TBMM'de yasalaşarak geçen ay Resmi Gazete'de yayımlanan torba kanun ile kayıt dışı çalışanların haklarına kavuşması için işverene yönelik destekler içeren geçici maddeler İşsizlik Sigortası Kanunu'na eklenmişti.
İşsizlerin yeniden istihdamı ve SGK'ye bildirilmeksizin çalışanların istihdam edilebilmesi amacıyla iş veya hizmet sözleşmesi 1 Ocak 2019-17 Nisan 2020 döneminde sona erenler ile SGK'ye bildirilmeksizin çalışanların en son çalıştıkları iş yerlerine başvurmaları, fiilen çalıştırılmaları halinde de işverenlere her ay kuruma ödeyecekleri tüm primlerden mahsup edilmek üzere günlük 44,15 lira destek verilmesine ilişkin düzenlemede başvurular bu ayın başında başladı. Çalışanların sosyal güvenlik haklarına kavuşabilmesi ve işverenin de söz konusu desteği alabilmesi için söz konusu başvuru sürecinde son 15 güne girildi.
"Sigortasız çalıştırılan döneme ilişkin ceza çıkarılmayacak"
ATO Başkanı Baran, AA muhabirine, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını öncesi işini kaybedenlerin işe dönüşünün teşvik edilmesi ve sigortasız çalıştırılanların kayıt altına alınmasını hedefleyen düzenlemeye ilişkin değerlendirmede bulundu.
Düzenlemeye göre, sigortasız işçilerin 1 Ocak 2021'e kadar işverenine yazılı başvurduğu takdirde kayıt altına alınabileceğini belirten Baran, çalışanın sigortası başlatılmazsa da hakkını mahkemede arayabileceğini söyledi.
Baran, "Diğer taraftan başvuruya olumlu cevap verip, işçiyi sigortalı çalıştırması halinde işverenler, sigorta prim teşvikinden faydalanabilecekler. Bu kişilerin istihdam edildiği gün başına 44,15 lira prim desteği sağlanacak. İşverene, bu kişileri sigortasız çalıştırdığı döneme ilişkin idari para cezası çıkartılmayacak, bu döneme ilişkin işçinin sigorta primlerini ödemeleri istenmeyecek ve bunlar dava konusu olamayacak" dedi.
Kayıt dışı istihdamın önemli sorunlar arasında yer aldığını vurgulayan Baran, bunun hem işveren hem de çalışanlar açısından sıkıntılı bir durum olduğuna dikkati çekti.
Baran, Kovid-19 salgını nedeniyle alınan önlemler nedeniyle faaliyeti durdurulan ya da sınırlandırılan işletmelerde, tüm kesimler arasında en çok mağduriyet yaşayanların kayıt dışı çalışanlar olduğuna işaret ederek, "Devletimiz, çalışanlara yönelik 'kısa çalışma ödeneği' ve 'nakit ücret' destekleri sağlarken, kayıt dışı çalışanlar bu desteklerden yararlanamadı." diye konuştu.
"Kayıtsız çalışanlara ve işverenlere bu fırsattan yararlanmaları çağrısında bulunuyorum"
Baran, ATO olarak, kayıt dışı istihdamın her zaman karşısında olduklarını vurgulayarak, şunları kaydetti:
"Üyemizin kayıt dışı işçi çalıştırmayacağına inanıyoruz. Ahilik geleneğinden gelen bir kurum olarak 'hak' ihlaline neden olan kayıt dışı işçi çalıştırmanın, işverenler için de 'haksız rekabete' yol açtığını biliyoruz. Torba yasa ile getirilen düzenleme, hem kayıt dışı istihdam edilenler hem de işverenler için önemli bir imkan sağlıyor. Bu fırsat değerlendirilmelidir. Belirlenen tarihten öncesi için işverene herhangi bir yükümlülük getirmeyen bu düzenleme, işletme bazında kanuni yükümlülüğü ve vicdani yükü ortadan kaldırırken, ülke ekonomisinin önemli bir sorununa da çözüm noktasında katkı sağlayacaktır. Kayıtsız çalışanlara ve işverenlere bu fırsattan yararlanmaları çağrısında bulunuyorum."