CEREN ORAL
coral@ekonomist.com.tr
Geçen hafta Borsa İstanbul'da (BİST 100) hisse fiyatlarında hafif toparlanma görülse de dolar bazında kayıplar devam etti. Morgan Stanley Capital International (MSCI) Türkiye'nin mayıs ayının başından beri yüzde 13, son üç ayda yüzde 30 kayıp ile gelişmekte olan borsalara göre altı kat daha fazla kaybettirmesi de dikkat çeken önemli bir diğer nokta oldu.
Tabloyu görmek için görsele tıklayın.
Piyasalarda görünüm böyleyken Borsa İstanbul'da önceki hafta itibarıyla tamamlanan 2018'in ilk çeyreğine ait şirket bilançoları, yatırımcılar için hisse bazlı seçimler açısından oldukça önem arz ediyor.
Ekonomist olarak geçen hafta banka bilançolarını analiz etmiştik. Bu hafta ise bankalar dışında kalan şirketlerin ilk çeyrek bilançolarını mercek altına aldık.
36 SANAYİ ŞİRKETİ
İlk çeyrek finansal sonuçları analiz etmek için bir tablo hazırladık. Tabloda finans sektörüne, yatırım ortaklıklarına ve GYO'lara yer vermedik. 2017 ilk çeyrek ve 2018 ilk çeyrek sanayi şirketleri bilançolarında satış geliri (ciro), net esas faaliyet kârı ve net kâr rakamlarını dikkate aldık.
2018 ilk çeyrekte 40 milyon TL'nin altında satış geliri olan şirketler ile esas faaliyet zararı ve net zarar açıklayan ve bu iki rasyoda 2 milyon TL'nin altında kalan şirketleri çalışmaya dahil etmedik.
Şirketleri, bu üç kriterde yüzdesel değişimlerine göre sıraladık ve en iyi finansal sonuçları elde eden toplam 36 sanayi şirketine ulaştık. Konya Çimento, DYO Boya, İzocam, Göltaş Çimento, Bolu Çimento, Gentaş, Kardemir (D) ve Batı Çimento ise her üç rasyoda da sıralamaya giren şirketler oldu.
KİMLER KAZANDI?
Peki ilk çeyrek bilançolarında neler dikkat çekti? Ahlatcı Yatırım'ın araştırma uzmanı Muammer Demir, ilk çeyrekte faaliyet kârındaki iyileşmenin artan finansman giderleri nedeniyle net kâra etkisinin sınırlı kaldığını söylüyor.
Finansal sonuçlarıyla öne çıkan şirketleri Kardemir D, Türk Telekom, THY, Ford Otosan, Trakya Cam, Erdemir ve Enerjisa olarak sıralayan Demir, "Havacılıkta THY ve Pegasus'un 2017 ilk çeyreğe göre net zararındaki azalış da dikkat çekiyor" diyor.
İntegral Yatırım'ın araştırma uzmanı Seda Yalçınkaya Özer, ilk çeyrekte kazananın ihracatçı şirketler olduğunu kaydediyor. İhracat kapasitesi yüksek şirketlerin olumlu bir ilk çeyrek geçirdiğini belirten Özer, "Özellikle otomotiv, otomotiv yan sanayi, demir-çelik ve teknoloji şirketleri iyi finansal performanslarıyla öne çıktı" diye konuşuyor.
DÖVİZ VE PETROL
Döviz kurları ve petrol fiyatlarındaki yükselişin bilançolara etkisi de merak ediliyor. A1 Capital'in araştırma uzmanı Vahap Taştan, yükselen petrol fiyatlarının ve döviz kurundaki hareketliliğin ilk çeyrek kârlarına 'sınırlı negatif' yansıdığı, asıl büyük etkinin sonraki çeyreklerde görüleceği kanaatinde.
TL'deki değer kaybı ile petrol fiyatlarındaki yükselişin petrokimya şirketleri ve ithal girdi kullanan şirketler için kârı baskılayabilecek ortam yarattığını kaydeden Taştan'a göre, bu iki unsurun etkisi en çok enerji, GYO, gübre ve kimya sektörlerinde hissediliyor.
ÖNE ÇIKANLAR
Peki, ikinci çeyrek öngörüleri nasıl şekilleniyor? Ahlatcı Yatırım'dan Muammer Demir, 24 Haziran'daki erken seçim öncesinde TL'de artan volatilitenin ve küresel piyasalarda ABD önderliğindeki hızlı haber akışının ikinci çeyrek bilançolarını etkileyeceğini düşünüyor.
Demir, bu dönemde döviz fazlası bulunan, cirosunda ihracata ağırlık veren şirketlerin daha defansif bir yapı sergileyeceğini ve ikinci çeyrekte ön plana çıkabileceğini tahmin ediyor. Bu kapsamda Tekfen Holding, Aselsan ve TAV Havalimanları'nı beğeniyor.
İntegral Yatırım'dan Seda Yalçınkaya Özer, ikinci ve üçüncü çeyrek finansallarında en çok döviz pozisyonundaki değişimin etkisi olacağına değiniyor. "Bu ortamda döviz yükümlülüğü az ya da döviz yükümlülüğü var ise hedge altında olan şirketlerin öne çıkması beklenebilir" diyen Özer, otomotiv, beyaz eşya ve havacılığı bir adım önde görüyor.
LOKOMOTİF SANAYİ Mİ?
Son dönemde birçok aracı kurumun model portföyünde banka hisselerinin ağırlığını düşürüp sanayi hisselerinin ağırlığını artırması dikkat çekiyor. A1 Capital'den Vahap Taştan, sanayi şirketlerinin 2017'ye göre ivme kaybetseler de 2018'de de BİST-100'ü yukarı çeken lokomotif olacağını öngörüyor.
Taştan, sözlerine şöyle devam ediyor: "2018'de bankaların da öne çıkmasını bekliyoruz ancak son yıllarda endeks-sa-nayi şirketleri ilişkisinin oldukça güçlü olduğunu gözlemliyoruz.
Kârını iyi bulduğumuz ve ucuz gördüğümüz bankalar arasında Akbank ve iş Bankası C var. Garanti Bankası'nı yüksek fakat tarihsel olarak düşük çarpanla takip ediyoruz. Ege Endüstri, Sabancı Holding, Tofaş Oto ve Enerjisa da takibimizde."
YUNUS KAYA ALNUS YATIRIM ARAŞTIRMA MÜDÜRÜ "242 ŞİRKET KÂR, 120 ŞİRKET ZARAR AÇIKLADI"
- 2017 ilk çeyrekte borsada işlem gören 362 şirketten 240'ı 21,9 milyar TL net kâr elde ederken 122 şirket 3,3 milyar TL zarar açıklamıştı. 2018 ilk çeyrekte bu 362 şirketin kâr eden 242'si toplam 22,9 milyar TL kâr,
120'si toplam 2,8 milyar TL zarar elde etti. - 362 şirketten 29'u 150 milyon TL'nin üzerinde net kâr açıkladı. Bu 29 şirketin toplam net kârı yüzde 15,1 artışla 19,4 milyar TL oldu. Kalan 333 şirketin toplam net kârı yüzde 58 azalışla 739 milyon TL'ye geriledi. Yani borsanın toplam kârından bahsederken aslında bu kârı çok az bir şirket grubunun sağladığını dikkate almak gerek.
- 2018 ilk çeyrekte, 2017 ilk çeyreğe göre 40 şirket zarardan kâra, 38 şirket kârdan zarara geçti. Net kârı artan 133 şirketin net kârı yüzde 32 artışla 18,6 milyar TL'ye yükseldi. Net kârı azalan 69 şirketin net kârı yüzde 39 azalışla 3,6 milyar TL'ye geriledi.
- Net zarar açıklayan 82 şirketten 50'sinin zararı arttı, 32'sinin zararı azaldı. Zararı artan şirketlerde Boyner ve Anadolu Efes, zararı azalan şirketlerde THY, Pegasus ve Ak Enerji öne çıktı.