ÖZLEM BAY YILMAZ
obay@ekonomist.com.tr
Geçen yıl gerçekleştirdiği 70 milyon dolarlık ihracatını bu yıl yüzde 15 artırmayı planlayan Durum Gıda’nın hedef pazarları ise Hindistan, Çin ve Rusya. Uluslararası Makarna Organizasyonu (IPO) verilerine göre, dünya genelinde yılda 14 milyar 278 tabak makarna tüketiliyor.
Dünyada makarnaya olan talep her geçen yıl artıyor. Bunda makarnanın maliyeti uygun bir gıda maddesi olmasının ve içeriğindeki durum buğdayının yüksek besin değerine sahip bulunmasının etkisi büyük. Ayrıca makarnanın neredeyse her kültürün damak tadına uyacak şekilde çeşitli soslarla hazırlanabilen, pratik bir yemek olması da tüketimi artırıyor.
Dünyada yılda 13,5 milyon ton makama üretiliyor. İtalya yüzde 25’lik pay ile dünyanın en büyük üreticisi. Onu ABD ve Türkiye izliyor. 1,4 milyon tonluk makama üretimi gerçekleştiren Türkiye'deki makama şirketlerinin toplam üretim kapasitesi ise 3 milyon ton.
750 bin tonluk ihracatıyla İtalya'dan sonra dünyanın ikinci büyük makama ihracatçısı da olan Türkiye, 152 ülkeye makarna ihraç ediyor. 1 milyar dolar büyüklüğe sahip olan Türkiye makarna sektöründe 20 şirket faaliyet gösteriyor ve sektör 30 bin kişiye istihdam sağlıyor.
Mersinli Arbel Grubunun bünyesindeki Durum Gıda da sektörü dünya sıralamasına taşıyan şirketlerin başında geliyor. Öyle ki geçen yıl 70 milyon dolar ihracat gerçekleştiren şirket, Türkiye’nin en fazla makarna ihracatı yapan üç şirketinden biri.
Geçen yılki 395 milyon TL’lik cirosuyla dergimizin ‘Anadolu 500’ araştırmasında 142’inci sırada yer alan şirket ayrıca, 2014 yılındaki 200 olan istihdamını 2015’de 370’e çıkararak listemizde ‘istihdamını en çok artıran şirket’ de oldu. Şirket, Anadolu500 araştırmasında, ciro sıralamasında da son 5 yıldır sürekli yükselişte. Bu yükselişi, şirketin sözcülüğünü de yapan Gülçin Arslan Hazar ile konuştuk.
DÜNYADA İLK 10’DA
Temelleri 2002 yılında Mersin’de atılan Durum Gıda, dört - beş kadar yıl farklı markalarla üretim yaptı. 2006 yılında tesis yatırımına soyunan şirket, 2008’te ise ‘Arbella’ markasını tüketicilerle buluşturdu.
O dönem yıllık 120 bin ton irmik ve 84 bin ton makama üretim kapasitesi ile faaliyete başlayan Durum Gıda, zaman içinde gerçekleştirdiği yatırımlarla bugün, irmik üretimini 220 bin ton, makarna üretimini ise 200 bin tona çıkardı.
Makarna üretim kapasitesi ve ihracat potansiyeli açısından dünyadaki 10 büyük makarna şirketi arasında yer aldıklarını belirten Arbella Makarna Yönetim Kurulu Üyesi Gülçin Arslan Hazar, “İlk yılımızda 15 ülkeye 17 bin tonluk makarna ihraç ettik. Bugün ise 100’e yakın ülkeye 55 bin tonluk makarna ihracatımız var.
Ülkelerin tamamına yakınında ‘Arbella’ markamız tescilli. Afrika ülkelerinden AB ülkelerine, Japonya’dan Kanada’ya kadar geniş bir coğrafyaya ihracat gerçekleştiriyoruz” diye anlatıyor.
PAZAR ÇEŞİTLİLİĞİNE GİTTİ
Durum Gıda’nın da bünyesinde yer aldığı AGT Food And Ingredients şirketinin dünyanın beş kıtasında bakliyat tesisleri ve ticaret ofisleri var. Grup bünyesinde farklı ülkelerde yer alan şirketlerin oluşturduğu sinerjiyi iyi değerlendirdiklerini belirten Hazar, başarılarının altında yatanları şöyle anlatıyor: “Grubumuzun diğer şirketlerinden gelen bilgi akışını, yaşanan deneyimleri geniş bir perspektifle değerlendirerek, gelişmeleri ve ülkeleri doğru analiz ederek başarıya ulaştık. Pazar çeşitliliğine giderek pazara bağlı gelişebilecek olumsuz riski minimuma indirdik, büyüme trendini kendi inisiyatifimizde tutabildik.”
HEDEFİNDE ÜÇ ÜLKE VAR
Üretiminin yüzde 60’ını ihraç eden Durum Gıda, Türkiye’nin en fazla makarna ihracatı yapan ilk üç şirketi arasında. Girdiği pazarlarda yer edinen ve her geçen yıl ihracat portföyüne yeni ülkeler ekleyen şirket, geçen yıl 70 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdi.
Bu yıl ise ihracat rakamında yüzde 15’lik bir büyüme bekleniyor. Hedef pazarlarının Hindistan, Çin ve Rusya olduğunu dile getiren Hazar, “Hem iç hem de dış piyasada pazar payımızı arttırarak yukarıya doğru bir ivme gösteriyoruz. Yeni pazarların eklenmesi ile birlikte 2017 yılında da ihracatta yüzde 10’luk büyüme hedefliyoruz” diyor.
YENİLİKÇİ ÜRÜNLER
Arbella’nın ürün yelpazesinde 28 çeşit klasik makarnanın yanı sıra tam buğday makarnası, glütensiz mısır makarnası ve çocuklu aileler için vitamin ve mineralli, sebzeli çeşitler de bulunuyor.
Marka ayrıca, Türkiye’de ilk kez üretilen lazanya ve tagliatelle çeşitlerini de tüketicilerle buluşturuyor. Cirosunun yaklaşık yüzde 8’ini Ar-Ge’ye ayıran şirketin 7 kişilik bir Ar-Ge ekibi yeni ürün geliştirmeye yoğun mesai ayırıyor.
Yapılan araştırmaların, her 10 tüketiciden 9’unun satın alma kararında ‘sağlık’ kriterinin birinci sırada yer aldığını gösterdiğini vurgulayan Hazar, şöyle devam ediyor: “Biz de bu trende uygun olarak ürün geliştiriyoruz. Türkiye’nin ilk aç-kapa spagettilerini ve dengeli beslenmeye katkı sunmak üzere porsiyonlara ayrılmış spagettilerini ürettik. Geçtiğimiz günlerde yeni iki ürünü piyasaya sunduk.
Bunlar mercimekli ve nohutlu makarna. Bakliyatla makarnayı bir araya getirerek sağlıklı yaşama katkı sunduk, bunu yaparken de tat bakımından da makarna tadını koruduk. Geliştirdiğimiz bu özel ürünlerin dünyadaki Türkiye makarnası algısına ve tüketiminin artmasına katkı sunacağına inanmaktayız.”