BURCU TUVAY
btuvay@ekonomist.com.tr
ABD ve İsviçre’de ofisler açan Mene, ayrıca tamamlandığında patenti ve Ar-Ge’si tamamen Mene Research’e ait olacak hemodiyaliz cihazı üzerine çalışmalar yürütüyor.
Ekonomist, Garanti Bankası ve KAGİ-DER işbirliği ile 10’uncu kez düzenlenen Türkiye’nin Kadın Girişimcisi Yarışması’nda bu yıl Türkiye’nin Kadın Girişimcisi ödülü iki ayrı şirkete gitti.
Bu şirketlerden biri, Şule Mene’nin kurduğu Mene Research idi. Şule Mene, Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi’ni bitirdi. Batı Karadeniz’de hastaların doktora erişiminin zor olduğu bir yerde, Bartın Kuruca-şile’de doktorluk yaptı.
Aslında hayali kariyerini Sağlık Bakanlığı’nda sürdürmekti. Ancak Ar-Ge’nin Türkiye için ne kadar önemli olduğunu fark etti ve Türkiye’de o dönemde henüz araştırma ve geliştirme üzerine çalışmaların yetersiz olduğunu gördü. Bu nedenle ABD’ye giderek Harvard Business School’da işletme yüksek lisans eğitimi almaya karar verdi.
Bu eğitim, Şule Mene’ye bir şirketin tüm fizibilitesini yapabilme konusunda büyük katkı sağladı. Ardından kadın girişimci, iki büyük Amerikan şirketinin Ar-Ge tesislerinde çalıştı.
Bu şirketlerde molekülerden ilaca kadar birçok dalda Ar-Ge konusunda deneyim ve uzmanlık kazandı. Sonrasında bir Kuzey Avrupa menşeili bir şirkette merkezi sinir sistemi hastalıkları üzerinde çalıştı. Bunun ardından kariyerine uluslararası bir şirkette dokuz yıl yöneticilik yaparak devam etti.
Klinik araştırmalar alanında 25 yıl çalıştı. Bu sırada Sabancı Üniversitesi’nin bir proje yarışmasını duydu ve bu yarışmaya katılıp kazandı. Mene, tam da şirketini kurmayı planladığı o günlerde iyi bir girişimcilik altyapısı kazanması gerektiğini düşünürken bu yarışmayı kazandığını anlatıyor ve
devam ediyor:
“O sırada Cenevre’den çok önemli bir teklif geldi. Ben iki hafta Sabancı’da girişimcilik eğitimi alıyordum, eşim üniversiteye bavulumu getiriyor Cenevre’ye gidiyordum, iki hafta oradaki projeyi sürdürüyor sonra havalimanından yine eşimin getirdiği diğer bavulu alıp üniversiteye gidiyordum."
ÇALIŞANLARIN ÇOĞU KADIN
Dr. Merve, 2001 yılında, daha çok merkezi sinir sistemi ve onkoloji alanında yeni geliştirilen ilaçların denemelerini yapmak amacıyla, kendi şirketini kurdu. 2005 yılında, Kocaeli Gebze Organize Sanayi Bölgesi Teknoparkı’ndan teklif alarak, bugün depo ve şirketinin bulunduğu teknoparka taşındı.
Bugün yüzde 80’ini kadın çalışanların oluşturduğu 45 kişilik bir ekibe ulaşan şirket, 2015 yılını 5 milyon dolar ciro ile tamamladı. Bu yıl ise 9 milyon dolar ciroya ulaşılması hedefleniyor.
Mene Research bugün iki alanda hizmet veriyor. Bunlardan ilki ilaç konusunda klinik araştırmalar üzerine... Global ilaç araştırmaları yapan şirketlerinin Ar-Ge faaliyetlerinin Türkiye’deki bacağını yönetiyor.
Bu şirketlere yönelik fizibilite, bakanlık onayı, verilerin toplanması, işlenmesi gibi konularda hizmetler veriyor. Ar-Ge faaliyetlerinde yüzde 40 oranında onkoloji ilaçları üzerine çalışmalar yürütüyor. Bunun dışında yetim ilaç grubu üzerine de Ar-Ge faaliyetleri yapıyor.
Yetim ilaçlar, tedavi edilmesi amaçlanan ancak çok nadir hastalıklar olduklarından sponsorların ürünün araştırma ve geliştirilmesine yatırdıkları sermayeyi amorti etmelerine izin vermeyeceği için geliştirilme konusunda isteksiz olan ilaç grubu olarak tanımlanıyor. Mene, işte bu ilaç grubu üzerine de çalışmalar yürütüyor.
10 MİLYON DOLAR YATIRIM
Mene, deneysel ilaçların uygun koşullarda korunacak bir ortamı olmadığını görerek Depot Meridian’ı da kurdu. Bu depoda monitörlerle deneysel ilaçların ve biyolojik materyaller 7 gün 24 saat izleniyor. Aynı şekilde bu ilaçlar gümrükten çekilmesi, saklanması ve imha edilmesi gibi hizmetler de bu depo aracılığıyla sağlanıyor.
İki ünitelik depo alanının bulunduğunu ifade eden Mene, “Projelerin artmasıyla birlikte üçüncü bir depo alanına ihtiyaç doğdu. Üçüncü depo alanını kurma çalışmalarına başladık. Bin 800 metrekarelik alan yeni yatırımla birlikte 5 bin metrekareye ulaşacak. Tamamlandığında toplam 10 milyon dolar yatırım değerine ulaşacak” diye konuşuyor.
YENİ PROJE: HEMODİYALİZ CİHAZI
Mene Reserach’in ikinci faaliyet alanı ise medikal cihaz klinik araştırma üzerine. Mene, medikal cihazlarla ilgili klinik araştırmaların yürütülmesi konusunda faaliyet gösterdiklerini belirterek, üzerinde çalıştıkları bir proje ile ilgi şu bilgileri veriyor:
“Hemodiyaliz cihazları üzerine önemli çalışmalar yürütüyoruz. Ar-Ge’si tamamen bize ait olan ve tamamlandığında da patenti bize ait olacak bir hemodiyaliz cihazı üzerine çalışıyoruz.
Bu hemodiyaliz hastalarının hayatını kolaylaştıracak önemli bir cihaz olacak. Dünyada şu anda olmayan bir cihazdan bahsediyoruz. Tamamlandığında başta ABD olmak üzere tüm dünyaya bu cihazı satabileceğiz. 2017 ve 2018 yıllarında bu cihazın geliştirilmesi üzerine odaklanacağız.”
İlk hedefi olan Türkiye’de uluslararası bir klinik araştırma merkezi kurmayı başaran Mene, Amerika Birleşik Devletleri’nin Maryland eyaletinde ve İsviçre’nin Lozan şehrinde ofisler açtı.
Halen ABD ve Avrupa’daki merkezlerinde araştırmalarına devam eden Mene, bölge ülkelerde operasyon yapmak hedefiyle çalışmalarını sürdürüyor. Lozan ofisiyle birlikte Almanya, Fransa ve İtalya’daki preklinik labora-tuvarlara erişimlerinin açıldığını ifade eden Mene, bundan sonraki hedeflerinin Ortadoğu’ya açılmak olduğunu altını çiziyor.