İlke Altın
QNB eFinans Kanal Satış ve İş Ortakları Bölüm Müdürü
e-Dönüşüm uzaktan erişim için neler sağlayabiliyordu? Akla gelen bir çok başlık arasından, finansman imkanlarına da uzaktan erişilebilmesi, finansal etkilerinin büyüklüğü açısından e-Dönüşümün oluşturduğu ekosistemde bulunan fırsatlar arasında öne çıkıyor.
Firmaların finansman amacıyla finans kurumlarına fatura alacaklılık haklarını devretmesi, temliği ve bu yolla iskonto edilerek erkene çekilmiş gelirler, firmalar için tabiî ki yeni bir haber değil. Ancak e-Faturanın çıkışıyla bu alandaki iş yapış şekli kağıttan elektroniğe geçince yaygınlaşması kolaylaştı. Firmalar bu tip imkânlara daha çok ulaşabilir hale geldi.
2014 yılından beri kurumların hayatında yer alan e-Faturalarda ibraz kolaylığı ve hız açısından olduğu gibi, alıcı ve satıcılar tarafından ibraz edilirken matbu faturaya göre farklı bir emniyet sağlayan bir veriye dönüşüm söz konusu varlığı ve içerik doğruluğu Gelir İdaresi Başkanlığı sistemlerince ve şifreleme metoduyla belirlenebilen bu faturaları finanse etmeden MFKS kısa adıyla anılan Merkezi Fatura Kayıt Sistemi’nden kontrol eden finans kurumları, aynı faturanın kopyalarıyla birden fazla kurumdan finansman sağlanması ihtimali bulunmaması, e-Faturanın kaçınılmaz vergi sonucuyla var olmayan bir ticarete işaret etmeyeceği bilinciyle bu evrimleşmiş belge türüne daha çok işlemlerinde yer vermeye başladı.
Özellikle de, finansman modelinde faturayı temele koyan faktöring sektöründeki işlem adedinin hacminin çoğunluğunun e-Fatura (ve kuzeni e-Arşiv fatura) şeklindeki belgelerle gerçekleştiği ortadadır.
Bu finansman hızı ve kolaylığı sayesinde firmalar, mal verdikleri iyi müşterilerine yaptıkları üretimleri aksatmıyor, alıcılar da sürekliliği sağlamak istedikleri iyi tedarikçilere ödemeleri kaçırmıyor.
Tabiî ki taraflar arası mutabık kalınmış alım-satım şartlarını sürdürebilmek için, ticari akışı sürekli ve düzen bozmadan sürdürülmesi de ilişkileri sağlamlaştırıyor.
E-FATURA TEMİNAT DEPOSU OLDU
Dünyada en sık görülen uygulama faturaların vadesinde evvel finansal kuruma devredilerek erkenden iskontoyla, yani belirli bir kısmından vazgeçerek finansmanı temin edecek kurumdan kalan fatura bedelini erkenden almaktır.
Dünyada daha az olan ancak ülkemizde şirketlerin aşina olduğu, çek/senet karşılığı finansman sistemini elektronik faturalarla yer değiştirmek. Bu işlemde, belirli bir miktar finansman karşılığında bu tutara orantılı bir elektronik faturaların tahsilat hakkı finans kurumuna veriliyor.
Finansman vadesi içerisinde bu elektronik faturalardan vadesi gelip geçen olursa yerlerine azalan tutarı ikame edecek tutar ve uygun vadede yeni elektronik faturalar konuyor. Finansman vadesi devam ettiği sürece de teminata yapılan bu “doldur-boşalt” süreci devri daimini sürdürüyor.
Hâlâ bu şekilde devam eden kredi operasyonlarını düşündüğümde e-Fatura kredisi fırsatının daha da büyümesi ile yarattığı pratiklik ve uzaktan finansman erişiminin daha da çok arzulanacağı ve hatta kaçınılmaz ihtiyaç görüleceği önümüzdeki dönemi düşünmek e-Dönüşüm sektörünün potansiyeli için umut vadediyor.
Okuyucularımız, Türkiye’de kolay, elektronik hızlı e-Fatura finansmanını başlatan QNB Finansbank’a bu konuda başvurabilecekleri gibi kendi finans kurumlarını da şimdiden geleceğe katılmaya davet edebilirler.
TEK KAYNAK FİNANS KURUMLARI MI?
e-Fatura, firmaların muhasebe ve kaynak yönetimi sistemleriyle bütünleşik çalışmasıyla tahsilat işlemlerini kolaylaştırıyor. Verinin sistematik ve şeklen düzenli akışı ile firmanın finans ve kaynak sistemleri, veriyi işleyerek ödeme takvimleri ve kaynakları takip ediyor.
Otomatik satın almaları tetiklediği gibi, firmalara nakit akış sürecini önlerine sererek doğru zamanda tasarruf doğru zamanda finansmana yönlendirebiliyor. Ticaret hayatında, elindeki artı kaynağı atıl bekletmek veya vadeli mevduat vb. yollarla tutmak istemeyen borçlu, alacaklıya erken ödeme halinde fatura tutarında alacağı indirim ile kimi zaman mevduattan iyi getiri elde edebiliyor.
Alacaklı açısından da erken gelen bu tutar bir kısım kâr marjını düşürse de alacak vadesine kadar yeni bir siparişin üretimi için erken hammadde alımı veya farklı fırsatlara da imkân sağlayabilir. Finans kurumlarına nazaran herhangi bir yasal risk karşılığı vb. ek maliyet taşımayacak bu yöntem, farklı avantajlar ve farklı bir finansman alanı getiriyor.
Böylece, finans kurumları ile yapılması şart olan diğer işlemlerde teminat karşılığını doldurmayacak iyi bir yöntem karşımıza çıkıyor. Oluşacak katkı ülkemizde son dönemde düzenleyici kurumlarında radarına giren “kitle fonlaması” fikrine de kısmen yatkın. Eski fikirlerin dijital şekilde kolaylaştırıldığı yeni yöntemi QNB eFinans bundan bir ay kadar evvel Neovade adıyla müşterilerinin kullanımına açtı bile.
FATURA BORSASI
Şirketler arası finansmanın bir yönü daha mevcut, fatura borsası. Henüz ülkemizde olmamakla beraber bir fatura borsası mümkün mü? Peki, bu tip bir borsa nasıl çalışabilir? Ülkemizde devlet tarafından merkezileştirilmiş bir elektronik fatura sistemi olması bu yöndeki olasılığı güçlendiriyor.
Serbest bir sistemde verinin standartlaşması ve merkezileşmemesi 2011 döneminde NYSE Euronext dahilinde alt pazar olarak kurulmuş “The Receivables Exchange” için hayatı zorlaştırarak sürekliliğine engel olmuş unsurlardan. Ülkemizin bu konuda daha düzenli ilerlemesi işten değil.
Elektronik faturalardan oluşturabilecek fonlar borsalarda güven içerisinde tıpkı şirket borçlanma senetleri gibi alınıp satılarak yeni finansman yöntemleri de yaratılabilir.
E-İRSALIYE VE FİNANSAL KİRALAMA
Finansmandan bahsederken e-İrsaliye’nin de dolaylı durumunu anmadan geçmeyelim. Leasing, yani finansal kiralama yoluyla edinilen ürünlerde bilindiği üzere mülkiyet, finansal kiralamayı yapan
leasing şirketinde ve katılım bankacılığı ilkelerine göre katılım bankasında olacaktır. Bu durumda finansal kiralamaya konu olan malların fatura alıcısı bu finans kuruluşları olmaktadır. Diğer taraftan malların sevkiyatındaki alıcı, haliyle, finansal kiralamayı yapan kurum değil kiracı olacaktır.
Finansal kiralamacı açısından e-İrsaliye ürününde doğru yere doğru şekilde teslim önemli olduğundan, e-İrsaliye bu finansman yöntemi açısında işlemlerin uygunluğuna ve teslimat anında e-İrsaliye cevabının alınabilmesiyle dijital olarak doğrulanabilir bir verinin oluşmasını sağlayacaktır.
e-Fatura ve e-İrsaliyenin alıcıları farklı olsa dahi tekil belge numaraları ve verisel olarak GİB merkezinde veri tabanında kaydedilen bilgileri sayesinde finansal kiralama yapan firmaların risk iştahını olumlu yönden geliştirebilir.
e-Fatura ile geçilecek olan yapıda süreçlere dâhil olan finans kuruluşlarıyla (ülkemizde bankaların başını çektiği finans kuruluşları) yapılacak işbirlikleri firmaların ödeme tarafından işletme sermayesi ihtiyacının daha iyi şartlarda karşılanmasını sağlayacaktır. İşletmeler web portal ve mobil uygulamalar vasıtasıyla finans kuruluşlarına gitmeden hızlı ve şeffaf bir şekilde yapabilir.
Dijital verinin temel üretim noktasında yaratılması ve alıcısının onayından geçerek ilerletilmesi her iki taraf için; uzayan telefon konuşmalarıyla mutabakatları, düzeltmeleri, tahsilat gününde tahsilat/ takibini süre ve iş gücü olarak azalacaktır.
Buradan edinilen tasarruflar işletmenin diğer faaliyetlerine yönlendirilebilir. Gelenekselleşen tahsilat günü telefonları ve erteleme ricası içeren, işletmeleri zor duruma düşüren birçok durum, e-Fatura sistemi ile azalarak yıllar içinde yok olacaktır.
Esen kalın, sağlıklı kalın.