Merkezi yönetim bütçesi kasım ayında 7,8 milyar TL'lik fazla verdi. Bütçede geçen yılın kasım ayında da buna çok yakın ve 7,6 milyar TL'lik fazla vardı.
DR. ORHAN KARACA
okaraca@ekonomist.com.tr
Bu nedenle kasım ayı verilerinde çok ilginç bir durum görünmüyor. Ancak önceki aylarda bütçede işler geçen yılın aynı aylarına göre daha kötü gittiği için 11 aylık bilanço hiç iyi değil.
Bu dönemde bütçe açığı yüzde 70,4 artışla 54,5 milyar TL'den 92,9 milyar TL'ye yükselmiş bulunuyor.
Bu da bütçenin 2019'un son ayına büyük bir açıkla girdiğini ifade ediyor. Bütçenin 2019'un ilk 11 ayını geçen yıldan çok kötü geçirmesinin temel nedenini ekonomideki resesyon oluşturuyor.
Bu resesyon bütçenin temel gelir kalemi olan vergi gelirlerindeki artışın yüzde 6,5'te kalmasına neden oldu. Harcamalardaki artış ise aynen devam etti ve yüzde 20,1'i buldu.
Bu durum karşısında hükümet Merkez Bankası'nın kaynaklarına el atıp vergi dışı gelirleri yüzde 64,5 artırdı. Ancak buna rağmen toplam gelirlerdeki artış yüzde 16,2'de kaldı ve harcamalardaki artışa yetişemedi.
Bu da bütçe açığının yükselmesine neden oldu. Merkez Bankası'nın kaynaklarına el atılmasa, bütçe açığındaki artış çok daha yüksek olacaktı.
Türkiye'de genelde yılın son aylarında bütçede devasa açıklar ortaya çıkar. Büyük ihtimalle bu yıl da öyle olacak. Bu nedenle 11 aylık dönemde 92,9 milyar TL olan açık 2019'un tamamında 100 milyar TL eşiğini aşacak.
Zaten kasım ayı itibariyle son bir yıllık dönemdeki bütçe açığı 111 milyar TL düzeyinde bulunuyor. 2019 yılı da buna yakın bir bütçe açığıyla kapanabilir.