oldu ve bu da cari işlemler dengesine olumlu olarak yansıdı.
Böylece daha önce 1,7 milyar dolar olarak bildiğimiz 2019 yılı sonundaki cari fazlanın 8 milyar dolar olduğunu öğrenmiş olduk.
Ocak ve şubat aylarında dış ticaret açığında yaşanan artış, 2019 yılı sonundaki 1,7 milyar dolarlık fazlanın 2020'nin ilk ayında açığa dönüşmüş olabileceğini düşündürüyordu.
2019 yılı sonundaki fazla 8 milyar dolar olarak revize edilince cari açığa dönüş de ötelenmiş oldu. Bu durumda yıllık cari fazla bir müddet daha sürecek gibi görünüyor.
Koronavirüs salgını ekonomiyi vurursa bu süre daha da uzayabilir. Bu arada petrol fiyatlarındaki büyük düşüş de eğer kalıcı olursa cari işlemler dengesini olumlu etkileyecek.