DR. ORHAN KARACA
okaraca@ekonomist.com.tr
Merkezi yönetim bütçesi temmuz ayında 129 milyon TL fazla verdi. Oysa geçen yılın aynı ayında bütçede 5,4 milyar TL gibi büyük bir açık söz konusuydu. Geçen yıl, temmuz ayında verilen büyük açık yüzünden, ocak-temmuz döneminde de bütçede 4,6 milyar TL’lik açık vardı. Bu yıl ise aynı dönemde bütçede 1,3 milyar TL’lik fazla ortaya çıktı.
Temmuz ayında bütçenin fazla vermesini cari transferlerde ve yatırım harcamalarında frene sert bir şekilde basılması sağladı. Böylece faiz dışı harcamalar geçen yılın yüzde 5,5 altında kaldı. Faiz harcamaları ise zaten epeydir düşüşte olduğu için temmuz ayında toplam bütçe harcamaları da yüzde 6,8 geriledi.
Ancak harcama tarafında bunlar olurken vergi gelirlerindeki artışın sadece yüzde 0,3’te kalması bütçenin daha büyük bir fazla vermesini engelledi. Vergi dışı gelirlerdeki yüzde 56,5’lik büyük artış olmasa, bütçe temmuz ayında fazla değil açık verecekti.
Temmuz ayında bütçe harcamalarında frene basılmasında, aynı ayda yaşanan darbe girişimi sonrasında kamuda işlerin yavaşlamasının etkisi olabilir. Bu durum bazı iktisatçıların öne sürdüğü gibi not indiriminden korkan hükümetin bilinçli bir adımı da olabilir. Ancak öyle ya da böyle bunun sürdürülebilir olmadığı açık. Hükümet yılın ilk aylarında da harcamalarda frene basmış ama haziran ayında ayağını pedaldan çekmişti.
Yılın son ayları yaklaştıkça yine aynı şey olacak ve bütçe açık verecek. Zaten yıl sonu için hedeflenen bütçe açığı 29,7 milyar TL’yi buluyor. Ekonomideki yavaşlama yüzünden vergi gelirlerindeki artışın da yavaşlaması nedeniyle bu açık beklenenden de fazla olabilir.