Bu yılın 10 aylık döneminde sektörün ihracatı 76 milyon 193 bin dolara ulaştı. Ülkeler bazında bakıldığında, en çok ihracat gerçekleştirilen ülke 6 milyon 237 bin dolarla ABD olurken bu ülkeden ithal edilen oyuncak tutarı ise 566 bin dolar olarak kayıtlara geçti.
ABD'yi 5 milyon 888 bin dolar ihracatla Rusya takip etti. Rusya'yı 5 milyon 41 bin dolarla Romanya, 4 milyon 417 bin dolarla Birleşik Krallık, 3 milyon 779 bin dolar ile Yunanistan izledi.
Oyuncak türlerine göre bakıldığında, takım veya set halinde diğer oyuncaklarda 12 milyon 125 bin dolar, bilmecelerde (puzzle) 4 milyon 433 bin dolarlık ihracat yapıldı. Çocuklar için üç tekerlekli bisikletler, skuterler, pedallı arabalar ve benzeri tekerlekli oyuncaklar ile oyuncak bebekler için arabalardan oluşan tekerlekli oyuncaklar grubunda ise 6 milyon 119 bin dolarlık ihracat gerçekleştirildi. Oyuncak bebeklerin ihracatı da 2 milyon 180 bin dolar olarak hesaplandı.
Sektörde yılın 10 ayında yapılan ithalat 188 milyon 263 bin dolar oldu. Bu dönemde yapılan ithalatın yüzde 65,3'ünü Çin'den alınan oyuncaklar oluşturdu.
Sektör ihracatı 5 yılda 3 katına çıktı
Oyuncak sektöründe 2018'de 32 milyon 813 bin dolarlık ihracat gerçekleştirildi. Bu rakam, 2019'da 38 milyon 252 bin dolara, 2020'de 40 milyon 675 bin dolara, 2021'de 80 milyon 170 bin dolara yükseldi. Geçen yıl sektörde 101 milyon 487 bin dolarlık dış satım yapılırken, ihracat, 2018'e kıyasla 3 katını geçti.
Türkiye'nin 2018-2022 döneminde ülkeler bazındaki ihracatına bakıldığında ise Birleşik Krallık dikkati çekti. Geçen yıl hariç 4 yıllık dönemde en çok oyuncak Birleşik Krallık'a satılırken 2022'de ise en çok oyuncak ihracı İtalya'ya yapıldı.
Oyuncak sektöründe ithalat 2018'de 262 milyon 85 bin dolar olarak gerçekleşti. 2019 yılında 144 milyon 99 bin dolara gerileyen ithalat, 2020'de 126 milyon 933 bin dolar, 2021'de 155 milyon 366 bin dolar oldu. 2022'de ise 176 milyon 868 bin dolarlık ithalat yapıldı. Sektördeki ithalat 2018 yılına göre yüzde 32,5 geriledi.
"Türkiye'de oyuncak sektörünün önü açık"
Toptan Oyuncakçılar Birlikteliği Toplu İş Yeri Yapı Kooperatifi (Toy-Koop) Başkanı Ender Mıcık, AA muhabirine, dünyada oyuncak dış ticaret hacminin 130 milyar dolar civarında olduğunu, bunun yaklaşık 65 milyar dolarını Çin'in sağladığını söyledi.
Türkiye'nin Çin karşısında önemli avantajları olduğuna dikkati çeken Mıcık, "Konum sebebi ile pazar talebine hızlı karşılık verilebilmesi, üretim ve navlun süresinin kısa olması ve ürün kalitemizin Avrupa standartlarında olması en önemli artımız. Devletin desteği de artarsa oyuncak sektörünün önü çok açık." dedi.
Türkiye'de üretilen ve ihraç edilen ürünlerin daha çok plastiğe dayalı olduğunu dile getiren Mıcık, şunları kaydetti:
"Burada da son dönemde ivme kazanmasıyla beraber Türkiye'de kalıp yatırımı yapan firmalar oldu. İthalatçı firmaların bir kısmı imalata döndü. İleri işlem dediğimiz montajsız, kutusuz demonte mallarda Çin'den ithal edilerek burada montaj hatları kurularak da ihracata bir katkısı oldu ama son dönemde ürün güvenliğinin uygulandığı bazı yeni yönetmeliklerden kaynaklı bu montajlı ürünlerde yeniden maliyetler yükselmeye başladı. Sektörümüzün son zamanlarda elde ettiği ihracat hamlesi, ülkemizde yapılan yatırımları artırarak ithalatı düşürmüş ve ihracatı artırmıştır. Yabancı firmaların özellikle Türk malı ürünleri tercihi, Türkiye'nin Avrupa ortak pazarı ve 30'dan fazla ülke ile gümrük anlaşmaları yapmasından kaynaklanmaktadır. Ülkemizi cazibe merkezi haline getirmiştir. İleri işlem ile çeşitlilik artmakta ve piyasada sunulan ürün çeşitliliği arttıkça, Türkiye'ye olan güven ve tercih de artmaktadır. Kapasite raporuna sahip üreticiler, ileri işlemli ürünleri ithal ederken konteyner sayısı üçte bire düşüyor. Bu da imalat ve üretimde kullandığı (kutu, koli, navlun, bant, vida, işçilik vb.) parasının döviz karşılığının ülkemizde kalmasını sağlıyor. Bu, oyuncak ithalatında döviz çıkışının yüzde 30-40'ını önlerken aynı zamanda istihdama da katkı sağlıyor."
Oyuncak OSB için onay bekleniyor
Türkiye'de katma değerli üretim yapılması gerektiğini vurgulayan Mıcık, oyuncak aksam ve yedek parçasına uygulanan gözetimin ve verginin kaldırılmasını talep etti.
Mıcık, bu yıl oyuncak ihracatında dikkati çeken ülkelerden birinin Romanya olduğunu belirterek, bunun bir firmanın Romanya'da yaptığı yatırımlardan kaynaklı olduğunu anlattı. Mıcık, Toy - Koop olarak Pınarhisar'da Oyuncak Organize Sanayi Bölgesi'nin (OSB) onay yazısı beklediğini dile getirerek OSB kurulursa, LEGO, Marvel gibi şirketlere üretim yapılabilecek altyapının oluşabileceğini ifade etti.