Rusya-Ukrayna savaşına ilişkin geçen hafta tarafların restleşme ile uzlaşma arasında gidip gelen açıklamaları, jeopolitik risklere yönelik belirsizliklerin gündemde kalmasına neden oldu.
Müzakerelerden çıkacak sonucun fiyatlamaların seyri açısından temel faktör olmaya devam etmesi beklenirken, ABD'de geçen hafta genel olarak pozitif bir tablo ortaya koyan makroekonomik veriler ve ABD Merkez Bankası (Fed) yetkililerinin "şahin" açıklamaları, bankanın mayıs ayında 50 baz puanlık faiz artırımına gideceği öngörülerini artırdı. Bu durum, ABD tahvil piyasasında getirilerin tersine dönmesini beraberinde getirerek resesyon tartışmalarını hızlandırdı.
Öte yandan ABD'nin stratejik petrol rezervlerinden rekor seviyede bir miktarı piyasaya süreceğini duyurması kararına Uluslararası Enerji Ajansı'nın (IEA) 31 üye ülkesi de katıldı. IEA'nın kararına ilişkin piyasaya sürülecek miktar ve zamanlama detaylarının bu hafta açıklanması bekleniyor.
Gelişmelerin ardından geçen hafta yüzde 10,7 düşüşle 104 dolardan kapanan Brent petrolün varil fiyatı, bugün 104,3 dolar seviyelerinde dengelendi. ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi geçen hafta yüzde 2,31-2,55 geniş bandında dalgalı bir seyir izlemesinin ardından yeni haftanın başlangıcında yüzde 2,42 seviyesinde bulunuyor.
Analistler, yüksek seyreden enflasyon üzerinde, Rusya-Ukrayna savaşı sonrası gıda ve enerji fiyatları kanalından gelen yukarı yönlü baskıların arttığını belirterek, küresel ekonomiye yönelik belirsizliklerin sürdüğü bir ortamda Fed'in güvenilirliği korumak için yıl içinde en az iki kez 50 baz puanlık artırımı gerçekleştirme ihtimalinin yükseldiğini kaydetti. Bu hafta çarşamba günü açıklanacak Fed'in mart ayı toplantı tutanaklarının piyasalarda oynaklığı artırabileceğine işaret eden analistler, tahvil ve emtia piyasalarının seyrinin de yakından izlenmeye devam edileceğini söyledi.
Cuma günü ABD'de açıklanan verilere göre, martta tarım dışı istihdam 431 bin kişi artışla beklentilerin altında kalsa da işsizlik oranı yüzde 3,6 ile Şubat 2020'den bu yana en düşük seviyeye geriledi. Veriler, ülkede istihdam piyasasının gücünü koruduğuna işaret ederken New York borsasında cuma günü pozitif bir seyir izlendi. Dow Jones endeksi yüzde 0,40, S&P 500 endeksi yüzde 0,34 ve Nasdaq endeksi yüzde 0,29 değer kazandı. Dolar endeksi, güçlü verilerin yanı sıra Fed'den şahin beklentilerle cuma günü yüzde 0,6'lık artışla 98,6'dan kapanmasının ardından bugün yatay seyrediyor.
Avrupa ve Asya borsaları
Avrupa'da jeopolitik riskler, enflasyonist kaygılar ve enerji piyasası gelişmeleri piyasaların odağında kalmaya devam ediyor. Geçen hafta Rusya'nın "dost olmayan" ülkelerin doğal gaz ödemelerini ruble ile yapması kararı almasının ardından sert dalgalanmalar yaşanan Avrupa'da, nisan vadeli doğal gaz kontratları 112 avro seviyelerinde dengelendi.
Para politikalarının seyrine yönelik değerlendirmeler de artarken, son olarak Avrupa Merkez Bankası (ECB) Üyesi ve Hollanda Merkez Bankası Başkanı Klaas Knot, faiz artışının eylül, ekim veya aralıkta olabileceğini dile getirdi. Bundesbank Başkanı Joachim Nagel de enflasyon verilerinin ortada olduğunu ve para politikasının zamanında karşı önlem alma fırsatını kaçırmaması gerektiğini söyledi. Açıklamalar sonrası ECB'nin ilk faiz artırımı hamlesine ilişkin beklentiler eylül ayına çekilirken, gözler, bankanın çarşamba günü açıklanacak son toplantısına ilişkin tutanaklara çevrildi.
Cuma günü Avro Bölgesi'nde yıllık enflasyon martta yüzde 7,5 ile 1997'den bu yana tutulan kayıtlardaki en yüksek seviyesine ulaşmasına karşın, Almanya'da DAX 30 endeksi yüzde 0,22, İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,30 ve Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,37 artışla kapandı. Avro/dolar paritesi, dolardaki güçlenmenin etkisiyle cuma günü 1,10 seviyelerine kadar gerilemesinin ardından bugün yatay hareket ediyor.
Asya'da, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) vaka sayılarındaki artış endişe kaynağı olmayı sürdürürken, Çin borsasında ise tatil dolayısıyla iki gün boyunca işlem yapılmayacak. Yeni haftanın Asya genelinde pozitif başlaması dikkati çekerken, kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,1, Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 1,5 ve Hindistan'da Sensex endeksi yüzde 2,3 yükseldi.
Yurt içi piyasalar
Yurt içinde, cuma günü Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, yüzde 0,82 artarak 2.251,68 puan ile tüm zamanların en yüksek haftalık kapanışını gerçekleştirdi. Dolar/TL geçen hafta yüzde 1'in üzerinde düşüşle 14,6851'den kapanmasının ardından bugün yatay seyrediyor.
Analistler, Rusya-Ukrayna savaşına ilişkin gelişmeler, enflasyonist kaygılar ve merkez bankası para politikalarına yönelik "şahin" beklentilerle pay piyasalarındaki dalgalanmaların sürdüğünü söyledi.
Bu hafta Fed ve ECB'nin son toplantılarına ait tutanakların piyasaların odağında olacağını belirten analistler, merkez bankası yetkililerinin yapacağı açıklamaların da tahvil piyasasının seyri açısından önem taşıdığını vurguladı.
Analistler, bugün yurt içinde enflasyon, yurt dışında Almanya'da dış ticaret dengesi ve ABD'de fabrika siparişleri verilerinin takip edileceğini dile getirerek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 2.150 ve 2.130 seviyelerinin destek, 2.300 puanın direnç konumunda bulunduğunu bildirdi.
AA Finans'ın anketine katılan ekonomistler, mart ayında Tüketici Fiyat Endeksi'nin (TÜFE) yüzde 5,34 artmasını bekliyor. Ekonomistlerin mart ayı enflasyon beklentilerinin ortalamasına (yüzde 5,34) göre bir önceki ay yüzde 54,44 olan yıllık enflasyonun yüzde 60,95'e yükseleceği hesaplanıyor.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
09.00 Almanya, şubat ayı dış ticaret dengesi
10.00 Türkiye, mart ayı TÜFE
14.30 Türkiye, ocak ayı finansal kesim dışındaki firmaların döviz varlık ve yükümlülükleri
17.00 ABD, şubat ayı fabrika ve dayanıklı mal siparişleri