DR. ORHAN KARACA
okaraca@ekonomist.com.tr
Maliye Bakanlığı, aralık ayına ve dolayısıyla 2016’nın tamamına ilişkin merkezi yönetim bütçesi verilerini geçen hafta açıkladı. Bu verilere göre bütçe 2016’da 29,3 milyar TL açık verdi. 2015 yılındaki bütçe açığı 23,5 milyar TL idi. Buna göre 2016 yılında bütçe açığında yüzde 24,4 oranında artış yaşandı.
Esasında kasım ayına kadar bütçede durum gayet iyi görünüyordu. Ocak-kasım dönemindeki bütçe açığı sadece 2,1 milyar TL idi. Ancak her yıl olduğu gibi 2016’da da aralık ayında devasa bir açık gerçekleşti. Aralık ayındaki bütçe açığı 27,1 milyar TL’yi buldu. Bu da 2016’nın tamamındaki bütçe açığını ilk 11 aydakinin çok ötesine yükseltti.
2016 yılının bütçe açığı hedefi 29,7 milyar TL idi. Gerçekleşme buna oldukça yakın oldu. Ancak 2015’te sadece yüzde 0,7 artış gösteren bütçe açığının 2016’da yüzde 24,4 artması sorunlu. Bu artış büyük ölçüde hükümetin ekonomideki durgunluğu hafifletmek için kamu harcamalarına yüklenmesinden kaynaklanıyor. Geçen yıl kamu harcamalarındaki reel artış özellikle üçüncü çeyrekte çok yüksek gerçekleşmiş ve yüzde 23,8 ile rekor kırmıştı.
2015’te bütçe açığının milli gelire oranı, eski milli gelir serisine göre yüzde 1,2, yeni milli gelir serisine göre yüzde 1 olarak hesaplanıyor. Henüz 2016’nın milli gelir verileri belli değil ama bu oran yine aynı civarda çıkacağa benziyor. Bu da uluslararası bir ölçüt olarak kabul edilen yüzde 3’lük Maastricht kriterinin çok altında kalıyor. Öte yandan 2017 yılı bütçe açığı hedefinin 46,9 milyar TL olduğunu da belirtelim. Buna göre hükümet 2017’de de ekonomiye destek olmak için kamu harcamalarına yüklenmeye devam edecek gibi görünüyor.