Dünyada akıllı telefon satışlarında azalma görülürken Türkiye'de de kur ve vergi etkisiyle benzer seyir yaşanıyor. Samsung ve Huawei paylarını artırırken Apple'da düşüş var. 5G ve yapay zeka özellikleri pazardaki rekabette öne çıkan trendler olacak.
GÖZDE YENİOVA
gyeniova@ekonomist.com.tr
Global akıllı telefon satışlarında gerileme sürerken, farklı seg-mentler ve trendlere yönelim ağırlık kazanıyor.
Araştırma şirketi IDC'nin verilerine göre, 2019 yılının ikinci çeyreğinde küresel akıllı telefon satışları 2018'in aynı dönemine kıyasla yüzde 2,3 azalarak 333 milyon adet oldu. Geçen yılın aynı dönemindeki satışlar 341 milyon adetti.
SAMSUNG ÖNDE
Küresel pazarda ilk beş içinde Çinli üreticilerin ağırlığı sürerken App-le'ın pazar kaybı dikkat çekiyor, ilk sıradaki Samsung'un payı yüzde 22,7 oldu. ikinci sıradaki Huawei'nin pazar payı yüzde 15,9'dan yüzde 17,6'ya yükseldi. Üçüncü sıradaki Apple'ın payı ise geçen yıl yüzde 12 iken bu yıl yüzde 10'a geriledi.
Türkiye pazarına baktığımızda ise yılın ilk yarısında telefon satışları 4,8 milyon adet olarak gerçekleşti. Geçen yılın tamamındaki satışlar 9,8 milyon adetti. Pazar paylarına bakıldığında da globaldeki tablonun benzeri görülüyor.
Samsung ve Huawei pazar paylarını artırırken Apple'da kayıp var. Ayrıca Çinli Lenovo'nun Türkiye'de tekrar akıllı telefon pazarına ürün sunma planı bulunuyor. Bu da önümüzdeki dönemde pazar paylarında değişim yaratabilir.
TAKSİT VE ÖTV ETKİSİ
IDC Afrika ve Türkiye Araştırma Müdürü Dr. Ramazan Yavuz, 2019 sonunda akıllı telefon pazarında geçen yıla göre düşüş tahmin ediyor ve 9,1 milyon adet satış olmasını bekliyor.
Yavuz, akıllı telefon pazarının 2018 yılındaki dolar krizinin etkilerini hala taşıdığını söylüyor.
Buna ek olarak, taksit sayısındaki sınırlamaların ve vergi oranlarındaki artışın da satışlardaki düşüşte etkili olduğunu ifade ediyor.
Ramazan Yavuz, "Dolardaki oynaklık çok negatif etkiler yaratsa da sektörü vuran asıl darbe taksitlerin azaltılması ve 1 Mayıs 2019 tarihi itibariyle ÖTV oranlarına yapılan zamlar oldu. Şu an ucuz telefonlarda ödenen toplam vergi yüzde 82 oranında" diyor.
Vergideki bu artış, markaları giriş ve orta seviye fiyatlardaki modellere yönlendirdi. Ramazan Yavuz, "Samsung, Huawei, General Mobile gibi oyuncular bu segmentlerde uygun fiyatlı modellerle ciddi hacim yaratmaya yönelmiş durumda" diyor.
Bunun bir anlamda kârlılığın daha da azalacağı, zaten doygunluk seviyesine ulaşmış pazarda var olmanın daha zor olacağı anlamına geldiğine de işaret ediyor.
YATIRIMLAR SÜRÜYOR
Sektörde zorluklar görülmesine rağmen yatırımlar da sürüyor. Samsung Electronics Türkiye Mobil Ürünlerden Sorumlu Strateji ve Ürün Pazarlama Direktörü Anıl Öztekin, kullanıcıların satın alma gücündeki düşüş nedeniyle fiyat segmentlerinin oranlarında değişiklikler olmakla beraber bu yıl da geçen yıla benzer bir pazar büyüklüğü bekliyor.
Öztekin, "Samsung olarak Türkiye'nin en çok tercih edilen telefon markasıyız. 2018 yılında Türkiye'deki pazar payımız küresel ortalamanın oldukça üzerinde seyretti. Bunu 2019 yılında da korumak ve güçlendirmek ana hedefimiz" diyor.
Samsung, 2019 yılının ilk altı ayında da Türkiye'de en çok satılan telefon markası oldu. Üst segmentte Galaxy S10, orta segmentte Galaxy A50 ve giriş segmentinde ise Galaxy A10, şirketin en çok satılan modellerini oluşturdu.
Pazardaki rekabete rağmen yeni markalar da uzun vadeli potansiyeli nedeniyle Türkiye'ye geliyor. Bunlardan biri de OPPO oldu. OPPO Türkiye Genel Müdürü Weijian Zhou, istikrarlı bir şekilde büyüdüklerini söylüyor.
Özellikle yeni Reno serileriyle birlikte sundukları 5G bağlantı teknolojisi, yapay zeka destekli teknolojiler, tasarım ve donanım özellikleriyle pazar paylarını önemli oranda artırdıklarını da ifade ediyor.
Weijian Zhou, "Türkiye pazarına kısa bir süre önce adım yarısında hedeflerimizin ötesinde bir başarı elde ettik. Türkiye pazarının geleceğini çok olumlu görüyoruz ve yatırımlarımıza devam ediyoruz" diyor.
TRENDLER NE YÖNDE?
Pazarda yatırımlar yeni trendlere göre belirleniyor. Burada özellikle genç neslin mobil telefonları bir telefondan öteye taşıyıp eğlence ve içerik ürettikleri ve tükettikleri bir platforma dönüştürmeleri öne çıkıyor.
Bu da üreticilerin daha önce sadece üst segment ürünlerde bulunan bazı özellikleri çok daha geniş kitlelere ulaştırma ihtiyacı duymasına neden oluyor.
Katlanabilir telefonlar, 5G bağlantısı, yapay zeka destekli fonksiyonlar, daha fazla depolama alanı, akıcı mobil oyun, hızlı şarj teknolojileri gibi özellikler pazarın yeni trendleri arasında yer alıyor.
Tüketicilerin günlük ihtiyaçları ve gelişen uygulama dünyası ile geniş ekran ve uzun ömürlü batarya ömrü öne çıkıyor. Sosyal medyanın hayatımızda önemli bir yer almasıyla birlikte kameralar da giderek daha fazla önem kazanıyor.
CHARLOTTE ANNE LAMPRECHT CASPER CEO'SU
"YILI 400 BİN SATIŞLA TAMAMLAYACAĞIZ"
"Geçen yıl ilk beş marka arasında olmayı hedefledik. 2018 yılını 300 bin adet olan baraj hedefimizi geçerek tamamladık.
2019 yılında ise bu rakamın üzerine çıkacak bir ivmeyle devam ediyoruz. İlk altı ayda 2018'in ilk altı ayında elde ettiğimiz rakamlara ulaştık. BU dönemde kayıpla karşılaşmamamızdaki en büyük etken, bu yıl başlattığımız Casper.com.tr üzerinden yapılan satışlar oldu. 2019 yılını geçen yılın üstünde 400 bin adet satışla tamamlayacağız.
Pazar, kur artışı ve durgunluk ile birlikte ciddi düşüşler gösterdi. Piyasada dört yıl öncesine göre yüzde 40 küçülme gözlemledik. Döviz kurlarındaki artış, tüketici davranışlarını ve taleplerini ciddi bir şekilde etkiledi. BU yıl geçen yıla göre yüzde 5-10 arası düşüşle kapanacak.
Bin 500-2 bin TL fiyat segmentinde hareket ve rekabet yaşanıyor. Üst seviye modellerimizi geliştirip tüketicinin beğenisine sunarken, giriş ve orta segmentte pazar payımızı artırıyoruz."
SEBAHATTİN YAMAN GENERAL MOBİLE YÖNETİM KURULU BAŞKANI
"125 MİLYON TL İHRACAT HEDEFLİYORUZ"
"Yerli üretimde 2018-2019 yıllarında adetsel olarak yüzde 60 daralma meydana geldi. General Mobile, ilk dört markadan biri.
2018 yılında yüzde 35 büyüyerek yurtiçi ve yurtdışı toplam 1 milyon adet akıllı telefon satışı gerçekleştirdik ve 700 milyon TL ciroya ulaştık. 2018 yılında 100 bin adet satış ile 50 milyon TL'lik ihracat yaptık. 2019 yılında ise ihracatta 200 bin adet satışla 125 milyon TL'lik gelire ulaşmayı hedefliyoruz.
2018 yılı dünya ve Türkiye için ekonomik anlamda zorlu bir yıl oldu. Döviz kurlarında yaşanan dalgalanmalar sonucunda yaşanan maliyet artışıyla birlikte sektörümüzde daralma meydana geldi.
Ancak cep telefonunda kredi kullanımının vadesinin Ocak 2019'a kadar altı aydan 12 aya çıkarılması gibi önlemlerin 2019 yılında da sürmesi akıllı telefon pazarındaki ivmenin artmasını ve sektörün büyümesini sağlayacak. Ayrıca kredi kartına taksit seçeneği yapılması, yerli üretimi destekleyecek."