22 Ağustos – 4 Eylül 2021 tarihli sayıdan
SİBEL ATİK
satik@ekonomist.com.tr
Alkollü içecek pazarının en büyük oyuncularından biri olan Mey Diageo, pandemi sürecinin zorlu koşullarında işletmelerden alacağı 160 milyon TL'lik borcu erteledi. Bu süreçte kârlılık değil dayanışmanın öne çıktığını dile getiren Mey Diageo CEO'su Levent Kömür, iş ortağı olarak gördükleri işletmelerin kapanma sürecindeki yaralarına destek olmak için çalıştıklarını belirtiyor.
Bu nedenle vadeli çalışan sektörde alacaklarını ötelediklerini dile getiren Kömür, zor durumdaki işletmeler destek olmaya devam edeceklerini söylüyor.
Öte yandan Alaşehir tesislerinde inovasyon merkezi kuran şirket, pandemi sürecinde yeniliklere odaklandı. 2019'u yaklaşık 5 milyar TL ciro ile kapatan şirketin pandemi sürecinde inovasyon ve yeniliğe yatırımlarının da sürdüğünü ifade eden Kömür, kraft rakı üretimi konusunda yaptıkları yenilikle AR-GE'ye 18 milyon TL kaynak ayırdıklarını söylüyor.
Yeni girişimlerle 37 milyon dolarlık ihracat gerçekleştiren şirket, yurtdışı satışlardaki 100 milyon dolarlık hedefini ise e-ticaretteki büyüme rüzgarıyla yakın gelecekte yakalamayı planlıyor. Levent Kömür ile pandemi sürecinin etkilerini ve şirketin yeni dönem hedeflerini konuştuk.
Kapanma dönemindeki içki yasaklarının tüketici davranışlarına etkisi ne oldu?
İçki de bir gıda maddesi ve arzı engellendiğinde gidip alırsınız. Neticede tüketeceğinizin çok üstünde de almazsınız. Dolayısıyla satışlarda olağanüstü bir seyir olmadı. Toplamda satışlara ilişkin bir şey de söylemek zor. Ama geçen yılın yüzde 4-5 altında gerçekleştiğini söyleyebiliriz.
Şirket olarak da pandemiden bu yana üç aylık büyüme hedefleri koymaya başladık. Artık aksiyonların ve alınan pozisyonun önemli olduğu döneme girdik. 2021 yılı için belli alanlarda artışlar var. Beklentilerimizin üzerinde bir performans yaşıyoruz.
Pandemide ev ve restoran tüketim oranları nasıl şekillendi?
Kapalı süreçte restoranlar sıfıra iniyor tabii. O nedenle tam bir karşılaştırma yapmak mümkün olmuyor. Ortalama yüzde 30-40 seviyelerinde düşüş olduğu söylenebilir. Çünkü hala belli bir kesim dışarıda yiyip-içmek istemiyor.
Pandemi finansal açıdan nasıl etkiledi? Zorlukları nasıl yönettiniz?
İşletmelere yapılan satış düşerken, perakende ayağında ise artışlar gördük. Fakat pandemi sürecinde kârlılık değil dayanışma öne çıktı. İş ortaklarım kötü durumdayken benim kârlılığımın artmasının bir anlamı yok. Biz de bu nedenle iş ortaklarımızın yaralarına destek olmak için çalıştık.
Sürdürülebilirlik açısından benim ortaklarımın da işi devam etmeli. Vadeli bir piyasada çalışıyoruz. Pandemi sürecinde iş ortaklarımız için bu vadeleri daha da uzattık. En son yangın bölgesindeki müşterilerimizin alacaklarını da öteledik. Kapanma sürecinden bu yana toplamda 160 milyon TL'lik alacağımızı öteledik.
Ötelediğimiz alacağımızla iş ortaklarımız çalışanlarının maaşını ödedi veya başka masraflarına bir nebze katkı oldu. Bence dayanışma ruhuyla gelen bu tür destekler bir umut oldu. Mesela açılmalarla birlikte bütün çalıştığımız işletmelerde bir masayı biz rezerve ettik ve ücretini ödedik.
İhracat gelirlerinde son durum nedir?
Bu dönemde e-ticaretin katkısı yadsınamaz. Birçok e-ticaret sitesinde yer alarak yaygınlık sağladık. 37 milyon dolarlık bir ihracat söz konusu. Ama burada e-ticaretteki artış hızı çok dikkat çekici. Dolar bazında 100 milyon dolarlık hedefe ulaşma sürecini daha da kısalttı.
Yakın zamanda bu değerlere ulaşmayı mümkün görüyoruz. E-ticaretin katkısıyla Singapur ve Japonya'da bile ürünlerimiz satılır oldu.
Yatırım gündeminden söz eder misiniz?
Mey Diageo olarak pandemi dönenimde AR-GE'ye yatırım yaptık. Alanında ilk AR-GE merkezlerinden birine yatırım yapmış olduk. Kraft rakı konseptini yeniden canlandırmak istiyoruz. Kraft rakıya yatırım yapıyoruz. Yani 5 tonluk imbiklerde üretimi yapılan rakıyı daha küçük imbiklerde üretiminin yapılmasıyla Kraft rakı
elde ediliyor.
Yeni Yolculuk-Alaşehir Deneyim Merkezi projemiz üzerine ocak ayında planlarımız hayat bulmaya başladı ve şimdilerde kapılarını sektör profesyonellerine açıyoruz. İnovasyona, kaliteye ve sürekliliğe önem veren Mey Diageo'nun, Alaşehir fabrikasının içindeki inovasyon merkezinde kurduğu mikro tesiste Türkiye'nin ilk kraft rakılarını üretmeye başladık.
Ne kadarlık bir yatırım yaptınız?
Yeni açılacak Yenilikhane ve Yeni Yolculuk Deneyim Merke-zi'nin toplam yatırım bedeli 18 milyon TL oldu.
Peki kuraklık etkisi ve iklim krizi epeydir konuşuluyor. Sizin üretiminize etkisi ne oldu?
Bu yıl üretimimize büyük etkisi olmadı. Üzüm daha az su gerektirdiği ve daha kıraç yerlerde üretildiği için böyle. Fakat iklim krizi elbette hepimizi kötü etkiliyor. Biz de bu noktada hızlı hareket ediyoruz.
Ne yapılması gerektiğini biliyoruz. Eksik olan hız bence. Ambalaj kullanımında kağıt ambalajları yüzde 100 endüstriyel ağaçlardan olan ürünlerden, geri dönüştürülebilir ürünler kullanıyoruz. Üretim süreçlerinde karbon salınımını düşürüyoruz.
FİYATLARDA ARTIŞ YOK
"Sektörümüzde üreticiler yılda iki kez ÖTV artışı olduğu için maliyetlerindeki artışları fiyatlara yansıtmak için vergi dönemlerini bekliyorlar. Dolayısıyla piyasa yılda iki kez fiyat artışı bekliyor. Ancak temmuz ayında, kanuna göre yüzde 20'nin üzerinde artması beklenen alkollü içki ÖTV oranlarında bir değişiklik yapılmadı.
Biz de kendi markalarımızda maliyetlerdeki ciddi artışa rağmen her hangi bir fiyat düzenlemesine gitmedik. Bunun yüksek fiyatlar karşısında, sahte ve kaçak ürünlere yönelimi bir nebze de olsun engelleyeceğini umut ediyoruz.
Ayrıca pandemi sürecinde çok uzun süre kapalı kalan ve hazirandan bu yana açılan yeme içme mekanları, temmuz ayında ÖTV'ye zam yapılmamasıyla işletme sermayelerinde oluşabilecek bir yükü bertaraf etmiş oldular. Öte yandan ÖTV ile ilgili bu gelişmenin üreticiler, çiftçiler ve tedarikçiler için olumlu etkileri dönem sonunda görülecektir."
"33 ÜLKEYE AKTİF İHRACAT YAPIYORUZ"
"Toplamda 33 ülkeye aktif olarak ihracat yapıyoruz. Açıkçası Almanya, İngiltere, Hollanda gibi birçok pazarda online satışların katkısıyla önemli bir başarı elde ettik. Pandemi döneminde satış rakamlarında bir önceki yıla göre artış oranımız İngiltere'ye yüzde 71, Amerika'ya yüzde 28, Almanya ise yüzde 26 oldu.
Özellikle pandemi döneminde e-ticaret kanalının yükselen değer olduğunu gördük. İhracat yaptığımız ülkelerde toplamda 100'e yakın e-ticaret kanalında listeliyiz. Özellikle herkes tarafından bilinen Amazon, Lazada, Shoppee, Drizzly ve Getir gibi e-ticaret siteleri ile iş birliğimizi sürdürüyoruz. Getir ile bu pazarlarda evlere girdik. Çok hızlı aksiyon aldık."