Finans sektöründe dönüşüm yaratması beklenen açık bankacılık uygulamalarına ilişkin yasa kabul edildi. Yasanın devreye girmesiyle yeni nesil uygulamalara geçişin hızlanması bekleniyor.
GÖZDE YENİOVA SAYLAK
gyeniova@ekonomist.com.tr
Bankaların yanı sıra fintech şirketleri de buna uyum için yatırımlara başladı. Finans dünyasında uzun süredir beklenen Avrupa Birliği'nin (AB) 'İkinci Ödeme Hizmetleri Direktifi' (PSD2) ile uyumlu yasa Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde (TBMM) kabul edildi.
Avrupa'daki tüm bankalar bu direktifle birlikte 2019 yılının eylül ayında açık bankacılık uygulamasına başlamıştı. Türkiye'de ise kanun 1 Ocak 2020 tarihinde yürürlüğe girecek. Kanunun yürürlüğe girmesiyle bir geçiş ve lisanslama dönemi olacak.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından yönetmelik ve tebliğler yayımlanacak. Yeni yasa, açık bankacılığa geçiş koordinasyonunu TCMB'ye verirken, Türkiye Ödeme ve Elektronik Para Kurumları Birliği'nin kurulmasını da öngörüyor.
Açık bankacılık uygulaması, bankalarda mevcut olan ve dijital ortamda saklanan finansal verilerin kişilerin izni dahilinde diğer finansal kurumlarla belli protokoller çerçevesinde paylaşılmasını sağlıyor.
Bunun da finans dünyasında birçok şeyi değiştirmesi bekleniyor. Fintech şirketleriyle paylaşılan verilerle son tüketiciye daha düşük maliyetlerle daha yenilikçi hizmet ve ürünlerin sunulması hedefleniyor.
YENİ UYGULAMALAR GELECEK
Fintech alanında birçok yeni uygulama ve oyuncunun görülmesi beklenirken bankacılık tarafında da geleneksel yöntemlerden yeni nesil uygulamalara geçişin hızlanmasıyla sektörde rekabetin artması bekleniyor.
Rekabetin artmasıyla birlikte katma değerli servisler önümüzdeki dönemde daha fazla ön plana çıkacak. Ayrıca, daha fazla veri ile beslenen ileri analitik modellerle müşteriler için kişiselleştirilmiş öneriler sunulabilecek.
Tahminleme modelleri ve yapay zeka gibi uygulamaların daha da çok geliştirilmesi ve bunların daha verimli kullanılabilmesi sağlanacak.
Örneğin, son kullanıcılar kredi kartları yerine ödeme sistemleri üzerinden ödemelerin alınabileceği hesap numaralarını sisteme girerek ödeme işlemini gerçekleştirebilecek.
Ayrıca tüm bankalardaki hesaplarını tek bir uygulama üzerinde görüp ödeme yapabilecek. Şu aşamada online ödemeler içinde ödeme ve elektronik para kuruluşlarının yüzde 10'larda olan payının da artması öngörülüyor.
Ödeme ve Elektronik Para Derneği (ODED) Başkanı Burhan Eliaçık, açık bankacılığın müşterilerin hayatında deneyimi, kolaylığı, faydayı ve düşük maliyeti daha da ön plana çıkaracak uygulamaların geliştirilmesini mümkün kıldığını söylüyor.
Eliaçık, "Yeni dönemde daha önce şahit olmadığımız uygulamaların hayatımıza girdiğini görebileceğiz" diyor.
YATIRIM HAZIRLIĞI BAŞLADI
Açık bankacılığa yönelik uygulama programlama arayüzlerinin (API) hazırlanmasıyla birlikte bu entegrasyonlar üzerinden fintech şirketleri hizmet vermeye başlayacak.
Payguru Yönetim Kurulu Başkanı Işık Uman, bankacılık altyapısının kendileri gibi firmaların da kullanımına açılacak olmasıyla özellikle e-ticarete atılan kurumların sayısının artacağını söylüyor.
Uman, bu gelişmenin ayrıca bir banka müşterisi olmayan kullanıcıların bankacılık sistemiyle tanışmasını ve Türkiye'de banka müşterisi olan nüfusun artmasını da sağlayacağını belirtiyor.
Wirecard Türkiye Genel Müdürü Dündar Özdemir de rekabetin fiyat odaklı olmaktan çıkıp hizmet ve ürün odaklı bir hale evrileceğini öngörüyor.
Şirket içi ayrı bir çalışma grubu kurarak gelişmeleri yakından takip ettiklerini ifade eden Özdemir, "PSD2'nin yaratacağı ekosistem, hem kendi hizmetlerimizin kalitesini yükseltmek hem de ürün çeşitliliğimizi artırmak için farklı fırsatlar sunacak" diyor.
Ödeal Kurucu Ortağı Fevzi Güngör, yeni kanunun tüm paydaşlar için, özellikle teknik altyapı ve veri güvenliği konularında ciddi yatırımlar gerektireceğini vurguluyor. Fevzi Güngör, yeni hizmetler için çalışmalarını devam ettirdiklerini ifade ediyor.
Güngör, "Artık temel hedefimiz büyük iş ortaklıkları ve büyük projeler olacak" diyor.
YENİ FİKİRLER
PayTR Genel Müdürü Tarık Tombul da yeni mevzuat değişiklikleri ve tebliğlerin etkisiyle farklı alanlarda yatırım fikirlerini hızlandırdıklarını söylüyor.
Tombul, "2020 yılında inovatif yeni ürünler, yeni lisans faaliyetleri ve yeni işbirlikleri yapmaya devam edeceğiz" diyor.
TurkishBank da bu konuda faaliyet gösteriyor. Turkish Yatırım Yönetim Kurulu Üyesi ve TurkishBank Bireysel ve Özel Bankacılık Yönetimi Direktörü Berrin Cankay, "Açık bankacılığı, daha katma değerli yeni ürün ve hizmetler sunma amacıyla değerlendireceğiz" diyor.
Şirketlerin bu alana yatırım hazırlığı sürerken, yeni yılla birlikte yönetmelik ve tebliğin içeriğinin netleşmesi bekleniyor.
BURCU CİVELEK YÜCE AKBANK GENEL MÜDÜR YARDIMCISI
"YENİLİKÇİ UYGULAMALARIMIZ DEVAM EDECEK"
"Açık bankacılığı stratejik alanlarımızdan biri olarak belirledik. Bugüne kadar birçok çalışmayı hayata geçirdik. Açık bankacılıkla ilgili aktif ve sürdürülebilir bir strateji izliyoruz.
Bir yandan API'larımızı hazırlarken bir yandan da işbirlikleriyle müşterilerimize hizmet sunuyoruz. Müşterilerimize ihtiyaç duydukları çözümü doğru anda ve yerde vermeyi hedefliyoruz. Bugüne kadar Hepsiburada, N11, Kolay İK, Paraşüt gibi birçok yenilikçi şirketle farklı işbirlikleri yaptık. Katma değerli hizmetler sunabilmek adına çalışmalarımıza devam edeceğiz.
Örneğin, e-ticaret siteleriyle yaptığımız işbirlikleri sayesinde, alışveriş anında krediden havaleye farklı ödeme seçenekleri sunan Direkt Öde ürünümüzü yaygınlaştırıyoruz. Hedefimiz kısa sürede benzer yenilikçi uygulamaları müşterilerimize sunmak."
DİDEM DİNÇER BAŞER GARANTİ BBVA GENEL MÜDÜR YARD.
"ESNEK VE ZENGİN ÜRÜNLE HİZMET MODELİNE GEÇECEĞİZ
"Finansal ekosistem olarak açık bankacılıkla servislerimizi belli protokoller üzerinden bağlayarak çok daha esnek ve zenginleştirilebilir bir ürünle servis modeline geçeceğiz.
Açık bankacılıkla müşterilerimize nasıl daha fazla katma değer yaratabileceğimiz üzerine çalışmalarımızı yapıyoruz. Bu konuda teknoloji ekiplerimizle birlikte BBVA'nın İspanya'da ve faaliyet gösterdiği diğer ülkelerdeki çalışma tecrübelerinden de faydalanıyoruz.
Müşterilerimizin deneyimini iyileştirecek ve onlara sunduğumuz faydayı en yükseğe çıkaracak çözüm önerilerimizi regülasyonun da yön göstereceği paralelde hayata geçireceğiz. Güvenilir ve doğru bulduğumuz partnerlerle birlikte işbirlikleri yapıyoruz ve yapmaya da devam edeceğiz."
YALÇIN SEZEN İŞ BANKASI GENEL MÜDÜR YARDIMCISI
"FARKLI KANALDAN MÜŞTERİLERLE ETKİLEŞİM KURACAĞIZ"
"Yeni düzenlemenin ürün ve hizmetler tarafında sağlayacağı en önemli yenilik, ödeme başlatma ve hesap konsolidasyonu hizmetlerinin bankalar dışındaki aktörler tarafından da sunulabilmesi.
Bununla birlikte bankalar geleneksel hizmetlerin dışına çıkabilecek. Böylece bireylerin bankacılık ihtiyacını o an o deneyimin içerisinde karşılamasını mümkün kılınacak. B2B ve B2C hizmet sağlayan çeşitli servislerin ortaya çıkmasını ve bankalar ile işbirliği yaparak büyümesini bekliyoruz.
API'ler üzerinden kaynaklarımızı farklı dijital platformların kullanımına açıp platform ekonomisi yaratarak, her yerde bankacılık anlayışımız ile pek çok farklı kanaldan müşterilerimizle etkileşime geçeceğiz. Daha yenilikçi ürünler ve iyileştirilmiş deneyimler yaratacağız."