SİBEL ATİK
satik@ekonomist.com.tr
Kastamonu Entegre, Limaş ve Hayat Kimya şirketleriyle geçen yıl 3 milyar dolarlık ciroya ulaşan Hayat Holding, kimyada üç ülkede üç fabrika kurma kararı aldı. 1987'de temizlik kağıdı, deterjan ve hijyen kategorilerinde üretime başlayan ve bugün dokuz ülkede iştiraki olan Hayat Kimya, yeni fabrika yatırımları için Pakistan, İran ve Rusya'yı seçti.
Şirket, Pakistan'da açacağı çocuk bezi fabrikasıyla Güney Asya pazarına girecek. İran ile Rusya'da açılacak yeni fabrikalar ise bu ülkelerdeki ikinci tesisler olacak. Hayat Kimya, bu üç tesis için bu yıl 150 milyon dolarlık yatırım yapacak.
Hayat Kimya Tüketici Grubu Başkan Yardımcısı İbrahim Güler, Pakistan'da başlayan tesis yatırımını bu yıl tamamlamayı planladıklarını söylüyor. Güler, yatırımları başlayan Rusya'daki temizlik kağıdı ve İran'daki deterjan fabrikasını ise gelecek yıl açacaklarını belirtiyor.
Yeni fabrikaların katkısıyla grubun 15 bin olan istihdamı 17 bin kişiye çıkacak. Güler, bölgesel lider ve global aktör olmak üzere yatırımlara devam ettiklerini söylüyor. Şirketin geçen yıl 350 milyon dolarlık ihracat gelirine ulaştığını kaydedelim.
"BEŞ YILDA 15 ÜLKE HAYAL DEĞİL"
Yurtdışında ilk fabrikasını 2005 yılında Cezayir'de açan Hayat Kimya, globalleşme adımlarını sırasıyla İran, Mısır, Rusya ve son olarak Nijerya'da açtığı tesislerle sürdürdü.
Ortadoğu ve Afrika'nın ardından Güneydoğu Asya'da yatırım yaparak global marka olma yönünde çalışmalara devam ettiklerini aktaran İbrahim Güler, önümüzdeki beş yılda 15 ülkede yer almayı hedeflediklerini dile getiriyor.
İbrahim Güler, Molfix markasıyla dünyanın beşinci büyük markalı bebek bezi üreticisi olduklarını, temizlik kağıdında ise Ortadoğu, Doğu Avrupa ve Afrika'nın en büyük üreticisi konumunda bulunduklarını söylüyor.
Güler, "Geçen süreçte altı ülkede tesis açıp üç ülkede de satış ve pazarlama şirketleri kurduk. Böylece dokuz ülkedeki iştiraklerimizle globalleşme adımlarını hızlandırdık. Önümüzdeki beş yıl içinde 15 ülkede yer almamız hayal değil" diyor.
GELİRİN YÜZDE 3'Ü AR-GE'YE
Hayat Kimya, globalleşme hedefiyle farklı ülkelerde devreye aldığı üretim tesislerinde kalite öncelikli çalışıyor. İbrahim Güler, her ülkenin beklentisine ve koşullarına uygun üretimin çok önemli olduğunu söylüyor.
Güler, markalı üretimde girdikleri pazarlardaki global markalarla rekabet-çiliği sağlamanın, lokalde ise kuvvetlenmiş markalarla yarışabilmenin yüksek AR-GE ve yenilikçilik gerektirdiğini belirtiyor. Bunun için de Kocaeli Yeniköy'de 100 milyon TL'ye bir AR-GE merkezi yaptıklarını dile getiriyor.
Geçen yıl Hayat Holding'in gelirlerinin yüzde 50'si yani 1,5 milyar dolarlık ciro Hayat Kimya'dan geldi. Bu cironun yaklaşık yüzde 3'ünü AR-GE çalışmalarına ayırdıklarını belirten İbrahim Güler, sözlerine şöyle devam ediyor: "Yılda 8,6 milyar adetlik bebek bezi üretim kapasitesine sahibiz.
Türkiye, İran, Mısır, Rusya ve Nijerya'daki tesislerimizde yılda 420 bin ton temizlik kağıdı üretiliyor. Böyle bir üretim gücünde AR-GE'nin önemi çok büyük. 100 araştırmacının olduğu AR-GE merkezimiz globalleşme yolculuğunun en önemli ayaklarından biri.
Burada yapılan çalışmalarda Rusya gibi -40 derece sıcaklıkta bir pazarın ihtiyaçları ve ürünlerin pazara uyumu için çalışmalar yürütülüyor. İran'da kuru iklimin, Nijerya'da yüzde 90'lardaki nem ve yüksek sıcaklığın etkilerine göre ürünlerimizi üretiyoruz. Mesela Cezayir'de suyun çok sert olması bizim deterjanlarımızın performansını etkiliyor. AR-GE merkezimiz yaptığı çalışmalarla bize bu sorunlarla baş edecek çözümler sunuyor."
YATIRIMDA YENİ ROTA ASYA
Hayat Kimya, Rusya ve Pakistan'ın ardından Asya'da da yatırımlarını güçlendirmek için fizibilite çalışmalarına devam ediyor. İçinde bulundukları iş kollarında yatırımlara devam edeceklerini belirten İbrahim Güler, yeni tesis yatırımı için yaptıkları saha çalışmalarında öne çıkan pazarlar hakkında şu bilgileri veriyor: "Önümüzdeki süreçte biraz daha Asya ağırlıklı ilerlemek istiyoruz.
Bu noktada Endonezya, Vietnam ve Tayland potansiyeli yüksek üç ülke. Bu ülkelerin kendi iç dinamikleri var. Mesela Endonezya kendi başına bir kıta gibi. 720 milyon nüfusa hitap ediyor. Şu an net yatırım için bir şey söylemek mümkün değil ama bu pazarlarda çalışmalarımız sürüyor."
SANAYİ 4.0 KURULU
Hayat Kimya, dijitalleşme adımlarını da hızlandırmış durumda. Bunun için "Sanayi 4.0 kurulu" oluşturuldu. İbrahim Güler, öğrenen ve gelişime açık fabrikalarla üretim yaptıklarını belirtiyor. Şirket, üst düzey yöneticiler ve bilgi teknolojilerinden isimler olmak üzere toplam altı kişilik bir ekip oluşturdu.
Bu ekiple mesela tuvalet kağıdı üretilirken kağıdın yoğunluğu, çapı ve uzunluğunu anlık ölçüp bilgi verecek yazılımlar konusunda çalışılıyor. Böylece tüketici memnuniyetini artırmanın yanı sıra stabil bir üretim ortamı sağlanması hedefleniyor.