SİBEL ATİK
satik@ekonomist.com.tr
Kağıt sektöründe bir asırı geride bırakmaya hazırlanan Mopak, dördüncü kuşaktan Ruhi Molay'ın yönetiminde yeni yatırım kararı aldı. Dalaman'da ofset baskı ve ambalaj sektörüne yönelik üretim yapacak tesis için ilk adımı atan şirket, 250 milyon dolarlık bu yatırımı üç yıl içinde tamamlamayı hedefliyor. 1926 yılında temelleri atılan Mopak bugün 600 milyon TL ciro ile yoluna devam ediyor.
Türkiye'de üretilmeyen niş alanlara yatırım yaptıklarını söyleyen Mopak CEO'su Ruhi Molay, Dalaman'da devreye aldıkları yatırımı 2009 yılından beri planladıklarını kaydediyor.
Dalaman'ın yanı sıra Kastamonu'da yapılan ek yatırımla 230 milyon dolarlık ithalatın önüne geçeceklerini söyleyen Molay ile şirketin gelecek dönem hedeflerini konuştuk.
Fiyat artışlarıyla gündeme gelen kağıt sektörü için 2020 yılı nasıl başladı?
Türkiye'de kağıt sektörü 1 milyon kişiye istihdam sağlıyor. Ülkemizde 48 adet kağıt fabrikası bulunuyor. Türkiye'de kağıt üretimi 2010 yılında 2,54 milyon ton iken 2019'da 4,36 milyon tona yükseldi. Kağıt ve kağıt ürünleri üretimi her yıl kademeli bir artış eğilimi gösteriyor. Bunun yanında Türkiye'de kağıt tüketiminde de kademeli ve istikrarlı bir artış görünüyor.
Tüketim 6,33 milyon ton sınırlarını aştı. Yıllık 3 milyar dolar bedelle, üretim kapasitemizi aşan miktarı dışarıdan temin ediyoruz. Türkiye'de özel orman plantasyonu, dolayısıyla odun ve selüloz üretimi yok. Sektör açısından bakıldığında 2019 zor geçti. Özellikle kura bağlı artan hammadde maliyeti, tüm yerli oyuncular için global pazarda rekabeti ciddi biçimde zorlaştırdı.
Geri dönüşümde durum nedir?
Türkiye'de kağıt atık geri toplama ve geri dönüşüm konularında iyileşme için önümüzde çok fırsat var. Avrupa'da kâğıt geri dönüşümü bazı ülkelerde yüzde 80-90 arasındayken genel ortalama yüzde 82 civarında. Türkiye'de atık geri kazanımı ve geri dönüşüm oranı kâğıtta yüzde 50 dolayında.
Ancak son dönemde bu konuya eğilindi ve atık geri dönüşümü gibi önemli bir konunun ülke çapında projelendirilmiş olması önemli bir gelişme. Türkiye'de yüzde 20'den fazlası İstanbul'da olmak üzere yaklaşık 500 bin kağıt toplayıcısı olduğu biliniyor. Kağıt toplamanın belediyeler tarafından ele alınmasının ve daha organize, daha sistemli hale getirilmesinin faydalı olacağını düşünüyoruz.
“SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK ANA HEDEF”
"Ben dört nesildir kendini kanıtlamış, Türkiye ve dünyada büyük başarılara imza atmış bir markayı devraldım. Takdir edersiniz ki neredeyse 95 yıllık bir kültürü ve ticari değerleri devam ettirmenin sorumluluğunu almak ve bunu en iyi şekilde yapmak birçok konuda özveri gerektiriyor.
Genç bir yönetici olmak da bu noktada bana yardımcı oluyor. Her zaman enerjik kalabiliyor, dinamik düşünce yapımızla güncel konulara hakim oluyor ve hızlı aksiyon alıyoruz.
Şirket yönetimini devraldığımdan beri yatırımlara hız verdik ve 2020 yılında da kazandığımız bu ivmeyi devam ettirerek yatırımlarımıza odaklanacağız. Bunun yanında, asli hedefimiz elbette Mopak'ın teknik ve ticari sürdürülebilirliğini sağlamak. Bütün gücümüzle buna odaklandık ve çalışmalarımızı yürütüyoruz.Hedefimiz atıksız üretim.”
Peki şirketiniz açısından üretim ve satışta nasıl bir süreç yaşanıyor?
2019'da 300 bin tonluk üretim kapasitemizle yaklaşık 600 milyon TL ciro yaptık. 2019 Mopak açısından çok hareketli ve başarılı bir yıl olarak geride kaldı.
Hedeflerimizi gerçekleştirme yönünde somut adımlar atarak yatırımlarımıza odaklandık. Mopak olarak 94 yıllık tecrübemiz, akılcı kararlarımız ve yerinde aldığımız riskler sayesinde 2020'ye pozitif beklentilerle girdik. Önemli bir yatırım gündemimiz için çalışmalara başladık.
Nasıl bir yatırım gündeminiz var?
2020 bizim için yatırım odaklı bir yıl olacak. Kısa bir süre sonra duyuruları yapılacak olan yeni adımlarımızla global pazarda dengeleri değiştireceğiz. Dalaman'da üretim kapasitemiz iki katına çıkacak ve bu sayede ciromuzun yüzde 40 kadar artacağını öngörüyoruz.
Üretim alanı ne olacak? Ne kadarlık bir yatırım söz konusu?
Temellerini attığımız yatırımla bugün 300 bin ton olan üretim kapasitemiz 800 bin tona çıkacak. Yatırımımız başladı ve üç yıllık süreçte yaklaşık 250 milyon dolarlık bir maliyeti olacak. Yatırıma öz sermaye ile başladık ve hedefimiz böyle ilerlemek. Bu çok yönlü bir yatırım olacak.
Dalaman'da ofset baskı ve ambalaj sektörüne oluklu mukavva cinsi kağıt üreteceğiz. Yüzde 100 geri dönüşüm tesisi olarak üretim yapmasını istiyoruz. Belki biraz da selüloz kaynaklı üretim olabilir ama ilk hedefimiz geri dönüşümle üretime geçmek.
Dalaman'da üretim ne zaman başlayacak?
Önümüzdeki yıl ocak ayında üretime başlayacağız. Bu arada Kastamonu'daki tesislerimizde de ek yatırım yapacağız ve Türkiye'de üretilmeyen bir ürün üreteceğiz. Burada termal kağıt olarak ifade edilen pos kağıtlarını üreteceğiz. Yatırımın tamamlanmasıyla üç ay sonra pos kağıdı Türkiye'de de üretilecek. Sadece bu tesis 172 milyon dolarlık ithalatı engelleyecek. Dalaman'daki yatırımımız ise 58 milyon dolarlık ithalatın önüne geçecek.
E-ticarette var mısınız? Bu alanda bir yatırım ya da planlamanız olacak mı?
E-ticareti yakından takip ediyor, ürünlerimizi doğru konumlandırmak adına kendi alanlarında en başarılı e-ticaret satış noktalarıyla yaptığımız iş ortaklıkları ile yol alıyoruz. Yatırımlarımızı e-ti-caret sitelerindeki varlığımızı sürdürülebilir kılmak adına pazarlama çalışmalarımızı desteklemek üzere planlıyoruz.
Şirketin yurtdışı girişimlerinden söz eder misiniz? İhracatta hangi noktaya ulaşınız?
Mopak defterleri Kemalpaşa fabrikasında üretiliyor ve iç piyasadaki ihtiyacın yüzde 57 kadarını biz karşılıyoruz. Yıllık ortalama 10 bin ton olan satışımızın bir kısmı da ihracata gidiyor. Defterin yanı sıra diğer ürünlere de bakıldığında toplam satışlarımız içinde ihracat yüzde 50 civarında bir paya sahip.
Geçen yıl 46 ülkeye ihracat yaptık. Yurtdışında yeni pazarlarla büyürken, Türkiye'de ise niş alanlara yatırım yaparak büyüme stratejisiyle ilerliyoruz. Üretilmeyen ürünlere yönelik yatırımlarımız sürecek. Bunu yaparken de şirket olarak özellikle sürdürülebilirlik ve çevreci bir yaklaşımla üretim yapacağız. Sektörde bu anlamda bir ilke imza attık ve geçen yıl karbon ayak izi sertifikası aldık.