LEVENT GÖKMEN DEMİRCİLER
lgokmen@ekonomist.com.tr
Türkiye, tarihi ve doğal güzellikleriyle turist çekmenin yanı sıra Mütekabiliyet Yasası'yla birlikte daha fazla yabancı yatırımcı almaya başladı. Yabancı yatırımcı İstanbul, Antalya, Muğla gibi kentler dışında Trabzon, Ordu gibi kentleri de keşfetti.
Hürriyet Emlak'ın Ekonomist Dergisi'ne özel yaptığı Doğu Karadeniz analizi, bölgede son dört yıllık süreçte yaşanan değişimi ortaya koyuyor. Analizin sonuçlarına göre, son dönemde Giresun, Ordu, Rize ve Trabzon gayrimenkul hareketliliğiyle öne çıkan iller arasında yer alıyor.
FİYATLAR NE OLDU?
Örneğin Giresun merkezde 2014 yılında 640 TL olan gayrimenkul m2 fiyatları 2017 yılında bin 161 TL seviyelerine çıktı. İl genelinde ise ortalama m2 fiyatları 2014'te 401 TL iken 2017 yılında bin 422 TL'ye ulaştı.
Son dönemde Ortadoğulu yatırımcıların keşfettiği kentlerden biri olan ve tersine göç almasıyla öne çıkan Ordu'da il genelinde ortalama m2 fiyatları 2014 yılında 972 TL iken 2017 yılında bin 752 TL oldu. Bu gelişimde göç alan kentte artan talebe karşın arza uygun konut üretiminin olmayışının etkili olduğuna dikkat çekiliyor.
Doğu Karadeniz'in bir diğer öne çıkan kenti olan Rize'nin kent ortalamasında 2015 yılında bin 400 TL olan m2 fiyatları 2017 yılında bin 717 TL'ye ulaşmış durumda.
Doğu Karadeniz'in gayrimenkul piyasası en çok gelişen kenti olan ve son beş yıldır Ortadoğulu yatırımcının gözdesi olan Trabzon'da ise 2014 yılında bin 178 TL olan m2 fiyatları 2017 yılında bin 700 TL'ye ulaşmış bulunuyor. Yabancı yatırımcılar, Trabzon'da Uzungöl'den Yomra'ya kadar birçok ilçede arazi alıyor. Ayrıca Arap turist sayısının artması da bölgenin gelişimine katkı sağlıyor.
ARAP YATIRIMCI İLGİSİ
Doğu Karadeniz Bölgesi, yaylaları, dereleri ve yeşil dokusuyla özellikle Arap yatırımcının ilgisini çeken bir bölge konumunda. Trabzon'dan Arap ülkelerine direkt uçuşların olması, bölgeye yabancı yatırımcı ilgisini artırıyor. Son yıllarda faaliyete geçen ORGİ Havalimanı da bölgeye ulaşımın kolaylaşma-
sıyla ilginin Ordu ve Giresun'a kaymasına da neden olmuş durumda. Yaylalardan araziler almayı tercih eden yatırımcılar, gayrimenkul yatırımları da yapıyor. Trabzon'da Arapça tabelaların yaygınlaşması da Arap nüfusundaki artışı doğruluyor.
Uzmanlar, son dönemde bölgeye yabancı ilgisinde azalma görülse de bölgenin hala yabancı yatırımcı için potansiyel taşıdığı görüşünde. Doğru tanıtım stratejileri üretilmesi halinde Avrupalı yatırımcıların da bölgeye ilgi duyabileceklerine işaret ediliyor.
HÜRRİYET EMLAK GENEL MÜDÜRÜ
"AVRUPALI YATIRIMCI DA İLGİLENEBİLİR"
"Doğu Karadeniz Bölgesi'nin sahip olduğu doğal güzelliklerin özellikle Arap yatırımcının ilgisini çektiğini gözlemliyorduk. Bu ilgide son dönemde biraz azalma görülse de bölge hala potansiyel taşıyor. Yakın gelecekte bu ilginin devam edeceğini öngörüyorum. Karadeniz Bölgesi, doğru tanıtımla sadece Arap yatırımcının değil Avrupalı yatırımcıların da ilgisini çekebilecek doğal zenginliğe sahip."
ARTIŞ SÜRÜYOR
Doğu Karadeniz'de satılık konutlarda fiyat artışının istikrarlı bir şekilde sürdüğüne dikkat çeken Hürriyet Emlak Genel Müdürü Hakan Çelik, verilerden Doğu Karadeniz'e yapılan konut yatırımının isabetli bir yatırım olacağı sonucunun çıktığını söylüyor.
Giresun'da satılık konut fiyatlarının son üç yılda ortalama yüzde 55 arttığına vurgu yapan Çelik, sözlerine şöyle devam ediyor: "Satılık konutlarda 2014 yılında 401 TL olan ortalama m2 fiyatlarının 2017'de bin 422 TL'ye kadar yükselmesi ildeki canlılığın uzun vadede de devam edeceğini gösteriyor.
Giresun dışındaki diğer Doğu Karadeniz illerine baktığımızda Ordu, Rize ve Trabzon'daki ortalama m2 fiyatlar arasındaki denge dikkat çekiyor. Bu illerdeki satılık konut fiyatları ortalama bin 700 TL iken, Ordu'nun Altınordu ilçesinde bin 870 TL'ye kadar yükseldiğini görüyoruz."
Gayrimenkul Uzmanı Hakan Erilkun, Arap yatırımcısının bundan beş yıl öncesinde bölgeyi keşfettiğine dikkat çekiyor. Erilkun, "Trabzon'da binaların tamamına yakınında tabelalar Arapça olmuş durumda. Alımlar Vakfıkebir ve Beşikdüzü'ne kaydı.
Son iki ayda Ordu'dan Araplara 39 gayrimenkul satışı yapıldı. Ordu'ya olan talep daha da artacaktır" diyor. Arap yatırımcının Giresun'u da keşfettiğine işaret eden Hakan Erilkun, Rize'de ise kayda değer bir Arap akını olmadığını söylüyor.
YENİ YATIRIMLAR GELİYOR
Özellikle Körfez ülkelerinden gelen turistler ile turizmde yaşanan canlılık nedeniyle Trabzon'a 20 kilometre uzaklıktaki Yomra ilçesinde 50 milyon TL'lik yatırımla alışveriş merkezi, spor tesisleri, oteller ve golf merkezinden oluşan bir proje geliştiriliyor.
Yomra Belediyesi'nce yürütülen projeyle 650 dönümlük deniz dolgusunun 300 dönümünde 18 çukurlu golf sahası yapılacak. Proje Türkiye Golf Federasyonu Başkanı Ahmet Ağaoğlu tarafından da destekleniyor.
Yomra İlçe Belediye Başkanı İbrahim Sağıroğlu, "Trabzon'un parlayan yıldızı olan Yomra ilçemiz Arap turizminin de merkezi olacak. İlçemizde yabancı ilgisi yoğun, buraya yerleşen ve yatırım yapan Arap sayısı her geçen gün artıyor. Biz de taleplere karşılık verecek yatırımlar yapmaya çalışıyoruz" diyor.
MAKBULE YÖNEL MAYATSKB GAYRİMENKUL DEĞERLEME GENEL MÜDÜRÜ
"ULAŞILABİLİRLİK VE DOĞA İLGİ ÇEKİYOR"
"Sanayi yatırımları, göç, ulaşım projeleri şehirlerin değerini artırıyor. Trabzon'da Ortadoğu piyasası gelişmiş durumda.
Onlara özel binalar yapılıyor. Bölgenin serin havası, orman havası onlara iyi geliyor. Tapu satışlarından da ilgiyi görüyoruz. Trabzon Havalimanı'ndan direkt uçuşların olması da ilgiyi artıran bir diğer etken. Yol ve havalimanı gibi projelerin olması Ordu'ya ve bölgeye de ilgiyi artırıyor."