Aronya meyvesini dünyaya pazarlıyor: Bu işe nasıl başladı?

30 Mart 2022
Özlem Bay Yılmaz obay@ekonomist.com.tr

En büyük üreticisi Polonya olan şifalı aronya bitkisini girişimci Aylin Kalafatoğlu Türkiye'den dünyaya pazarlıyor. Dr. Aronia markasıyla piyasaya sunulan aronya içerikli ürünler, hem Türkiye'den hem de dünyadan büyük ilgi görüyor. Kalafatoğlu, aronya üretimi yapmak isteyenlere danışmanlık hizmeti veriyor.

KOBİ Girişim Mart 2022 tarihli sayıdan

Aylin Kalafatoğlu, uzun yıllar hem aile şirketlerinde hem de kurumsal şirketlerde yöneticilik yaparak tecrübeye sahip olduktan sonra girişimciliği seçen bir isim. Zaman içinde toprağa olan ilgisinin artmasıyla birlikte profesyonel olarak tarım sektöründe yer almaya karar veriyor. Sekiz yıl kadar önce Aronia meyvesinin büyük potansiyelini fark ediyor.

Polonya'dan Türkiye temsilciliği alıyor ve Türkiye'de Dr. Aronia markasıyla aronia üretimine başlıyor. Ayrıca Aronya yetiştiriciliği yapmak isteyenlere de toprak analizinden yetiştiriciliğine kadar projelendirme yaprak hizmet veriyor.

Başlangıçta sadece aronya yetiştiriciliği yapan Aylin Kalafatoğlu, daha sonra bu meyveyi işleyerek farklı ürünler de üretmeye başlıyor.

Bugün ürünleri ihraç da ediyor. “Ürünlerimiz kendi oluşturduğumuz satış kanalımız www.draronia.com.tr ve diğer online pazar yerlerinde tüketiciyle buluşuyor” diye Aylin Kalafatoğlu, sorularımızı şöyle yanıtlıyor:

Girişim hikayenizi anlatır mısınız?

8 yıl önce tarıma yönelme kararımla birlikte araştırmalar yapmaya başladım ve bu araştırmaların sonucunda antioksidan değeri çok yüksek fonksiyonel gıda ürünü olan aronia ile tanıştım. Tanıştığım dönemde Türkiye'de bilinirliği neredeyse yok gibiydi. Sağlık ve şifa kaynağı süper meyve aronia ile yapılacak çok şey hayal etmeye başlamıştım.

Ama şanslıydım, karanlıkta ışık aramadım. Yurt dışında aronia yetiştiriciliği konusunda 40 yılı aşkın zamandır çalışan Aronia Eggert firmasıyla tanıştım ve onların beni desteklemeleri ve güven duymasıyla Türkiye ‘de bahçe kurulumunu hayata geçirdim. Artık yola çıkmış ve daha neler yapabilirim düşüncesindeydim.

Türkiye tek yetkili temsilcisi olarak bilginin ve tecrübenin ışığından faydalanmaya başladım. Firmanın desteğiyle yürümeye başladığım sırada tarım makinaları konusunda da uzman üretici Jagoda Jps'in Türkiye'nin tek yetkili temsilcisi olarak sektöre daha güçlü bilinçli bir kaynak olarak Dr. Aronia marka oluşumunu gerçekleştirdim.

Bu üründen nasıl haberdar oldunuz?

Tarımda çeşitli araştırmalar yaparken aronya meyvesiyle tanıştım ve yurt dışı-na ziyaretler gerçekleştirip ürünü yerinde inceledim. Ürün ‘mucize meyve' olarak adlandırılırken beni de hayallerinin peşinden gitmeye teşvik etti.

Her keşfimde elde ettiğim veriler beni aronya meyvesine daha çok bağladı. Her Polonya seyahatine giderken bavulumda lokum, baklava götürüyor dönüşte de boş kalan yere aronya içerikli ürünler yerleştiriyordum.

Ne gibi adımlar attınız iş fikriniz için?

İşe başladığımız dönemde işlenmiş ürün yapacak kalıntısı yüksek meyve Türkiye'de ne yazık ki yoktu. Ama çare belli idi ve 1'inci sınıf kalitede aronya meyvesini ve hammaddesini ciddi tonajda ithal ederek üretmeye başladık.

Ürünleri üretmeden önce ekibimizle beraber ciddi AR-GE ve ÜR-GE çalışmalarına yer verdik. Ve üretmeden önce bir ailenin ihtiyaçları ve talepleri dikkate alınarak bir temel oluşturduk. Bir evin kapısından giren aronya herkese ulaşmalı ve sağlık kalkanı yaratmalı düşüncesiyle hareket ettik.

Rusların sözü hep aklımızda oldu: ‘Aronya girmeyen eve doktor girer. Kendi bünyemizde şu anda 20 çeşit aronya içerikli Dr. Aronia markasını taşıyan yüzde 100 yerli milli güvenli ürünlerimizi satışa sunduk. Ürünlerin hazır olduğu dönemde Kovid 19 gerçeğiyle baş başa kaldık ama yılmadık.

Tüm alışkanlıkların neredeyse değiştiği bu dönemde alışveriş ve tüketim alışkanlıklarının değiştiğine tanık olduk ve ürünlerimiz kendi oluşturduğumuz online satış sitemizde www.draronia.com.tr tüketiciyle buluştu.

Şifalı ‘aronya' bitkisi görünüşüyle orman meyvelerine benziyor. Sağlığa olumlu etkileri nedeniyle de süper meyve olarak biliniyor. Günümüzde en büyük üreticisi ise Polonya.

Gıda ürünleri olarak kullanılıyor. Dr. Aroniaolarak sadece Türkiye'de değil dünyada da en çok aronya içerikli ürünleri üreten, geliştiren ve tüketiciye sunan markayız. Tatlılar, içecekler, drajeler, sirke, tuz başta olmak üzere yirmiden fazla çeşit ürünümüz var. Bu çeşitlilikle dünyada ilk sırada yer alıyoruz.

Nerede, ne kadarlık üretiminiz var yılda?

Şu anda Türkiye'nin her yerindeyiz. Özellikle Çanakkale, Ankara, Burdur, Edirne, Denizli, Manisa, Bursa, Yalova, Kayseri, Çorum, Lüleburgaz ve Trakya Bölgesi'nde yoğunluğumuz var. Yıllık ortalama minimum 30 ton civarında üretimimiz var.

Yurtdışı satışınız var mı? Nerelere, hedef pazarlarınız neler?

Evet, ihracat devam ediyor. Avrupa Birliği ülkelerine satışlarımız mevcut. Özellikle Avrupa, Asya ve Arap ülkeleri fazlasıyla ilgili. Bir diğer hedefimiz ise ABD' satış yapmak. Araştırmalarımız da gelecek yıllar içinde ciddi rakamlarda satış artışı olacağını gösteriyor. Şimdi bile dünyada aron-ya içerikli işlenmiş ürünler talebi, tüketimi yüzde 34 artmaya başladı.

Bu alan karlı bir iş mi? Yatırımın geri dönüşü ne kadar zaman alıyor?

Çiftçinin mağduriyetini ortadan kaldıracak yatırım. Bizim anahtar teslim projelerimizde tercih edilen fidan ile dikim sonrası ilk hasatta tadımlık, sonraki yıllarda ticari hasat başlar. Tam verimlilik, ortalama fidan başına minimum 10 kg ile 4'üncü hasat dönemi ve sonrasına denk gelir.

Ürünün fiyat bilgisi nedir?

Toptan fiyat ortalaması ürünün özellikleri dikkate alınarak belirlenir. En iyi yetişmiş aronya toptan 30 TL ve taze aronya ortalama 80 TL'dir.

Aronya üretimine girmek isteyenleri nasıl bir süreç bekliyor?

Aslında her şeyden önce toprak özelliği uygun olan bir bahçe alımı ile yola çıkmak gerekiyor. Özellikle kireç bulunmayan 6.5 ph seviyesi olan toprak uygundur. Sonraki aşamada toprak hazırlığı, çit çevrilmesi, sulama sistemi ihtiyaçlarının kurulması, fidan ithalatı işlemleri, makinalı dikim ile devam eden çalışmalar meyve bahçesi hazırlığında yer alıyor. 25 yıl ömrü olan bir bitkiden bahsediyoruz.

İlk etapta yatırım maliyeti yüksek gibi görünse de yıllara dağılımında bir buğday, ayçiçeği bahçe kurulumundan gideri daha az ve geliri daha çok yüksek bir yatırım ortaya çıkıyor. İhtiyaç olan sermaye ise bir çok kritere göre değişkenlik gösteriyor.

Dönüm ölçüsüne yapılacaklara ve ihtiyaçlara göre farklı bir yatırım sermayesi oluşuyor. Biz bize güncel toprak analiziyle ulaşanlara kişiye özel yatırım analizi içeren detaylı bir fizibilite raporu sunuyoruz. Bu rapor ile çok fazla değişkeni olmayan bir bütçe ortaya çıkmış oluyor.