Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın "Milli Uzay Programı"ndaki hedefler kapsamında bir Türk vatandaşının uzaya gideceğini açıklamasının ardından, bilimsel çalışmalar yapacak "uzay yolcusu"nun hangi kriterleri taşıyacağı da merak konusu oldu.
AA muhabirinin Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından edindiği bilgiye göre, kriterler listesi, havacılık tecrübesi olan, havacılık ve uzay tıbbı bölümleriyle spor tıbbı uzmanları ve psikoloji uzmanları tarafından oluşturulacak.
Bilim misyonuyla uzaya gitmesi hedeflenen Türk vatandaşının, diğer ülkelerde de olduğu gibi birtakım eğitimlerden geçmesi gerekecek.
Eğitimin verileceği kurum tarafından istenen yetkinlik ve becerilere sahip kişiler belirlenecek. Bu kişiler arasından 3 aday seçilerek, yaklaşık 2 yıl sürecek bir eğitim programına alınacak.
2023 yılına yetiştirilmesi planlanıyor
Aday astronotların geçtiği eğitim sürecinin ardından, eğitici kurum tarafından "en başarılı" olarak değerlendirilen aday, uzayda bilimsel çalışmalar yapmak üzere seçilecek. Daha sonra uluslararası iş birliği programları dahilinde takvim belirlenecek. Cumhuriyet'in 100'üncü yılına bu takvimin yetiştirilmesi hedefleniyor.
Astronot Programı, Uluslararası Uzay İstasyonu'nda gerçekleştirilecek bilimsel deneyleri de kapsayacak. Bu deneyler biyolojik deneyler olabileceği gibi, Türkiye'de geliştirilen malzemelerin uzay dayanım testleri ve deneyleri de olabilecek. Bilim misyonu, üniversiteler ve bilim insanlarıyla yapılacak görüşmeler sonucunda belirlenecek.
Uygun takvim planlanırsa Türk astronot tarafından Uluslararası Uzay İstasyonu'ndan bir küp uydu gönderilmesi de gerçekleştirilebilecek.
Adaylarda aranan özellikler neler?
Öte yandan ulusal uzay ajansları genellikle astronot adaylarında, bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik gibi alanlarda ileri düzeyde bilgi sahibi olmasının yanı sıra belirli fiziksel özellikleri de karşılama şartını arıyor.
Astronot adaylarının havacılık ve uzay alanlarında deneyim sahibi olması tercih sebebi olurken, adaylar sivil veya askeri personel arasından seçilebiliyor.
Uzay aracında uçmak ve uzay yürüyüşleri yapabilmek için, adayların uzay aracıyla giysisi konusunda antropometrik gereksinimleri sağlaması gerekiyor. Adaylar, söz konusu gereksinimleri karşıladıklarından emin olmak için değerlendirmeye tabi tutuluyor.
Astronot adaylarının uzak ve yakın görme keskinliğinin her iki gözde de 20/20 seviyesinde olması veya cerrahi işlemlerle bu seviyeye getirilmesi bekleniyor. Adaylarda, tansiyon problemlerinin olmaması şartı da aranıyor.
Uzayda bilimsel çalışma yapacakların, alkol ve sigara kullanmaması, herhangi bir hastalık veya psikolojik rahatsızlığının bulunmaması gerekiyor. Normal eklem ve kemik yapısına sahip olmak, uzay misyonunu yerine getirebilecek zihinsel, kişisel ve ruhsal yeteneklere sahip olmak da gerekli kriterler arasında yer alıyor.