ABD seçim sonuçları piyasaları nasıl etkiler? Olası 4 senaryo

Küresel piyasaların olduğu kadar gelişmekte olan ülke piyasalarının da gözü kulağı yarın gerçekleşecek ABD başkanlık seçimlerine çevrilmiş durumda. Fiyatlamalarda da oynaklıklar görülüyor. Peki, ABD seçimleri için olası senaryolar neler ve bu senaryoların piyasalara etkisi nasıl şekilleniyor?

04 Kasım 2024

Küresel piyasalar açısından oldukça önemli bir haftaya giriş yaptık. Yarın ABD Başkanlık seçimi, perşembe günü ise ABD Merkez Bankası FED'in faiz kararı takip edilecek. Bu iki önemli gelişmenin bu hafta piyasalarda oynaklığa neden olabileceği öngörülüyor. Nitekim fiyatlamalara bakıldığında; beklentilerin çok altında gelen tarım dışı istihdam verisine rağmen, dolar endeksi ve tahvil faizleri geçen haftayı sert yükselişle, gelişmekte olan ülke paraları ise ağır kayıplarla kapattı.

PİYASALAR RAHATLAYACAK MI YOKSA BASKI SÜRECEK Mİ?

Bu hareketin devam edip etmeyeceğinin yarın yapılacak seçimlerin sonuçlarına bağlı olarak belirleneceği kaydediliyor.  ABD seçmeni 5 Kasım’da sandığa gidecek. Sandık sayımlarına ilişkin veri akışı ABD doğu yakası saatiyle akşam 7’den, Türkiye saati ile 6 Kasım günü sabaha karşı 3’ten sonra başlayacak. 6 Kasım sabahı Borsa İstanbul seansı başlarken başkanlık yarışının kazananına dair sağlıklı bir fikrimiz olabilir.

İş Yatırım Araştırma Direktörü Serhat Gürleyen; Trump’ın başkanlığı aldığı, Cumhuriyetçilerin Temsilciler Meclisi ve Senato’da çoğunluğu ele geçirdiği bir senaryoda tahvil faizlerinin yükselmeye devam ederken, gelişmekte olan ülke varlıklarının baskı altında kalabileceğini öngörüyor. “Trump’ın başkanlığı aldığı ama Temsilciler Meclisi ve Senato’nun partiler arası dengeli bir şekilde paylaşıldığı senaryoda ise yukarıdaki korku senaryosundan uzaklaşırız” diyen Gürleyen’e göre; bu durumda Trump daha az sıra dışı politikalar izleyeceği için piyasalar rahatlar.

ABD SEÇİMLERİ SONUÇLARINDA DÖRT OLASILIK

Peki, ABD seçimleri için olası senaryolar neler ve bu senaryoların piyasalara etkisi nasıl şekilleniyor? Yapı Kredi Yatırım Baş Stratejisti Murat Berk; potansiyel piyasa ve ekonomileri en fazla etkileyecek konu olan ABD seçimleri sonuçlarında dört olasılıktan bahsedebileceğini kaydediyor bu sonuçları şu şekilde özetliyor:

1) Trump’ın başkan olduğu, kongreyi de Cumhuriyetçilerin aldığı senaryo

Bu senaryoda; piyasa oynaklığında bir miktar artış olabilir ancak bu, Donald Trump'ın ilk kez başkan seçildiği 2016'da gördüklerimize benzerlik gösterebilir. Trump'ın kendi görüşünü sürdürüp sürdürmeyeceği önemli bir faktör olarak karşımıza çıkıyor. Yani burada, vergi kesintileri ve yeni gümrük tarifelerinden bahsedebiliriz. Örneğin, Çin'e yüzde 60, dünyanın geri kalanına yüzde 10 ithalat vergi konusunda kampanya taahhütlerini tutup tutmayacağı da merak edilen konular arasında yer alıyor.

Genişletici bir maliye politikası, muhtemelen Federal Rezerv'in faiz indirimi alanını sınırlayacaktır. Bu durum, gelişmekte olan ülkelerin merkez bankalarının yanı sıra gelişmekte olan varlıklar üzerinde de baskı oluşturabilir. Genel olarak bu senaryonun, gelişmekte olan piyasa riskine yönelik iştahı da azaltacağını öngörüyoruz. Öte yandan bu Wall Street’in seveceği bir senaryo olacağı için ABD’de yaşanabilecek risk iştahındaki bir artış, tüm varlık sınıflarını etkileyebilir. Yani hangi etkinin ağır basacağını şimdiden söylemek zor görünüyor.

2)Trump’ın başkan olduğu, kongreyi ise Demokratların aldığı senaryo

Bu senaryoda odağın idari emirlere çevrilmesiyle bir miktar belirsizlik oluşabilir. Yatırımcılar, ticaret cephesindeki her türlü sınırlayıcı eylemi ve varsa yeni tarifelerin uygulanmasını yakından takip edecektir. Böyle bir senaryoda gelişmekte olan varlıklar baskı altında kalabilir ancak etki büyük ihtimalle, ihracat kanalı aracılığıyla ABD ile daha fazla bağı olanları kapsayabilir.

3)Harris’in başkan olduğu, kongrede de Demokratların çoğunluğu aldığı senaryo

Söz konusu senaryo; gelişmekte olan piyasa varlıkları için oldukça olumlu olabilir. Zira bu, yeni gümrük tarifelerinin gelmeyeceği anlamına gelebilir. Üstelik geleceğe yönelik beklentilerde mali konsolidasyon algısı oluşursa FED'in faiz indirimi alanını da genişletebilir. Doların zayıflaması ve gelişmekte olan ülkelerde faiz indirimlerinin devamına yeşil ışık yakılması durumu yaşanabilir. Ayrıca genel anlamda, başta hisse senetleri olmak üzere, yerel para birimindeki varlıklara odaklanarak gelişmekte olan piyasa riskine yönelik iştahta bir artış gözlemlenebilir.

4)Harris’in başkan olduğu, kongreyi ise Cumhuriyetçilerin aldığı senaryo

Bu senaryo, statükonun devamı olasılığını yükselttiği için piyasalarda çok önemli hareketler görmeyi beklemiyoruz.


İş Yatırım Uluslararası Piyasalar Birimi’nden Ahmet Vefa Karabulut’a göre ABD’deki olası seçim senaryoları kapsamında oluşabilecek ekonomik etkiler ise şöyle: