84 yaşındaki Amerikalı yatırımcı Mobius, AA muhabirini sorularını yanıtladı.
Türkiye’nin ekonomik reform paketini değerlendiren Mobius, “Kesinlikle reformlar çok önemli unsurlar ve (uygulanması için) zamanlama çok iyi.” değerlendirmesinde bulundu.
Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının oluşturduğu kriz ortamının fırsata dönüştürülebileceğine işaret eden Mobius, “Bu gibi kriz zamanlarını kullanmak reformları uygulamanın iyi bir yolu. Çünkü insanlar değişiklikleri daha kolay kabul edebilir. Bu yüzden, reform yapmak için mükemmel bir zaman olduğunu düşünüyorum.” değerlendirmesinde bulundu.
2021 yılında küresel ekonomik büyümenin yeniden canlanacağının altını çizen Mobius, ““Bence aşılar piyasaya sürüldükçe, bu yıl çok iyi geçecek. Burada çok önemli bir faktör olduğunu düşünüyorum; insanlar karantina uygulamalarından bıkmaya başlıyorlar. Karantina uygulamalarının gerçekten gerekli olduğunu düşünmüyorlar. Salgın korkusunu sürdürmeye devam eden hükümetlere karşı bir devrimi göreceğinizi düşünüyorum. Bütün bunların birleşimi, bu yıl iyi bir sonuç alınacağına işaret ediyor.” değerlendirmesinde bulundu.
ABD Başkanı Joe Biden'ın 1,9 trilyon dolarlık ekonomik yardım paketini onayladığını hatırlatan Mobius, “Amerikalı tüketicilerin eline büyük miktarlarda para veriliyor. Dünyanın en büyük ekonomisine ilaveten Çin’in de iyi durumda olduğunu görüyoruz. Küresel büyüme iyileşecek ve bu durum gelişen piyasaları da etkileyecek. Bu nedenle de, gelişmekte olan pazarların çoğunun iyi performans gösterdiğini görüyoruz.” dedi.
"Türkiye’de fırsatların olacağını düşünüyorum"
Küresel ekonomide 2021 yılında beklenen canlanmanın ve artan likiditenin Türkiye’de olumlu yansımalarının olacağına işaret eden Mobius, “Tabii ki, para biriminin istikrara kavuşması ve ABD doları karşısında daha güçlü bir Türk lirası görmemiz şartıyla, Türkiye eşit derecede başarılı olacaktır. Bu yılın başlarında Türk lirası ABD doları karşısında güçlendi, ancak şimdi zayıfladı. Umarım istikrar kazanır ve bu da Türkiye için iyi olur.” ifadelerini kullandı.
Türkiye’nin 2021 yılındaki ekonomik görünümünün yatırımcılar için fırsatlar sunduğuna işaret eden Mobius, “Türkiye’de iyi fırsatların olacağını düşünüyorum. Şu anda zaten yaptığımız yatırımlar var. Gördüğümüzü beğeniyoruz, bu yüzden yatırım yapıyoruz.” ifadelerini kullandı.
Son dönemde dünyanın önde gelen merkez bankalarının sıklıkla piyasalarda oynaklıkların azaltılarak, istikrarın artırılması yönünde açıklamalar yaptığının altını çizen Mobius, “Açık konuşmak gerekirse, durağanlıkla büyüme elde edemezsiniz. Değişimle, inovasyonla ve bahsettiğimiz reformlarla büyürsünüz. Dolayısıyla, bunun (büyümenin) anahtarının elbette reform programı olduğunu ve bunu başarıyla uygulamak olduğunu söyleyebilirim.” ifadelerini kullandı.
Türkiye’de Mobius’un radarındaki alanlar
Mobius, Türkiye’de ilgilendiği yatırım alanlarına ilişkin ise şu ifadeleri kullandı:
“Türkiye'de, sadece yurt içinde kullanılmayan, aynı zamanda ihraç edilebilen yazılımlarla uğraşan firmalara odaklanıyoruz. Bu alanlardan biri. İlgilendiğimiz diğer alan ise tüketim ürünleri. Türkiye’nin inanılmaz bir imalat temeli var; hem iç pazara hizmet verebiliyor hem de ihracat pazarlarına ulaşıyor. Böylece bu şirketler döviz kazanıp aynı zamanda ülkedeki pazar paylarını büyütmeyi başardılar. Yani Türkiye'de iyi fırsatlar sunan iki alan bunlar.”
Mobius, Türkiye’nin yanı sıra başta Hindistan olmak üzere Tayvan ve Güney Kore’deki yatırım fırsatları ile ilgilendiğini söyledi.
Reformların uygulama derecesinin reytinglere etkisi
Son dönemde uluslararası kredi derecelendirme kuruluşlarının Türkiye ile ilgili olumlu açıklamalarını da değerlendiren Mark Mobius, “Reyting kuruluşlarının ülkede ve dünyada olanları yakından takip ediyor olması iyi bir gelişme. Reformların gerçekte uygulanma derecesi, kuruluşların raporlarını hızla değiştirecekleri, çok daha iyi derecelendirmeler yapacakları anlamına geliyor. Bu Türkiye'ye çok yardımcı olacaktır.” ifadelerini kullandı.
Mobius değerlendirmelerine şöyle devam etti:
“Türk hükümeti halihazırda Türkiye'de bulunan veya Türkiye dışında bulunan parayı harekete geçirmelidir. Başka bir deyişle, bu paranın tahvillere yatırılması için yeterince çekici hale getirmeleri gerekiyor. Özellikle de altyapının özelleştirilmesiyle ilgili tahvillere yatırım yoluyla; kendi kendisini ödeyebilecek gişeler, yollar, köprüler ve benzeri. Bu Türkiye’nin altyapısı için para toplamasının mükemmel bir yolu olur.”
Portföy tavsiyesi
Mobius, iyi bir yatırımcının portföyünde nelerin olması gerektiğine ilişkin olarak, “Hisse senetlerinin çok önemli olduğunu söyleyebilirim. Tabii ki değerli metallere de inanıyorum. Bence altın, gümüş, paladyum, platin bir portföyün parçası olmalı, çünkü bunlar gerçek, sağlam para birimleridir ve zamanla dayanacaktır.” ifadelerini kullandı.
"Bitcoin spekülatif, dikkatli olun"
Son dönemde sıkça tartışılan bitcoinin ise son derece spekülatif olduğunun altını çizen Mobius, “İnsanların spekülasyon yapmasına aldırmıyorum. Bence çok eğlenceli. Fiyatını hızla arttığını görüyorsunuz. Yatırımcıların kendisine şunu sorması lazım; gerçekten bitcoinin ardındaki algoritmayı biliyorlar mı? Bitcoini gerçekten kimlerin icat etiğini biliyorlar mı?” yorumunu yaptı.
Bitcoinin son derece spekülatif bir yatırım aracı olduğunu belirten Mobius, “Yatırım yaparken bunların cevabını biliyor olmanız gerekir. Eğer bilmiyorsanız bu sadece spekülasyon demektir. Birçok insan spekülasyonu ve kumar oynamayı sevmez. Bu yüzden dikkatli olmalısınız.” dedi.