DR. ORHAN KARACA
okaraca@ekonomist.com.tr
2014’ün aynı ayında ihracat 13,1 milyar dolar, ithalat ise 21,8 milyar dolar düzeyindeydi. Buna göre aralık ayında ihracat yüzde 10,1, ithalat ise yüzde 18,1 düşüş gösterdi.
Aralık ayı verilerinin açıklanmasıyla dış ticarette 2015 yılı bilançosu da belli oldu. 2015’in tamamındaki durum da aralık ayındaki gibi. Yani hem ihracatta hem de ithalatta önceki yıla göre düşüş var. 2015’te ihracat yüzde
8,6’lık düşüşle 157,4 milyar dolardan 143,9 milyar dolara indi.
İthalat da yüzde 14,5’lik düşüşle 242,2 milyar dolardan 207,1 milyar dolara geriledi. İthalatın ihracattan daha fazla gerilemesi nedeniyle 2015’te dış ticaret açığı da düşüş gösterdi. Bu durum cari açığa da düşüş olarak
yansıyacak.
2015’te dış ticarette yaşanan düşüşte fiyat hareketlerinin rolü var. Petrol ve emtia fiyatlarındaki düşüş özellikle ithalat faturasına olumlu yansıdı. Ancak bu düşüşte reel gelişmelerin etkisi daha büyük. Avrupa’da bir türlü canlanma yaşanamaması, Rusya’daki resesyon ve komşu ülkelerdeki çatışmalar 2015’te ihracatı olumsuz etkiledi. Türkiye ekonomisindeki yavaş büyüme de ithalatta düşüş getirdi.
2015’te biraz daha fazla düşüş olsa da, dış ticarette durum esasında dört yıldır aşağı yukarı böyle seyrediyor. Küresel ekonomideki durgunluk yüzünden ihracat dört yıldır yerinde sayıyor. Türkiye ekonomisindeki yavaş büyüme ise ithalatın yükselmesini önlüyor.