ÖZLEM BAY YILMAZ FATOŞ BOZKUŞ
obay@ekonomist.com.tr fbozkus@ekonomist.com.tr
Ekonomist olarak yaptığımız araştırmaya göre önümüzdeki yıl 50 şirket toplam 80 bin 494 kişiyi işe almaya hazırlanıyor. En çok istihdam artışı planlayan şirketler ise sırasıyla Türkerler Holding, ISS ve LC Waikiki olarak görünüyor.
Tabloları görmek için görsellere tıklayın.
İstihdam seferberliği ile sunulan teşvikler, 2017’de istihdamın artmasına yardımcı oldu. Öyle ki bu yıl teşviklerin etkisiyle 1,5 milyon kişilik ilave istihdam sağlandığı tahmin ediliyor.Geçen hafta teşviklerin istihdamın artmasına ve sürekli hale gelmesindeki etkisine vurgu yapan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bunun için mevcut 11 istihdam teşvikinin önümüzdeki dönemde de sürdürüleceğini belirtti. TOBB’dan +2 istihdam isteyen Erdoğan, üç ve daha az çalışanı olan esnafın da yeni istihdamının maaş, vergi ve prim yükü için “Bir ay senden bir ay devletten” kampanyası başlatacaklarının altını çizdi.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verileri de bu yıl istihdamda ciddi bir artış olduğunu gösteriyor. TÜİK’in en son yayınladığı verilere göre eylül ayında istihdam geçen yılın aynı ayına kıyasla 1,2 milyon artmış durumda.
2018'DE NE OLACAK?
Peki istihdam açısından 2018 yılı nasıl geçecek? Uzmanlar her ne kadar işe alımlarda temkinli bir yaklaşımın sergileneceğini ve süreçlerin normalden daha da uzayacağını söylese de, Ekonomist olarak yaptığımız araştırma istihdam artışı konusunda öne çıkan 50 şirketin toplam 80 bin 494 kişiyi işe alma planı yaptığını ortaya koyuyor.
Yaptığımız araştırmanın sonucuna göre önümüzdeki yıl en çok işe alım yapacak şirket 11 bin 855 kişiyle Türkerler Holding olacak. İkinci sırayı 10 bin kişiyi işe almayı planlayan ISS alıyor. Üçüncü sırada ise 2018’de 8 bin kişiyi işe almayı planlayan LC Waikiki bulunuyor.
2018’de finans sektörünün işe alımlarda durgun bir seyir göstereceği öngörülürken, hızlı tüketim ürünleri pazarında işe alımların her zamanki seyrinde devam etmesi bekleniyor. Öte yandan mobil internet ve e-ticaret gibi sektörler ile perakendede sektörün büyümesiyle birlikte işe alımlarda artış olacak. Telekom sektöründe işe alımların 2017 yılında bazı şirketlerde gerilediğini, bazılarında arttığını, bazılarında da yatay seyrettiğini gördük.
Sektörde bu seyrin 2018 yılında da süreceği öngörülüyor. Öte yandan sağlık ve eğitim sektörlerinde işe alımlarda artış beklenirken, küçük teknoloji şirketlerinde de önceki yıllarda olduğu gibi hareketliliğin devam edeceği tahmin ediliyor.
İS BAŞVURUSUNDA ÖNEMLİ 10 MADDE
1- Aynı şirketin farklı pozisyonlar için olan tüm iş ilanlarına başvuru yapmanız, sizin tam bir hedefinizin olmadığını gösterecektir.
2- Başvuru yaparken göndereceğiniz ön yazının sade ve başvuru yaptığınız ilanın pozisyonuna uygun olmasına dikkat edin.
3- Özgeçmişinizi mutlaka güncelleyin. İlan tarihine en yakın zamanda güncellenen özgeçmişler, filtreleme özelliğiyle başvurularda her zaman en üstte görünürler.
4- Başvuru yapacağınız her farklı pozisyon için uygun özgeçmiş hazırlayın.
5- Özgeçmişinizde yer alan bilgilerin yeterli ve eksiksiz olmasına dikkat edin.
6- Özgeçmiş formunda yer alan önemli bir ayrıntı da fotoğraf. Özensiz, sosyal medya profilinizde kullandığınız fotoğraflar kesinlikle sizinle ilgili yanlış bir ön izlenime neden olabilir. Vesikalık fotoğraf formatında, iş hayatına uygun bir fotoğraf yükleyin.
7- Yapay zekalı robotlar sayesinde CV'lerin otomatik olarak değerlendirildiğini ve kısa listeler oluşturulduğunu unutmayın. Bu noktada adayların kısa özgeçmişler yerine daha detaylı ve doğru anahtar kelimeleri içeren özgeçmişler hazırlaması da önem teşkil ediyor.
8- CV'nizde başarılarınızı net olarak belirtin.
9- Özellikle yeni mezun değilseniz özgeçmişinizi yazmanız da yeterli değil. Dijital ayak izlerine dikkat etmeniz, fikir liderliği ettiğiniz konuların olması, kariyerinizde iyi referanslarla ilerlemeniz ve bunların hepsini iyi paketleyerek sunmanız gerekiyor.
10- Geçmişten gelen ilişkilerin üzerine bir iletişim ve networking stratejisi oluşturmak da önemli. Türkiye'de hala birçok iş tanıdık aracılığıyla bulunuyor. Bunu bilerek hareket etmek çok önemli.
ŞEHİR HASTANESİ ETKİSİ
Araştırmamıza katılan şirketler arasında 2018’de en çok yeni istihdam sağlayacak kurum Türkerler Holding olarak çıktı. Türkerler Holding, 2019’da açılacak üç şehir hastanesi için 9 bin 255 kişiyi almayı planlıyor. YEKA ihalesi kapsamında bin 255 kişiyi alacak olan kurum, enerji yatırımları için de 550 kişiye yeni iş imkanı sağlayacak.
Toplamda holding önümüzdeki yıl 11 bin 855 kişiyi işe almaya hazırlanıyor. Ana iş dalı temizlik, teknik, güvenlik, hazır yemek ve haşere kontrol ve bahçe bakım hizmetlerinde 32 bini aşkın çalışanı bulunan ISS Türkiye, 2018 yılında da yoğun işe alım yapmayı sürdürecek.
İstanbul bölge, Ankara merkezli Anadolu bölge, İzmir merkezli Ege bölge olarak büyümeye devam ettiklerini ifade eden ISS İK Genel Müdür Yardımcısı Serap Özçalıcı, şehir bazında ise özellikle Elazığ, Kocaeli ve Bursa’da ciddi istihdam fırsatları oluşturmayı amaçladıklarını söylüyor.
PERAKENDENİN BEREKETİ
En çok işe alım yapacak şirketlerden olan ve 833 mağazası bulunan LC Waikiki’de bugün 42 bin kişi çalışıyor. Bu yıl 7 bin kişilik işe alım gerçekleştiren şirket, 2018’de ise 8 bin kişiyi bünyesine katacak.
Gelecek yıl yurtiçinde 30, yurtdışında ise 120 mağaza açacaklarını ve işe alımlarını ağırlıklı olarak mağazacılık pozisyonları için yapacaklarını belirten LC Waikiki Yönetim Kurulu Başkanı Vahap Küçük, “Böylece şu anda 1 milyon 250 bin metrekare olan toplam büyüklüğümüz de 1 milyon 500 bin metrekareye çıkacak” diyor.
Migros da 2018’de istihdamda öne çıkacak şirketler arasında yer alıyor. Günde bin 200 iş başvurusu alan Migros’un bugün 45 bin çalışanı var. Çalışanlarının yarısını Anadolu şehirlerinde istihdam eden Migros’un insan kaynaklan direktörü Olcay Yılmaz Nomak, 2017 yılında 5 bin 500 yeni istihdam sağlamışken, 2018 yılında 6 bin 500 yeni istihdam sağlamayı hedeflediklerini belirtiyor.
Nomak, mağazalarla birlikte tedarik, lojistik, mali işler, insan kaynakları, pazarlama, iş geliştirme, bilgi teknolojileri ve iletişim gibi farklı departmanlar için de ihtiyaç olması durumunda işe alım yapıldığını dile getiriyor.
KİMLER ARANIYOR?
Eleman.net’te yayınlanan ilan sayılarına bakıldığında geçen yıla oranla 2017’de yüzde 25’lik artış gerçekleştiğini söyleyen Eleman.net Genel Müdürü Özlem Demirci Duyarlar, işe yerleştirilen eleman sayısının ise yüzde 53 oranında arttığının altını çiziyor.
Bu yıl işe alımlarda özellikle sosyal medya uzmanlığı, iş güvenliği uzmanlığı ve yazılım geliştirme gibi pozisyonlarda talebin artmasını beklediğini ifade eden Duyarlar, “Önümüzdeki birkaç yıl içerisinde inovasyon ve gelişim uzmanlığı, fason yöneticiliği, internet gazeteciliği, mobil uygulama geliştirme, risk yöneticiliği ve iş zekası uzmanlığı gibi mesleklerin yıldızının parlayacağını düşünüyoruz” diye konuşuyor.
Kariyer.net Genel Müdürü Fatih Uysal ise şunları anlatıyor: “Gelecekte müşterisine özel, en doğru hizmeti vermek isteyen şirketler için ‘Big Data’ ve bu datanın doğru analiz edilmesi çok önemli olacak. Datayı doğru anlayan ve yönetebilen yeteneklerin istihdam edileceği ‘Data Analisti’ pozisyonu vazgeçilmez hale gelecek. ‘Yazılım Mühendisliği’ bugün olduğu gibi gelecekte de popüler olacak.”
2018’in dünya genelinde belirsizliğin ve riskin paylaşıldığı bir döneme geçiş yılı olacağının altını çizen Randstad Türkiye Ticari Müdürü Ener Öztürk ise Türkiye’nin de bu genel eğilimden etkileneceğini söylüyor.
Öztürk, esnek işgücü çözümlerinin de istihdama katılmasıyla, özellikle sigorta ve tüm hizmet sektörlerinde bir hareketlilik beklentisi içinde. Ener Öztürk, pozisyon bazlı baktığında tüm IT rollerinde, nitelikli mavi yakada, teknik bilgi gerektiren satış rollerinde yaşanan yetenek açığı sorununun talebi her zaman sıcak tutacağını düşünüyor.
YÖNETİCİ DEĞİŞİMİ SÜRECEK
2015’ten bu yana süren yönetici değişim trendinin 2018’de de devam etmesi bekleniyor. Performansın sorgulandığı bu dönemde iyi yöneticilere ihtiyacın daha da arttığını söyleyen Egon Zehnder Kurucu Ortağı Murat Yeşildere, bu nedenle üst düzey yönetici pazarında istihdam ve aktivitenin geçen yılın oldukça üzerinde gerçekleştiğinin altını çiziyor.
Yeşildere, arayışı tetikleyen güdünün performans artışı olması nedeniyle daha çok gündemlerine gelen pozisyonların genel müdür, CEO, iş birimi ya da ülke yöneticisi gibi tepe yönetim pozisyonları olduğunu anlatıyor.
Ticari sonuçları etkileyeceği düşünülen satış, pazarlama, iş geliştirme, dış pazar açılımı ve büyüme gibi rollerde de talebin yoğun olduğunu ifade eden Murat Yeşildere, 2018’e ilişkin beklentilerini şöyle anlatıyor: “Yönetici seviyesinde işe alımlarda hizmet, enerji, endüstri, inşaat sektörlerinin öne çıkacağını düşünüyorum.
Bankacılık başta olmak üzere finansal hizmetler sektöründe de değişimin süreceği ancak istihdam artışı olmayacağı beklentisi içindeyim. Diğer taraftan özellikle kamunun altyapı yatırımlarının tetikleyeceği istihdamın artacağına inanıyorum. Ticari sorumluluk içeren rollerde arayış sürecektir. Satış, iş ve müşteri geliştirme, uluslararası pazarlarda genişleme, büyüme ve dijitali içeren birçok pozisyonda arayış devam edecektir. Tepe yöneticilerde de değişim sürecektir.”
Egon Zehnder danışmanlarından Burcu Bıçakçı, maliyet odaklı dönüşüm yapabilecek liderlerin, dijital dönüşüm liderlerinin, satış ve pazarlama yöneticileri ve finans yöneticilerinin en çok aranan pozisyonlar arasında olduğunu söylüyor.
PROJE BAZLI YÖNETİM
Son yıllarda matematik ve mühendislik gibi uzmanlıklarının yanına psikoloji ya da sosyoloji gibi sosyal bilimler alanında bir uzmanlığı daha ekleyen hibrit özellikli, diğer bir ifadeyle çift özellikli yöneticilere olan talebin arttığı görülüyor.
Ergene Consulting & HGA Group Türkiye başkanı Murat Ergene, işe alımlarda yaşanan değişimlerden birinin de ‘Y jenerasyonu’ denilen yeni nesil çalışanları yönetebilme becerisine sahip yöneticilere olan ilginin atması olduğunu ifade ediyor. Ergene, yeni dijital çağı anlayan, bu çağa uyum sağlayan, big data denilen pazara ilişkin verileri yorumlayan ve işine uyarlayan yöneticilerin eskiye göre çok daha gözde olduğunu söylüyor.
Murat Ergene, iş dünyasındaki bir başka trendden ise şu sözlerle bahsediyor: “Dünyada proje bazlı yönetim trendi yükseliyor. Dolayısıyla bu projelerde çalışacak insan kaynağının müzakere becerileri önem kazanıyor. Gelecek, değer yaratma becerisi olup aynı anda bu değeri sunma becerisi de olan insanların ve şirketlerin olacak.
Teknoloji yaratmayan, ürün geliştirmeyen, kısaca değer yaratıp yarattığı bu değeri etkili iletişimle satamayan işler ve çalışanlar, akıllı telefonun desktop ürünlerini geri planda bırakması gibi, işgücü piyasasından silinecek.”
UZMANLIK İHRACATI
Türk yöneticilerindeki yurtdışında çalışma iştahının da devam etmesi bekleniyor. Ancak uzmanlar uluslararası şirketler kapsamında “iç transferlerde” doyum noktasına ulaşıldığını düşünüyor.
Bu noktada farklı kanallardan Türkiye dışında çalışmak isteyen yeteneklerin kendi çabaları ile atamalarının devam edebileceği öngörülüyor. Uzmanlığın Türkiye’nin en önemli ihracat kalemlerinden biri olma potansiyeli olduğunu söyleyen Expertera Kurucusu ve CEO’su Alp Sezginsoy, bu konuda şöyle konuşuyor: “Türkiye’nin kurumsal alanda telekom, perakende, otomotiv, lojistik, tekstil ve bazı alanlardaki teknoloji uzmanlıkları küresel ölçekte değer yaratabilecek düzeyde.
Bireysel uzmanlıklarda ise bazı tasarım uzmanlıkları öne çıkıyor. Planlı çalışmamız durumunda bu alanlarda daha fazla uzman ve yönetici transferi yapabiliriz. Expertera olarak bu fırsatlar üzerinde sürekli çalışıyoruz ve Türkiye’nin uzmanlığını daha fazla ihraç etmek istiyoruz.”
YÖNTEMLER DEĞİŞİYOR
Yenibiriş Ürün ve Teknolojiden Sorumlu Genel Müdür Eren Çamlıkaya, işe alım yöntemlerinin tamamen değişeceğini söylüyor. Çamlıkaya, özellikle aday ve başvuru takip sistemlerinin birer mini CRM halini aldığını belirtiyor.
Aday deneyimini iyileştirmenin stratejik öncelik haline geldiği üzerinde duran Çamlıkaya, yapay zeka tabanlı otomatik değerlendirme sistemleri sayesinde ÎK uzmanlarının zaman kazandığının altını çiziyor. Çamlıkaya, konuyla ilgili olarak şunları söylüyor: “Şirketler, aday iletişim sistemleri, programatik reklam yönetimi, otomatik değerlendirme sistemleri için kendilerine donanımlı teknoloji partnerleri seçmek zorundalar.
Bu, adaylar için de büyük bir dönüşüm. Çünkü artık CV‘ler tek tek değerlendirilmiyor. Filtreler sayesinde birçok CV İK‘nın karşısına çıkmıyor bile. Hatta artık bu filtreleri bile İKlar değil yapay zekalar kontrol ediyor.” Odgers Berndtson Türkiye Yönetici Ortağı Ayşe Öztuna Bozoklar, 2018’de performans yönetiminin, dijitalizasyonla gelen değişime ayak uydurmanın ve yetenek yönetiminin öne çıkacak üç ana konu olduğunu ifade ediyor.
Bozoklar, “Orta vadede ise yapay zekalar ile toplantı yapacağımız günler çok yakın. Nasıl ekip olunacak, işbirliği nasıl inşa edilecek? Bütün bunlar ku-rumların hazırlanması gereken stratejik meseleler” diye konuşuyor.
2018'DE İK'NIN GÜNDEMİNDE NELER OLACAK?
1- Liderlik değerlendirme ve gelişim, buna bağlı olarak da potansiyelin etkin ölçülmesi.
2- Bireyler kadar takım etkinliğinin de ölçülmesi ve değerlendirilmeye çalışılması.
3- Transformasyonel liderlik, başta dijital ve endüstri 4.0 gibi yıkıcı değişimlerin İK'ya olan yansımalarının yönetilmesi.
4- Firmaların bordrolu çalışanlar ile dışarıdan gelen yetenekleri birleştirmesi, görevlere yönelik dinamik ekiplerin oluşturulması.
5- Farklı ve yeni yetkinliklerin bir arada çalışması, yeni dönem işlerin ve görevlerin yapılabilmesi. Y ve Z jenerasyonlarının iş yönetimi bilgisiyle harmanlanması.
6- Kaliteli insan kaynağını elinde tutma ve motive edebilme.
7- İnsan kaynağının dijital ortama aktarılması.