AYŞEGÜL SAKARYA PEHLİVAN
asakarya@ekonomist.com.tr
Tekstil sektörü son yıllarda geleneksel sınırlarını aşarak otomotivden inşaata, güvenlikten sağlık endüstrisine kadar pek çok alanda üretim yapar hale geldi. Özellikle son dönemde aşınmaya dayanıklı, yanmayan, kirlenmeyen, ısı tutan, mikro organizmalara dayanabilen teknik tekstil ürünlerine ilgi artıyor.
2010 yılında 83 milyar dolar olan küresel teknik tekstil ihracatı 2019 yılı sonunda 107 milyar dolara ulaştı. Covid-19 pandemisi nedeniyle küresel ölçekte medikal tekstillere olan ihtiyacın artmasıyla teknik tekstil ürünlerine ciddi bir talep artışı oldu. Bu talep önemli bir üretici olan Türkiye'yi de etkiledi.
Türkiye'nin teknik tekstil ihracatı haziran ayında yüzde 196 artarak 349 milyon dolara ulaştı. Ocak-haziran döneminde ise yüzde 39 artarak 1,2 milyar dolar olarak gerçekleşti. İTHİB Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Öksüz, bu yıl teknik tekstil ihracatında yüzde 50 büyüme beklediklerini söylüyor.
ANTİBAKTERİYEL ÜRÜNLER ARTIYOR
Pandemi nedeniyle maske ve koruyucu giysilerin yanı sıra antibakteriyel ürünlere talebin artması teknik tekstil pazarının iç piyasada da hareketlenmesine neden oldu. Hazır giyim şirketleri de koleksiyonlarında antibakteriyel, antiviral, leke tutmayan, terletmeyen ürünlere yer vermeye başladı.
Bu şirketlerden biri de Koton oldu. Koton, antibakteriyel apre uygulanan t-shirt, atlet ve maskeleri koleksiyonuna ekledi. Şirket, 2020-21 sonbahar-kış sezonu için de akıllı ürün ve teknolojilerden oluşan geniş bir koleksiyon hazırlığına başladı. Koton Üründen Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı İlkay Keskin, yeni sezonda yaklaşık 10 milyon adetlik akıllı ürün hazırlığı yaptıklarını söylüyor.
ARGE'YE YATIRIM YAPIYOR
Ramsey, Kastamonu ve Karabük Safranbolu'da bulunan fabrikalarında yılda 1,5 milyon adet takım elbise, ceket, pantolon, gömlek üretiyor. Ramsey'in leke tutmayan ve terletmeyen gömlek gibi yenilikçi ürünlerinin toplam satışları içindeki payı yüzde 35-40 seviyesine ulaştı. AR-GE'ye sürdürülebilir bir şekilde yatırım yapan şirketin yatırımlarının içinde akıllı ürünlerin payı yüzde 2-2,5 seviyesinde.
Gürmen Group Markalardan Sorumlu Yönetim Kurulu Üyesi Zeynep Doğan, salgın sürecinde tüketicilerde gelişen sadeleşme ve minimalleşmenin yanı sıra inova-tif ürünlere yönelik beklentileri karşılamak için çalışmalarını sürdürdüklerini söylüyor.
Yatırımlarının en az yüzde 10'unu AR-GE'ye ayıran Orka Holding, Damat Tween ve D'S Damat markaları için akıllı ürünler geliştiyor. Her yıl koleksiyondaki inovatif ürün sayısını artıran şirket, yaklaşık dört yıl önce sürdürülebilir ürün teknolojileri üzerinde çalışmaya başladı. Önümüzdeki sezon bu çalışmaların meyvesi olan kapsül koleksiyonu piyasaya sürecek. Orka Holding Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Orakçıoğlu, "Pandemi, sürdürülebilir ürünlere olan talebi ve beklentiyi artırdı" diyor.
İNOVATİF ÜRÜNLER GELİYOR
Altınyıldız Classics'in ütü gerektirmeyen non-iron gömlek, kir ve leke tutmayan nano takım elbise gibi çok sayıda inovatif ürünü var. Akıllı ürünlerin cirodaki payı pandemi öncesi yüzde 20-22 seviyelerindeyken pandemi döneminde yüzde 18'e geriledi. Pandemi sürecinde hijyenin öneminin artması ve yeni normalin başlamasıyla birlikte akıllı ürünlere olan talep tekrar artışa geçti.
Altınyıldız Classics Marka ve Pazarlama Direktörü Onur Uluğ, "Özellikle beyaz yakalı çalışanlar ürünlerde pratikliğin yanı sıra hijyeni de ön plana koyarak kuru temizleme gibi işlemleri aradan çıkaracak kolay temizlenebilir ve rahat ürünlere yöneldiler" diyor. Şirket, inovatif ürün gruplarını yeni ürünlerle zenginleştirerek payını yüzde 25 seviyelerine getirmeyi hedefliyor.
FARKLI SEKTÖRLER VAR
Farklı sektörlerden şirketler de teknik tekstil ile ürün geliştirmeye başladı. İşbir, bunlardan biri. Şirketin vücudun şekline uyum sağlayan akıllı yataklarının satışları içindeki payı yüzde 40'a ulaşmış durumda. Yeni yatak üretim hattının devreye girmesi ve sahadan gelen yoğun taleple 2020 sonunda akıllı yatakların satışında yüzde 20'lik büyüme öngörülüyor.
İşbir Holding CEO'su Metin Gültepe, yakın zamanda farklı ürün gruplarında hijyenik ürünleri tüketicilerle buluşturacaklarını söylüyor. İnovatif ürünleri odağına alan Penti, antibak-teriyel ürünler için çalışmalar sürdürüyor. Koruyucu aksesuarlar, maskeli sweatshirtler, boyunluklar, eldivenler gibi tamamen yeni ürünler üzerinde çalışan şirket, kişisel korumaya yönelik yeni bir antibakteriyel koleksiyon hazırladı.
Penti Giyim CEO'su Mert Karaibrahimoğlu, "Kullanılan teknik kumaşlar ile aynı zamanda ürününüzün kullanım süresi de normalden daha uzun olabilecek" diyor. Şirket yakında bu ürünleri yurtdışı mağazalarında da satacak.
TEKSTİLCİLER YENİ ÜRÜN PEŞİNDE
Yeşim Tekstil, koronavirüs salgınına yönelik organik pamuk ve mikroflaman polyester kullanarak örme kumaştan anti viral ve anti bakteriyel kumaş maske üretti. Yeşim Tekstil CEO'su Şenol Şankaya, bu çalışmaların da etkisiyle teknik tekstil grubunda 2020 yılında yüzde 10-15 büyüme beklediklerini söylüyor.
Zorlu Holding Tekstil Grubu'nun halihazırda cirosunun yaklaşık yüzde 20'sini akıllı tekstiller oluşturuyor. Şirket, bu oranı 2025'te yüzde 50'ye yükseltmeyi hedefliyor. Zorlu Holding Tekstil Grubu Başkanı Necat Altın, kendini temizleyen storlara anti bakteriyel özellikler ekleyerek İngiltere ve İsrail'e satışları artırmayı hedeflediklerini söylüyor.
Altın, "Önümüzdeki dönemde günün ihtiyaçlarına yönelik antibakteriyel tekstil ürünleri kategorisinde yeni projeler ve ürünler hayata geçireceğiz" diyor.
MEDİKAL TEKSTİLE İLGİ YÜKSEK
Narkonteks, yıllık 10 milyon adet üretim yapan bir tekstil şirketi. Narkonteks Yönetim Kurulu Başkanı Toygar Narbay, "Pandemi döneminde ev giyim ürünlerine ve daha sık yıkanan iç giyim ürünlerine talep arttı. Bunların yanında medikal tekstil ürünlerine de ilgi oldukça yüksek" diyor. Anti bakteriyel tekrar kullanılabilir kumaş maske üreten şirket 2020 yılını yüzde 20’nin üzerinde büyümeyle kapatmayı planlıyor.
AHMET ÖKSÜZ / İTHİB YÖNETİM KURULU BAŞKANI"KÜRESEL REKABETE YÖNELİK ÜRÜN GELİŞTİRECEĞİZ"
"İTHİB olarak gerçekleştirdiğimiz Teknik Tekstillerde Dönüşüm ve İnovasyon UR-GE projemizle firmalarımızın dijital dönüşümünü ve sanayi 4.0'a entegrasyonunun sağlanmasını hedefliyoruz. Bununla birlikte Türkiye'de üretilmeyen, üretimi az olan ve küresel rekabette önemli rol oynayabileceğimiz ürün gruplarına ilişkin AR-GE çalışmaları gerçekleştiriyoruz. Projelerimizin tamamlanmasıyla birlikte çalışma çıktılarımızı tüm sektörümüzle paylaşarak üyelerimizin bu alanda yatırım yapmaları için girişimler başlatmayı hedefliyoruz."