Merkezi yönetim borç stoku 2019 yılını 1 trilyon 329 milyar TL düzeyinde kapattı. Bu tutar 2018 yılına göre yüzde 24,5'lik artışa karşılık geliyor.
DR. ORHAN KARACA
okaraca@ekonomist.com.tr
2018 yılı sonunda merkezi yönetim borç stoku 1 trilyon 67 milyar TL düzeyinde bulunuyordu.
Geçen hafta bu sayfalarda yazdığımız gibi, 2019 yılında merkezi yönetim bütçe açığı rekor kırdı ve 123,7 milyar TL'yi buldu. Bütçe açığı borçlanmayla finanse edildiği için, bütçedeki açık büyüdükçe hükümetin borcu da artıyor.
Nitekim bütçe açığının giderek büyüdüğü son üç yılda hükümetin borcundaki artışın da hızlandığı görülüyor. Daha 2016 yılı sonunda merkezi yönetim borç stoku 760 milyar TL düzeyindeydi.
Bu borç stokunun üç yılda neredeyse ikiye katlanmasında bütçe açıklarının giderek artmasının önemli etkisi var.
Tabii borç stokundaki bu büyük artışta, kurlardaki yükseliş nedeniyle, döviz cinsinden borcun TL olarak karşılığının yükselmesinin de etkisi bulunuyor.
2019 yılında merkezi yönetim borç stokunun gayri safi yurtiçi hasılaya (GSYH) oranı da önemli bir artış gösterdi.
Gerçi henüz geçen yılın tamamına ilişkin milli gelir verileri belli değil ama tahmini verilere göre merkezi yönetim borç stokunun GSYH'ye oranının 2019'da yüzde 31'in üzerine çıktığını hesaplıyoruz.
Bu oran 2018 yılında yüzde 28,7'ydi. Söz konusu oran 2000'li yılların başındaki yüzde 60'ın üzerindeki seviyesinin çok altında ama son yıllarda giderek yükselmesi pek de iyiye işaret etmiyor.
TÜKETİCİ 2020'YE DE MORALİ BOZUK GİRDİ