SİBEL ATİK
satik@ekonomist.com.tr
Kıran, Kalkavan, Kaptanoğlu, YASA, Diler, Turkon ve İçdaş gruplarının ana hissedar oldukları Dati Yatırım Holding, Bakırköy’de 500 bin metrekare üzerinde yaptığı İstanbul Turizm Merkezi’nde inşa sürecini hızlandırdı. Mega yat limanını kısa bir süre önce açan grup, kompleks içinde inşa edilecek otel, rezidans, alışveriş merkezi ve sosyal alanı kapsayan yaşam merkezinin çalışmalarına da başladı.
Projede yer alacak dört otelden ilki JW Marriott İstanbul Hotel & Conference Center’ın inşaatına başlayan grup, rezidans ve yaşam merkezinin inşaatı içinse yakın zamanda ihaleye çıkacak.
TOBB eski başkanı Fuat Miras’ın başkanlığında, Metin Kalkavan, Gündüz Kaptanoğlu, Bayram Yusuf Aslan, Yalçın Sabancı’nın hissedar olarak yönetiminde yer aldığı Dati Yatırım Holding’in yürütme kurulu başkanı Gökhan Kıran, beş yıl sonra proje tamamlandığında büyük bir eserin ortaya çıkacağını söylüyor. Kıran, 2 milyar dolara yakın bir bütçeyle inşa edilen İstanbul Turizm Merkezi’nin bittiğinde 4,5 milyar dolarlık değer yaratacağını belirtiyor.
Öncelikle adı denizcilikle bütünleşen Dati Yatırım Holding’in son ortaklık yapısından söz eder misiniz?
Çok ortaklı kurumsal yönetim anlayışının başarıyla uygulandığı Dati, 2004’te kuruldu. Özelleştirme ihalesi sonucu kazandığımız Türkiye’nin ilk alışveriş merkezi Galleria, ilk 5 altın çıpalı marina olan Ataköy Marina, 5 yıldızlı Sheraton Ataköy Otel, Ataköy Marina Park ve rezidansları barındıran bu kompleksin yönetimini 2005’te üstlendik. İstanbul’u önde gelen turizm merkezlerinden biri yapmaya dönük İstanbul Turizm Merkezi’ni (İTM) hayata geçirmek üzere çalışıyoruz.
Proje çok eleştirildi. Sonunda nasıl bir iş çıkacak?
Geniş yeşil alanların ve denizin halkın kullanımına açıldığı bir proje olacak. Yaklaşık 500 bin metrekare bir alan üzerinde geliştiriliyor. Projede, alışveriş ve yaşam merkezleri oluşturulurken, Sheraton ve JW Marriott gibi uluslararası konaklama zincirlerinin 5 yıldızlı otelleri ve belki Armani gibi bir markanın isminin olacağı 18 odalı lüks butik otel yer alacak. Bunun yanı sıra yaşam merkeziyle 45 bin metrekarelik bir park, alışveriş sokaklarımız ve yeme içme alanları olacak.
Proje ne zaman tamamlanacak? Yatırım bütçesi nedir?
Uzun süren izinler, hukuki süreçler ve projelendirme çalışmalarının ardından artık projemiz hızlandı. Şu ana kadar mega yat limanı, yeme içme ve diğer alanlara 450 milyon dolar harcandı. Bittiğinde yaklaşık 2 milyar dolarlık bir yatırım bütçesi planlıyoruz.
Bittiğinde nasıl bir değer hesapladınız?
Çok değerli bir eser ortaya çıkacak. Türkiye ve dünyadan misafirlere hizmet verecek. Yaklaşık 200 bin metrekare yeşil alanın yer alacağı projenin içine yayılacak yürüyüş ve bisiklet parkurları, yelken okulu, konser alanları, gerçek anlamda bahçeler yer alacak. Tahminimiz beş yıl sonra 4,5 milyar dolarlık bir proje değerine ulaşacak.
Bu bütçenin finansman boyutunu nasıl hallettiniz?
Öncelikle büyük ölçüde kendini finanse edecek bir yapıyla ilerliyoruz. Yani parça parça ele aldığımız inşaat çalışmalarında öz sermayemizi yüzde 30’larda tutuyoruz. Gerisini uzun vadeli ve yerli bankalar aracılığıyla yapılacak her bir alan için kredilendirmeye gidiyoruz. Marina, otel, AVM, rezidans gibi projelerin her biri kendi içinde finanse ediliyor. Mesela inşaatına başlanacak JW Marriott Oteli 200 milyon dolar bütçeyle yapılacak. Ardından alışveriş sokaklarının yer aldığı yaşam merkezinin ihalesine çıkacağız. Orada da 300 milyon dolar civarında bir yatırım öngörümüz var.
Sheraton Otel, marina ve AVM işletmeciliğinde yer alıyorsunuz. Turizmde yaşanan sıkıntıların size yansıması nasıl oldu?
2016 yılı en kötü yıldı. Otel için yapılan rezervasyonlarda çok fazla iptaller oldu. En çok etkileyen olay ise havalimanı saldırısı oldu. Sanırım birçok insanın geçtiği bir yerde bu olayın yaşanması çok etkili oldu. Sheraton Otel’de 2016’yı yüzde 57 doluluk oranıyla kapattık. Bütçelerimizin çok gerisinde bir ciro ile yılı kapattık. Marina, otelcilik ve AVM işletmeciliği şirketlerimizde gerileme oldu. Hatta marina içinde yer alan ve inşaat alanı içinde kalan bir otelimizi eylül ayında kapatma kararı aldık. Şimdi süreç devam ediyor. Ciro olarak 2016’yı 45 milyon dolar ile kapattık. Bu yıl 50 milyon dolar ciro bekliyoruz.
Yaşanan sıkıntıları göz önüne alırsak, bu yatırım için planları yeniden gözden geçirdiniz mi?
Biz sadece konjonktüre göre yatırım yapan bir grup değiliz. Dolayısıyla turizmde İstanbul’a inanıyorum. İstanbul’da isteyen herkes her şeyi bulabiliyor. Ortadoğu’dan İstanbul’a sağlık turizmi, eğlence, gezme, kütüphaneleri dolaşıp araştırma yapma ya da sadece ibadet için gelen bir kitle var. Bu işte çok daha iyi günler göreceğiz. Ben İstanbul’u 30 yıl önceki Londra’ya benzetiyorum. Londra’da okudum ve orada okurken kaldığım evi beş yıl sonra satın almaya gittiğimde fiyatının 9 kat arttığını gördüm. Bu, 1990-1996 arasında oldu. Sebebi İngilizler değildi, Londra dışından oraya gelip yatırım yapan Çinli, Hindistanlı, Ortadoğulu yatırımcılardı. Biz de buradan ilerleyebiliriz. O nedenle önümüz açık. Gayrimenkulde otel, konut, işyeri anlamında geriye gitme ihtimali görmüyorum.
Atatürk Havalimanı’nın kapanacak olması sizi nasıl etkileyecek?
Buradan havalimanının gidiyor olması bizi çok etkilemeyecek. Çünkü yenisi 30 km’lik bir mesafede olacak. Havalimanının kalkmasıyla civarımız daha da kalkınacak. Yeniden bir inşa süreci başlayacak. Uçuşlar olmadığı için yükseklik konusu da aşılacak. Üstelik 13 bin 500 dönümlük bir alan boşa çıkacak. Bir de buranın üst düzey jetlerin alanı olacağı söylentisi var. Bu durumda da çok iyi olacak. Bizim hitap ettiğimiz kitlenin ulaşımına çok daha önemli bir katkı olacak.