2022'de öne çıkacak 10 trend: Uzaktan, esnek çalışma sürecek mi?

18 Ocak 2022
Ayşegül Sakarya Pehlivan asakarya@ekonomist.com.tr

2021 yılında İnsan Kaynakları (İK) departmanları dijital dönüşüm, evden ve hibrit çalışma modellerinin altyapı çalışmalarına odaklandı. Önümüzdeki dönemde şirketler ileri İK analitiğine yönelik yatırımları artırmaya da yönelecek.

26 Aralık 2021 – 08 Ocak 2022 tarihli sayıdan.

Yeni normale alışmaya çalıştığımız 2021, çalışma hayatı için de adaptasyonla geçti. Evden ve hibrit çalışma modelleri iş trafiğini değiştirdi. Dijital dönüşüme uyum sağlamak şirketlerin bir numaralı konusu olmaya devam eti.

Bu dönem, iş modellerinin değişmesi ve buna bağlı olarak da yeni beceri ihtiyaçlarını gündeme getirdi. İnsan kaynakları profesyonellerinin odağında da organizasyonları için kritik olan becerilerin belirlenmesi ve çalışanlardaki beceri açığının ölçümlenmesi ve geliştirilmesi konuları ağırlıklı olarak yer alıyor.

Bu kapsamda şirketler, yeni çalışma yöntemleri kapsamında organizasyonları için kritik olan becerilerin belirlenmesi ve tanımlanması, beceri açığına yönelik olarak yol haritası sunulması çalışmalarına odaklandı.

Araştırmalar; analitik düşünme ve inovas-yon, eleştirel düşünme, yaratıcılık ve problem çözme ve ileri teknolojiye dayalı becerilerin öneminin arttığını gösteriyor.

Mercer Türkiye CEO'su Dinçer Güleyin, "Tüm bu gelişmeler, insan kaynakları profesyonellerinin, çalışanlardaki beceri açığının (skill gap) ölçümlenmesi ve buna yönelik olarak yeni becerilerin geliştirilmesi (reskilling) konularını ana gündemleri olarak belirlemesine neden oldu" diyor.

Bununla birlikte şirketler beceri bazlı ücretlendirme ve ödüllendirme, şirkete özel olarak insan kaynakları dönüşüm süreçlerinde yol haritası oluşturmaya çalışıyor.

DİJİTAL DÖNÜŞÜM ETKİSİ


Mercer'ın '2021 Türkiye Dijital Dönüşüm ve İş Gücü Beceri Gelişimi Araştırması'na göre; pandemi süreci ile hızlanmış olan dijital dönüşüm iş gücünün geleceğini büyük ölçüde etkiledi ve etkilemeye de devam edecek. Bu dönemde yeni iş kolları ortaya çıkarken, bazı iş kollarına ise artık ihtiyaç duyulmayacağı görüldü.

Talep artan işler arasında; bilgi güvenliği, bilgisayar ve matematik mühendisliği, veri analizi ve AI& makine öğrenmesi, talebin azaldığı işler arasında ise ofis idari işler, muhasebe, danışma, ulaşım, üretim ve inşaat yer alıyor.

Tüm bu değişim süreci üst yönetime de yansıdı. Yaşadığımız pandemi süreci ve geride bıraktığımız 2021 yılı, şirketlerin ve holdinglerin daha vizyoner olmasını zorunlu kıldı.

Bu nedenle de değişen ihtiyaçlara cevap verebilecek farklı stratejiler doğrultusunda, genel müdür ve genel müdür yardımcısı gibi üst düzey kadroların yeniden yapılanmasına vesile oldu. Bunun yanı sıra özellikle mali işler, İK ve teknoloji fonksiyonlarında değişim ve kültür yönetimini üstlenecek yeni yöneticilere her zamankinden daha çok ihtiyaç duyuldu.

Pandemi öncesinde, finansal kuruluş ve telekomünikasyon şirketlerinde gerçekleşen dijital dönüşüm projeleri; son dönemde çok daha geniş çapta, özellikle de endüstriyel gruplarda uygulanmaya başladı.

MY Executive Kurucu Ortağı Müge Yalçın, "Dijital strateji direktörü taleplerine cevap verirken karşılaştığımız zorluklar arasında iki başlık öne çıkıyor.

Birincisi; şirketlerin bu görev tanımını yeni oluşturmalarından dolayı gelecek kişiden beklentilerinin çok yüksek olması. İkincisi ise bu konuda piyasada aranan kriterlere uygun tecrübe sahibi yöneticilerin sayısının azlığı" diyor.

UZAKTAN ÇALIŞMA KALICI OLACAK


Pandemiyle hızla hayatımıza giren evden ve hibrit çalışmaya yönelik çalışmalar İK'nın gündemini meşgul etmeye devam etti. Şirketlerin yüzde 75'i uzaktan çalışmanın iş verimliliğini pozitif yönde iyileştirdiğini belirtiyor. Dolayısıyla evde verimli çalışmaları için şirketler personeline gerekli ortamı sağlamak amacıyla birçok alanda onlara destek olmaya başladı.

Halen ülkemizde şirketlerin yüzde 45'inden fazlası uzaktan çalışmayı kalıcı hale getirmeyi hedefliyor. Ergene Consulting &HGA Group Başkanı Murat Ergene'ye göre bu veriler ışığında iş dünyasının ana gündemi şu oldu: Uzaktan çalışanların verimlilikleri nasıl olacak? Nasıl takip edilecek? Ofise gelen daha mı fazla öne çıkmış olacak? Ergene, bu soruların cevaplarını bulmak isteyen şirketlerin ileri İK analitiği sistemlerine yatırım yapacağını belirtiyor.

ESNEK EKONOMİ BÜYÜYECEK


2022 yılında e-ticaretle ilgili tüm meslekler, tedarik zinciri, tarım ve çevre mühendisliği, yazılım geliştirme, bio-teknoloji, yapay zeka ve makina öğrenmesi ile veri analistliği ve dijital pazarlama gibi mesleklerin ön plana çıkması bekleniyor. Önümüzdeki dönemde esnek ekonominin şirketlerin gündemini daha fazla meşgul edeceği öngörülüyor.

Turkcell gibi öncü şirketler bu alanda çalışmalara başladı bile. Freelance usulde kısa süreli projelerde rol alarak hayatını idame ettiren kişilerin yarattığı esnek ekonominin (Gig Economy) büyümesi bekleniyor. Murat Ergene, örneğin yazılım alanında bir yeteneği sadece Turkcell'in değil aynı anda 1-2 şirketin daha kullanacağını söylüyor.

Part-time çalışmanın artması bekleniyor. Şirket bünyesindeki çalışan deneyimi departmanları kritik önemdeki diğer bir birim olarak öne çıkacak. Organizasyonel gelişim departmanları da aynı şekilde şirketin önemli fonksiyonlar üstlendiği birimlerden biri olacak.

FEYZA NARLI / MANPOWERGROUP TÜRKİYE CEO'SU “İK ANALİTİĞİNDE GİDİLECEK YOL ÇOK”


“Şirketler için İK süreçlerinin dijitalleşmesi verimliliğin arttığı bir ortam yaratmak açısından çok önemli.
Bu kapsamda önümüzdeki yıllarda İK analitiği ile kurum ve kuruluşların çalışanlarının performansını doğru araçlarla takip etmesi, artırmasını ve yüksek performanslı çalışanlarını şirketlerinde tutabilmeleri açısından çok kritik.

Şirketlerin yüzde 86'sı İK'da sadece raporlama özelliklerini kullanıyor, ileri analitik olanaklarından yararlananların oranı yalnızca yüzde 14 ve burada hala gidilebilecek çok yol var diyebilirim.”

2022’DE ÖNE ÇIKACAK 10 TREND


1- Uzaktan çalışma ve hibrit modeller üzerine çalışmalar devam edecek.
2- Çalışan deneyimini artırmaya ve iyileştirmeye yönelik projeler artacak.
3 -Hızlı otomasyon-yapay zekâ teknolojilerine yönelik yatırımlar artacak.
4- Ayrıca yeni yetenek modellerinin şekillendirilmesi, örneğin beceriye dayalı yetenek stratejileri (beceri bazlı ücretlendirme ve ödüllendirme) konuları şirketlerin gündeminde olacak.
5- Şirket bünyesindeki çalışan deneyimi departmanları kritik önemdeki diğer bir birim olarak öne çıkacak.
6 -Talep artan işler arasında; bilgi güvenliği, bilgisayar ve matematik mühendisliği, veri analizi ve AI& makine öğrenmesi, talebin azaldığı işler arasında ise ofis idari işler, muhasebe, danışma, ulaşım, üretim ve inşaat yer alıyor.
7- Çalışanlara uzaktan eğitim vermek kritik başarı faktörü olmaya devam edecek. Dolayısıyla online çalışanları daha iyi görecek ve değerlendirecek sistemlerin kurgulanması, modüler prim ve ödüllendirme sistemlerinin geliştirilmesi ana gündem konularından biri olmayı sürdürecek.
8- Klasik İK yaklaşımları yerine daha esnek ve daha çevik İK yaklaşımları daha fazla şirket tarafından benimsenecek.
9-Freelance usulde kısa süreli projelerde rol alarak hayatını idame ettiren kişilerin yarattığı esnek ekonominin (Gig Economy) büyüyecek.
10- Şirketlerin çalışanlarının performansını doğru araçlarla takip etmesi, artırmasını ve yüksek performanslı çalışanlarını şirketlerinde tutabilmeleri açısından çok kritik. Bu noktada İK analitiği kullanımı önem kazanacak.