2022 yılı KOBİ destekleri - KOBİ'ler için hangi destekler var?

30 Ocak 2022
ARAM EKİN DURAN eduran@ekonomist.com.tr

Türkiye ekonomisinin ana gövdesini oluşturan KOBİ'ler için 2022 yılı zorlu bir yıl olacak. Bir yandan yüksek enflasyonun etkisi ile artan üretim ve hizmet maliyetleri, diğer yandan asgari ücretteki yüzde 50 artış, küçük işletmelerin bu yıl büyümelerini aşağıya çekecek tehlikeler barındırıyor.

KOBİ Girişim Ocak 2022 tarihli sayıdan

Bu noktada özellikle kamu eliyle KOBİ'lere sağlanacak destekler, hayati önem taşıyor. Başta Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) olmak üzere, 2022 için açıklanan hibe ve destek programları, KOBİ'ler için can suyu olacak.

Kapak dosyamızda, 2022'de KOBİ'ler için sağlanacak destekleri, desteklerden faydalanma şartlarını sizin için derledik. Yeni yıl, KOBİ’ler için zorlu maliyet koşulları ile geldi. 2021 yılını tüketici enflasyonunda yüzde 36 ile kapatan Türkiye, üretici enflasyonu tarafında ise yüzde 80’lere dayanarak tarihi bir rekor kırdı.

Bu durum, önümüzdeki aylarda ürün ve hizmet fiyatlarına yeni zamlar olarak yansıyacak. Öte yandan elektrik ve doğalgaza yapılan zamlar ve benzin fiyatlarında görülen artışlar da küçük işletmelerin üretim maliyetlerinde çok ciddi bir ağırlık yaratacak.

Böylesi bir ortamda üretim ve ihracat yapmak veya hizmet üretmek her zamankinden daha zor olacak. 2022 yılının olumsuz koşullarından en hafif şekilde etkilenmek için, KOBİ’lerin kamu tarafından verilen destek ve hibeleri yakından takip etmesi büyük önem taşıyor.

KOBİ’lere verilecek desteklerde ilk sırayı her zamanki gibi Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) çekiyor. KOSGEB Başkanı Hasan Basri Kurt, yeni yılın ilk haftasında mikro ve küçük ölçekli işletmeler yönelik olarak başlatılan hızlı destek programının yeni etabını anlattı.

KOSGEB Mikro ve Küçük İşletmelere (MKİ) Hızlı Destek Programı’nın amacı; MKİ’lerin salgın şartlarında faaliyetlerini sürdürmelerinin ve geçmiş dönem ortalama istihdam seviyelerini koruyarak yeni personel istihdam etmelerinin sağlanması olarak belirlenmiş durumda.

KOSGEB Başkanı Kurt, programın ilk iki fazından yararlananların da bu yeni aşamadan faydalanabileceğini söyledi.
Kadın işletme sahiplerine her ilave istihdam için 110 bin lira geri ödemeli destek vereceklerini vurgulayan Kurt, “Alınan personel çeşitli nedenlerle ayrılabilir.

Mikro ve küçük işletmeler, aynı şartları taşıyan yeni bir personel ile devam edebilirler. SGK Kaydından gördüğümüzde yarısını hesaba yatıracağız" dedi. Kurt’un verdiği bilgilere göre, 2022 yılında hayata geçirilecek KOBİ destek programları şöyle olacak:

İSTİHDAM KRİTERİ


Küçük ve mikro işletmelerin bir önceki yıla göre istihdamlarını düşürmemek kaydıyla artı bir istihdamlarına ve bunun da yeni mezun üniversite, teknik lise, meslek lisesi mezunu olması kaydıyla 100 bin liralık bir destek verilecek. Genç, yeni mezun ve kadın istihdamını önceliklendiren 3’üncü fazda, belirlenen sektörlerde faaliyet gösteren işletmeler, 1981 ve sonrası doğumlu, daha önce hiç çalışmamış veya son 3 yılda 6 aydan fazla çalışmamış olan yeni personeli istihdam edebilecek.

KAPSAM GENİŞLEDİ


Daha önce sadece imalat sanayi ve teknoloji alanıyla, yani start-up’larla limitli olan destekler, çok geniş bir alana yayıldı. Şu anda lokantadan perakende mağazalara kadar genişlemiş oldu. İmalat sanayi içerisinde teknoloji firmaları, teknopark firmaları da yine programın içinde yer alacak.

SÜREÇ NASIL İŞLİYOR?


KOBİ’ler taahhüdünü yaptıktan sonra mikro 2, küçük işletmeler için de 5 personele kadar bundan faydalanabilecekler. Bu taahhüdü verdikten sonra sigorta girişi yapılması gerekiyor. Sigorta girişi başladığı anda, desteğin yarısı serbest bırakılıyor. Mikro bir işletme 2 kişi istihdam ederse 100 bin TL, şirket hesabına yatırılıyor. Sigorta gün sayısı üzerinden devam etmişse 6. ayın sonunda ikinci 100 bin TL serbest bırakılacak.

NASIL BAŞVURULUR?


KOBİ’ler desteklerden faydalanmak için KOSGEB’e internet sitesi üzerinden başvuracak. Sistem şirketleri e-devlete yönlendirecek. E-Devlet üzerinden herhangi bir evrak istenmeden başvuru alınacak.

GENÇ İSTİHDAMI


Türkiye’de pandemiden en fazla etkilenen alanlardan bir tanesi de genç istihdamı. İstihdam rakamları ve pandemi önceki döneme artık geldi. Ancak bu işte tecrübe arama veya işte şu vasıf daha önce başka bir işte çalışmış olmak gibi şartları elemine etmek üzere, son 3 yılda 6 aydan fazla sigorta girişi olmayan birinin çalıştırılması talep ediliyor.

PERSONELİN SİGORTA SÜRESİ


KOSGEB, bu destekle 7 bin kişiye istihdam sağlamayı hedefliyor. Bu paket tamamlanana kadar destek devam edecek. Şirketler işe başladığı kişi ile devam edemezse, destek sona ermeyecek. Aynı şartlarda yeni bir isim işe alıp devam edebilecekler.

İŞLETME SAHİBİ KADINSA


Sadece kadın istihdamına değil, aynı zamanda işletme sahibi kadınsa destek miktarında yüzde 10’luk artış uygulanacak.

GERİ ÖDEME NASIL OLACAK?


Destek paketi iki yıl boyunca ödemesiz bir paket olarak tasarlandı. İki yılın sonunda işletmeler dörder aylık altı taksitle yani 24 ayda geri ödeme yapacak. Geir ödemede herhangi bir faiz uygulanmayacak. 200 bin lira aldıysa 200 bin TL olarak ödemesini yapacak.

DAHA ÖNCE YARARLANANLAR


Önceki fazlardan faydalanan bütün KOBİ’lerimiz bu üçüncü fazdan da faydalanabilirler. Öyle herhangi bir ayrım herhangi bir onları bundan mahrum etme gibi bir durumumuz yok. Onlar da bu destek paketinden eğer istihdamı artırmak istiyorlarsa genç bir istihdam oluşturmak istiyorlarsa rahatlıkla faydalanabilecekler.

İTÜNOVA’DAN KOBİ’LER İÇİN ‘YEŞİL’ DESTEKLER


İTÜNOVA Teknoloji Transfer Ofisi (TTO) de KOBİ'ler için yeni bir destek programı açıkladı. Program ile KOBİ ölçeğindeki firmaların Ar-Ge kapasitesinin geliştirilmesiyle gereksinim duyulan teknoloji alanlarında yerlileşmenin artması, teknoloji ve ürün geliştirme yetkinliğinin artması, proje çıktılarının ekonomik büyümeye katkı sağlaması, kamu kaynaklarının ülke ihtiyaçları ve ulusal hedeflere yönelik etkin kullanımının sağlanması hedefleniyor.

Çağrılar kapsamında, “Çağrıya Özel Şartlar" dokümanında yer alan linklerde belirtilen öncelikli Ar-Ge ve Yenilik konuları ile Avrupa Yeşil Mutabakatına Uyum Kapsamındaki Öncelikli Ar-Ge ve Yenilik Konularında sunulan projelere öncelik verilecek.

Programın amacı ve ayrıntıları şöyle:

Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler (KOBİ) ölçeğindeki kuruluşların desteklenen projeler ile firmaların,

  • Rekabet güçlerinin ve ihracat kapasitelerinin artırılması,

  • Ortak ya da tek başına sistematik Ar-Ge ve yenilik projeleri yapabilme yetkinliğinin kazandırılması,

  • Proje esaslı araştırma - teknoloji geliştirme ve yenilikçilik faaliyetlerinin desteklenmesi,

  • Ar-Ge nitelikli yenilik faaliyetleri yapmaya özendirilmesi,

  • Ar-Ge ve yenilikçilik kültürünün yerleşmesine ve yaygınlaşmasına katkıda bulunulması amaçlanmaktadır.


DESTEK KALEMLERİ


a) Personel giderleri,

b) Seyahat giderleri,

c) Alet, teçhizat, yazılım ve yayın alım giderleri,

d) Malzeme ve sarf giderleri,

e) Yurt içi ve yurt dışı danışmanlık hizmeti ve diğer hizmet alım giderleri,

f) Ar-Ge kurum ve kuruluşlarına yaptırılan Ar-Ge hizmet giderleri.

BAŞVURU TARİHLERİ



  • 1501 Programı İçin;


03 Ocak 2022 - 04 Mart 2022

Ön Kayıt Başvurusu Son Tarihi: 21 Şubat 2022

  • 1507 Programı İçin;


03 Ocak 2022 - 02 Mart 2022

Ön Kayıt Başvurusu Son Tarihi: 21 Şubat 2022

DESTEK ÜST LİMİTİ



  • 1507 Programı Kapsamında: 600.000

  • 1501 Programı Kapsamında: Limitsiz Destek oranı her iki program için de %75'tir.


“SON BAŞVURU TARİHİ 31 MART 2022”


Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Mikro ve Küçük İşletmelere Hızlı Destek Programı'nın yeni aşamasının detaylarını şöyle anlatıyor: “Nisan ayında pandemiden etkilenen Mikro ve Küçük İşletmelere Hızlı Destek Programı başlattık.

Programın yeni fazında imalat sektörünün yanı sıra salgında gelir kaybı nispeten yüksek olan pek çok hizmet ve ticaret sektörünü de programa dahil ettik. Son 12 aydaki ortalama istihdamını koruyan işletmeler, 12 ay boyunca çalıştırma taahhüdü verdiği her bir personel için 100 bin TL'lik geri ödemeli destek alacak Mikro işletmeler 2, küçük işletmeler de 5 personele kadar bu fırsattan yararlanabilecek.

İşletmeler, desteği aldıktan sonra 24 aya boyunca ödeme yapmayacak Sonraki 24 ayda eşit taksitlerle faizsiz ve komisyonsuz olarak KOSGEB'e ödeme yapacak. Başvurular e-Devlet üzerinden alınmaya başlandı. Son başvuru tarihi, 31 Mart 2022. Destek kapsamında olan işletmelerimizi bu imkandan yararlanmaya davet ediyorum."

KOSGEB’İN DİĞER DESTEK PROGRAMLARI



  • Geleneksel Girişimci Destek Programı: Bu destek programının amacı girişimcilerin kurduğu yeni işletmelerin hayatta kalma oranının arttırılmasını sağlamaktır. Tamamen geri ödemesizdir. Kuruluş aşamasında gerçek kişilere 5 bin, sermaye şirketi işletmelere 10 bn TL destek verilir.
    Üç yıla kadar ve sonrasında çalışmaya devam eden şirketlere 5 -20 bin TŞ arasında performans desteği de verilir.

  • İleri Girişimci Destek Programı: Bu destek programının amacı ülkemizin stratejik öncelikleri doğrultusunda belirlenen sektörlerde girişimcilerin kurduğu yeni işletmelerin hayatta kalma oranının arttırılmasını sağlamaktır. Tamamen geri ödemesizdir. Orta-yüksek teknoloji seviyesinde faaliyet gösteren işletmelere 200 bin TL, yüksek teknoloji seviyesinde faaliyet gösteren işletmelere 300 bin TL makine, teçhizat ve yazılım desteği verilir.

  • İş Planı Ödülü Destek Programı: Bu destek programının amacı girişimcilik ekosisteminde yer alan aktörler ile işbirliği sağlanarak girişimcilerin iş kurma ve yürütme konularında teşvik edilmesi için girişimcilik konulu yarışmalar sonucu başarılı bulunan iş planlarının/ iş modellerinin/iş fikirlerinin ödüllendirilerek hayata geçirilmesini sağlamaktır.Yükseköğretim kurumları ile gerçekleştirilen yarışmalarda ilk üçe girenlere 15-25 bin TL arası, Yurtiçi/yurtdışı kurum/kuruluşlar tarafından düzenlenen yarışmalarda İlk üç için toplamda 100 bin TL'ye kadar, KOSGEB tarafından düzenlenen iş planı ödülünde ilk üç için
    toplamda 100 bin TL'ye kadar destek verilir.