SİBEL ATİK
satik@ekonomist.com.tr
Pandemi sürecinde önemi bir kez daha anlaşılan tarım sektöründe, 2021 yılı için açıklanan destek bütçesinde artış olmadı.
22 milyar TL olarak açıklanan desteklerden bitkisel üretimi artırmaya yönelik sertifikalı tohum ve fidan desteği, hububat ve bakliyatta fark ödemesi desteği ile kırsal kalkınma amaçlı tarımsal desteklerin bütçeleri 2021 yılında en fazla artış öngörülen destek kalemleri olarak dikkat çekiyor.
Fakat 2020 ile aynı olan 22 milyar TL'lik destek bütçesi, sektör temsilcileri tarafından döviz bazlı ithalat girdisi ve enflasyon nedeniyle yetersiz bulundu.
Pandemi sürecinde ürünlerin ekimi, hasat, ulaştırma, üretim hattında ve gıda zincirinin devamlılığını sağlamada başarılı olunurken, özellikle tarımsal üretimin belli alanlarında ise krizin etkileri kendini gösterdi.
Restoranlar ve otellerin kapalı olması ve hafta sonları ilan edilen sokağa çıkma yasakları özellikle sebze gibi gıdaların tüketimi ve satışında düşüşe neden olurken meyve, bakliyat gibi ürünlerde ise artış oldu.
YÜZDE 4,6'LIK BÜYÜME
Pandemi sürecinin zorluklarına rağmen, tarımsal üretimde artış beklendiğini aktaran FAO Türkiye Temsilci Yardımcısı Dr. Ayşegül Selışık, sektörün yıl sonu büyüme oranının yüzde 4,6 olacağının tahmin edildiğini dile getiriyor.
Ürünler özelinde bakılırsa, TÜİK verilerine göre bitkisel üretim tahminlerinde bu yıl iklim koşullarının da olumlu seyretmesi nedeniyle buğday üretimi geçen yıla göre yüzde 7,9 oranında artarak 20,5 milyon ton olacak.
Arpa üretiminde yüzde 9.2, çavdar üretiminde yüzde 3,2, yulaf üretiminde yüzde 17 oranında artış olacak. Yine TÜİK'e göre 2020 için meyvelerde yüzde 7.3, baklagillerden kırmızı mercimek üretiminde ise yüzde 6,8 oranında artış olacak. Ayçiçeği, pamuk üretimi ve belli sebzelerde ise azalış söz konusu.
ORGANİK TARIMDA ARTIŞ
Organik tarım ve iyi tarım desteklerinde geçen yıl yapılan önemli kesintiler tepki çekerken, bu yıl ise organik tarımda birinci kategoride destek miktarı artırıldı.
Organik tarım yapan çiftçilere desteklemeler ürün sertifikasına göre ödeniyor. Üç kategoride ödenen organik tarım desteğinde sadece birinci kategoride üretim yapanlara dekara 70 TL destek verilirken bu rakam 100 TL'ye çıkarıldı.
HÜSEYİN DEMİRTAŞ TÜRKİYE ZİRAATÇİLER DERNEĞİ (TZD) GENEL BAŞKANI
“ÇİFTÇİNİN BORCU 121 MİLYAR TL’NİN ÜZERİNE ÇIKTI”
"Üretim için yeterli kaynağa sahip olmayan çiftçi, destek alamadığında bankalara borçlanıyor. Çiftçilerin bankalara olan kredi borçları, 121 milyar TL'nin üzerine çıktı.
Bu borcun, 35,5 milyar TL'si kısa vadeli, 81 milyar TL'si orta ve uzun vadeli, 5,3 milyar TL'si ise takipteki kredilerden oluşuyor. Bu da kısa vadede üreticilerin ödemesi gereken borç miktarının desteklemeler için ayrılan fonun neredeyse iki katına yaklaştığını gösteriyor.”