İş dünyasındaki dijitalleşme ve teknolojik dönüşüm, yönetim kademesindeki gençlik rüzgârını da büyütüyor. 40 yaş altı 40 CEO'yu sıraladığımız araştırmamızın bu yılki sonuçları da iş dünyasında güçlenen gençlik rüzgârını gözler önüne seriyor.
SİBEL ATİK
satik@ekonomist.com.tr
Araştırmamızda yer alan yöneticilerin yarısı 35 yaşın altında. Yönettikleri ciro ise 52 milyar TL'ye ulaşmış durumda. Başında oldukları şirketlerde 69 bin kişiyi yöneten genç CEO'lar içinde kadın yöneticilerin sayısı da artıyor.
Genç liderler iş dünyasındaki yükselişlerini sürdürüyor. Üstelik ekonominin içinde olduğu zorluklara rağmen yönettikleri şirketlerin cirolarını artırarak yola devam ediyorlar.
Tabloları görmek için görsellere tıklayın.
Birçoğu kariyer basamaklarına öğrencilik yıllarında atılan ve bugün şirketlerin CEO'luk görevini üstlenen genç yöneticilerin yükselişinde şüphesiz teknolojik gelişim etkili.
E-ticaretten gayrimenkule, gıdadan perakende sektörüne kadar pek çok alanda CEO'luk koltuğuna oturan genç yöneticiler iş dünyasındaki dijitalleşmeyle ağırlıklarını artırıyorlar.
İş dünyasında dijitalleşmenin getirdiği hızla gençleşen yönetim kadrosu, kariyer yolculuğunun ilk basamaklarını çıkmaya başlayan Z kuşağını yönetmek üzere de bir hazırlık olarak düşünülebilir.
KADIN SAYISI ARTTI
40 yaş altı 40 CEO'yu sıraladığımız araştırmamızın bu yılki sonuçları da iş dünyasında güçlenen gençlik rüzgârını gözler önüne seriyor. Araştırmamızda yer alan yöneticilerin yarısı 35 yaş ve altında.
Yönettikleri ciro ise geçen yıl 30 milyar TL iken bu yıl 52 milyar TL'ye ulaştı. Başında oldukları şirketlerde toplamda 69 bin kişiyi yöneten genç CEO'lar içinde kadın yöneticilerin sayısı da artıyor. Geçen yıl altı olan kadın CEO sayısı bu yıl yediye çıktı. Her ne kadar yetersiz olsa da kadın yönetici sayısındaki bu artış geleceğe dair umut veriyor.
Listede dikkat çekici bir gelişme ise yeni girişimler ve e-ticaret alanında yaşanıyor. Bunların bazıları cirolarını paylaşmadığı için listemize giremezken, cirolarını paylaşan isimler ise çıkış hikayeleriyle etkileyici bir başarıya imza atıyorlar.
Listemizde yer alan ve 2018'de 'Yılın İş İnsanları' anketinde 'Yılın Kadın Girişimcisi' seçilen Trendyol'un kurucusu Demet Mutlu bu isimlerden biri. Üçüncü sıradan listemize giren Mutlu'nun 2010 yılında kurduğu Trendyol bugün 16 milyon üyeyi geçti. 4,5 milyar TL cirolu şirket geçen yıl Alibaba Group'tan yatırım alarak dikkatleri üzerine çekti.
AİLE ŞİRKETLERİ DİNAMİZMİ SEÇTİ
Genç yöneticilerin önemli bir kısmı aile şirketine veya kendi girişimlerine kaptanlık ediyor. Listemiz Türkiye'deki aile şirketlerinin gençliğin dinamizminden daha çok yararlanmak istediğini net bir şekilde ortaya koyuyor.
Listemizin ilk sırasında yer alan Mehmet Tara, bunun en iyi örneklerden biri. Mehmet Tara, yaklaşık 14 milyar TL cirolu Enka'nın altı yıldır icra kurulu başkanlığını yürütüyor. Henüz 35 yaşında olan Tara, 30 bin kişilik bir ekibi yönetiyor.
Dedesi Şarık Tara ve babası Sinan Tara gibi genç yaşta sorumluluk alarak büyük işlere imza atmaya devam eden Mehmet Tara, çocukluğundan beri şantiyeleri geziyor. Başarıda ve işi içselleştirmesinde çocukluğundan beri büyükleriyle yaptığı iş seyahatlerinin önemli bir payı olduğunu düşünüyor. Kendisi gibi oğlunu da şantiyelere götürüyor.
28 YAŞINDA DÜMENE GEÇTİ
7,7 milyar TL cirolu Hayat Kimya'nın başında olan Enes Çizmeci ise listemizde ikinci sıradaki yerini koruyor. Beş yıl önce genel müdür olan Çizmeci, bir profesyonel olarak teknolojiye ve yenilikçiliğe önem verdiğini ve dijitalleşen dünyayı yakından takip ettiğini söylüyor.
28 yaşında başına geçtiği Hayat Kimya'nın çağın gereklerine adapte olduğunu anlatan Çizmeci, şirketin dijital kanallardaki varlığını güçlendireceğini belirtiyor. Hayat Kimya'nın global bir oyuncu olarak Asya ve Afrika'da büyümesini devam ettireceğini aktaran Çizmeci, yöneticilik anlayışını ise şöyle özetliyor: "Yöneticilik terimi günümüzde artık sadece iş yönetimi değil insan yönetimi anlamına geliyor.
İyi bir yönetici iyi bir lider olmak, iyi bir takım kurmak ve onu iyi yönetmek zorunda. Bunun için proaktif olmak, amacını her zaman aklında tutarak sorgulayıcı olmak, sahada olmak ve takım oyuncularının her birinin maksimum performansını ortaya çıkarmak gerekiyor. İyi bir performans için ise hem kabiliyetin hem de motivasyonun olması şart."
Henüz 33 yaşında olduğu halde bir devin kaptanlığını yürüten Enes Çizmeci, gençlere kabiliyetlerini geliştirmelerini, motivasyonla-rını yüksek tutmalarını ve iyi bir takım oyuncusu olmalarını tavsiye ediyor.
YAZ TATİLLERİNDE ÇALIŞTI
Kariyer yolculuğu çocuk yaşta başlayan bir isim de Kazım Köseoğlu. Yaz tatillerinde hep çalışan ve bugün 36 yaşında olan Kazım Köseoğlu, Şevket Sabancı'nın torunu ve Esas Gayrimenkul'ün CEO'su.
Lise üçüncü sınıfta iken yaz tatilinde City Farm'ın deposunda çalışan Köseoğlu, yine bir yaz tatilinde Teknosa'nın satış temsilciğini yaptı. Buradaki deneyimlerinin önemine işaret eden Köseoğlu, yeniliklere açık olmanın, teknolojiye yatkın olmanın ve değişime kolay adapte olmanın büyük bir avantaj olduğunu söylüyor.
Erken iş hayatına atılmasının erken yaşta yöneticiliği de getirdiğini anlatan Köseoğlu, bugün önemli bir kısmı yurtdışında olan 2,5 milyar dolar değerindeki gayrimenkul varlığını yönetiyor.
Kuyumculukta 80 yılı geriden bırakan Atasay'da CEO'luk koltuğuna 2015 yılında oturan dördüncü kuşak temsilci Atasay Kamer de aile işinde satıştan pazarlamaya kadar her noktada çalıştı.
Atölyeden mağazacılığa kadar bütün işleri uzun süre izleme imkanı bulan Kamer 28 yaşında göreve geldi ve dört yılda markada önemli değişimlere imza attı. Global marka olma yolculuğunu başlatan ve yurtdışı çalışmalara hız veren Atasay Kamer, bu yıl 870 milyon TL ciroya ulaşmayı planlayan markayı Avrupa, Almanya, İngiltere ve Fransa'nın ardından Asya pazarına da açmayı hedefliyor.
ANADOLU'DA HIZLI ÇIKIŞ
Bu yıl listemizde Anadolu'dan aile şirketlerinin genç yöneticilerinin önemli bir ağırlığı var. Genç CEO'ların sekizi Anadolu merkezli şirketlerde görev yapıyor. Bu isimlerden biri de Kahramanmaraşlı Öksüz ailesinin genç kuşak temsilcisi Sinem Öksüz Dedebayraktar.
Tekstil ile adı özdeşleşen Kipaş Holding'in kağıt sanayiinde de iddialı yatırımları var. Grubun en önemli ikinci iş alanı olan Kipaş Kağıt ise Sinem Öksüz Dedebayraktar'a emanet. Henüz 30 yaşında olan Dedebayraktar, 1,1 milyar TL cirolu şirketin kaptanlığını yapıyor.
Kütahya'dan çıkan Güral Aailesi'nin temsilcisi Harika Güral ise ailesinden emanet aldığı markayı yurtdışında önemli bir noktaya taşıdı. 39 yaşında olan Harika Güral, bugün 60 ülkeye ihracat yapan Güral Porselen'i Türkiye'nin ilk bin ihracatçısı listesine taşımayı başardı.
621 milyon TL cirolu şirketin 66 milyon Euro ihracat geliri var ve Harika Güral bu rakamı daha da yukarılara taşımayı hedefliyor. Güral Porselen CEOsu Harika Güral, "Girişimci olmanın yaşı yoktur. Yeni fikirleri ve yeni iş yapma şekillerini denemekten korkmayın" diyor.
Son yıllarda sıkıntılı bir sürece giren gayrimenkul sektöründe yükselişini sürdüren Nef CEO'su Erden Timur ise 19 patente sahip şirketin başarısının insan odaklı olmasından kaynaklandığını söylüyor.
Girişimci gençlerin mutlaka davaları olması gerek-tiğini ve sadece para için mücadele olmayacağını belirten Timur, işte gelen başarıyı şu sözlerle özetliyor: "Hepiniz genç yaşta milyonlar kazanmak isteyebilirsiniz ancak esas olan milyon kazanmayı amaç edinmeden, insanlara iyi çözümler sunmaktır. Odağınıza insanı alıp böyle düşündüğünüzde ancak o zaman hayal ettiğiniz milyonları kazanabilirsiniz."
KARDEŞLER DE LİSTEDE
Listemize geçen yıl giren Dardanel Genel Müdürü Mehmet Önen, en genç isimlerden biri. 26 yaşındaki kardeşi Ayşe Önen de grup şirketi Dardenia'da genel müdürlük görevini yürütüyor. Mehmet Önen, en büyük hedefinin Dardanel markasıyla yurtdışı pazarda da liderlik olduğunu söylüyor.
Şirket bunun için bazı ülkelerde yoğun iletişim yatırımı yapmaya devam ederken bazı ülkelerde ise lider markaları satın almak için masaya oturmaya hazırlanıyor. Başarılı bir lider olmak için gençlere risk almaktan korkmamalarını öneren Önen, "Ancak alacağınız riski iyi hesaplayın. Her zaman tüm ekibinize karşı adil olun ve sorumluluk verin" diyor.
Kahve Dünyası markasıyla tanıdığımız Altınkılıç Ailesi de iki genç üyesiyle listemizde yer alıyor. Grup şirketlerinden Detay Gıda'nın CEO'su olarak Dilara Altınkılıç Kutmangil, Kahve Dünyası'nın CEO'su olarak da kardeşi 27 yaşındaki Kaan Altınkılıç büyük sorumluluk almış durumdalar.
Kahve Dünyası markası üç yıldır Kaan Altınkılıç'a emanet. Altınkılıç, genç bir CEO olmanın en büyük avantajını sahip olduğu enerji olarak ifade ediyor. 33 yaşındaki Dilara Altınkılıç Kutmangil ise dokuz yıldır bizzat işin başında.
Detay Gıda CEO'su Dilara Altınkılıç Kutmangil, genç yönetici adaylarına şu tavsiyelerde bulunuyor: "Meslek olarak seçtiğiniz iş ne olursa olsun, işin tüm detaylarını ve süreçlerini en alt basamaktan başlayarak öğrenin, her aşamanın bizzat içinde olun.
Ekibinize şirketin vizyonunu, gitmeyi hedeflediğiniz yolu çok iyi anlatın. Uzun yıllar birlikte çalışabileceğiniz güvenilir ve donanımlı ekipler kurun. Süratle hedefinize ulaşmaya odaklanın. Yaptığınız işi aşkla yapın."
MURAT ERGENE / ERGENE CONSULTING GENEL MD.
"DENEYİMLİ BİR AKIL HOCANIZ OLSUN"
"Yeni nesil şirketlerde genç liderler basamakları hızla çıkıyor. E-ticaretteki yeni girişimler ve ekonomideki yükselişleri genç yönetici sayısını da artırıyor. Teknolojiye yakınlar ve daha çevik hareket ediyorlar. Üstelik Z jenerasyonunun yönetimi 50 yaş için çok zor hale geldi.
Artık iş dünyasına girmeye hazırlanan 2000 doğumluları 40 yaş altı CEO'lar elbette daha iyi anlayacaklar. Genç yöneticilerin süreçleri yavaşlatan hiçbir şeye tahammülleri yok. Geleneksel şirketlerde kararlar daha ağır alınırken, yeni nesil şirketlerdeki genç yöneticiler daha hızlı karar alıyorlar ve daha fazla risk almaya da meyilliler.
Tavsiyem, kendi alanlarında başarısız olanlarla konuşsunlar ve iyi ekip kursunlar. Kendilerine çok fazla güvenmesinler ve zayıflıklarını bilip risk algısını yönetmek için 'koç' tutsunlar. Deneyimli bir akıl hocasını yani 'şeytanın avukatı'nı yanlarında tutsunlar."
ZEREN KÜÇÜKBAYINDIR NİKOLİÇ / EY TÜRKİYE KIDEMLİ MÜDÜR
"Y KUŞAĞININ YÖNETİMDE ETKİNLİĞİ ARTIYOR"
"Y kuşağının temsiliyeti iş hayatında artınca X kuşağı iş arkadaşları ve yöneticiler bir hayli zorlandılar. İş hayatında yükselmeye başlayan Y kuşağı yaşam tarzına daha düşkün. İş-hayat dengesi konusunda hassaslar ve bir taraftan da daha fazla sorumluluk, daha 'akıllı' görevler istiyorlar.
Bir kısım X kuşağı yöneticiler genç meslektaşları ile aynı dili konuşmak için eğitimler aldılar. Çokçası da 'Bu eğitimleri Y kuşağına da verseniz keşke de onlar da bizi anlasalar' dediler. Her geçen yıl çatışma artarken güzel bir şey oldu: Y kuşağı artık kendi yöneticilerini çıkarmaya başladı.
Y kuşağı artık yönetim kademelerine çıkıyor ve genç yöneticiler ara kademeleri dolduruyor. Y kuşağı yöneticilerin kuşaktaşları ile anlaşabilmeleri için ne tercümana ne de eğitime ihtiyaçları var. Daha büyüklere tuhaf, imkansız ya da yer yer 'haddini aşmış' gelen Y kuşağı taleplerini yönetmeyi Y kuşağı yöneticileri çok doğal olarak başarıyorlar.
İş dünyasında tüm Y kuşağı istekleri karşılanmasa bile esnek mekanlarda esnek saatlerle çalışmak, koçluk tarzıyla iletişim kurmak daha doğal hale geldi. Her yeni kuşağın bir öncekinden daha açık fikirli, daha yenilikçi olduğu kesin."
MURAT ALSAN / KPMG TÜRKİYE BAŞKANI
"GENÇ LİDER SAYISI ARTMAYA DEVAM EDİYOR"
"Baby boomer, X, Y, Z… Bugünün iş dünyasında başarıyı etkileyen birçok öznel ve çevresel faktör var. Ama bu faktörler arasında çalışanların 'kuşakları' başarıya bakış açısını da belirliyor.
Hangi kuşağa mensup olduğunuz işte yakalayacağınız başarıya da neredeyse yön veriyor. 21'inci Yüzyıl'ın iş yaşamına gençlerin şekil verdiğini rahatlıkla söyleyebiliriz. Yaklaşık 10 yıldır iş hayatında olan ve bir kısmı artık yönetici pozisyonlarında yerini almaya başlayan gençlerin 2025 yılına kadar işgücünün yüzde 75'ini oluşturacağı tahmin ediliyor.
Açık fikirli, pratik, sonuç odaklı, teknolojiyi yakından takip eden ve yeniliklere hızlı adapte olabilen bir topluluktan bahsediyoruz. Sahip oldukları değerler ve hayata bakış açıları iş yapış biçimlerine ve şirket kültürüne birebir yansıyor.
Bütün trendleri, genç dünyanın değişimini artık iş dünyasında çok yakından yaşıyoruz. Türkiye'de de güçlü bir genç lider kadrosu var. Birçok şirket 40 yaş altındaki CEO'lara emanet ediliyor. Bir zamanlar sayıları birkaç olan bu genç liderlerin sayısı hızla artıyor, daha da artacak."